TOPLU İŞ HUKUKU - Deneme Sınavı - 2

Üyelik ve dayanışma aidatlarının, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilmek suretiyle ilgili sendikaya ödenmesine kaynakta kesme sistemi (check-off yöntemi) adı verilir.

Üyelik aidatının miktarı kuruluşların tüzüklerinde belirtilen usul ve esaslara göre genel kurul tarafından belirlenir.

Sendikal kuruluşların mali dış denetimleri, en geç iki yılda bir 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre denetim yetkisine sahip yeminli mali müşavirlerce yapılır.

Tüzel kişiliğin kazanılmasından sonra, tüzüğün veya ekli belgelerin içerdikleri bilgilerin kanuna aykırılığının saptanması ya da Kanunda öngörülen kuruluş koşullarının sağlanmadığının anlaşılması halinde ilgili valilik kanuna aykırılık veya eksikliklerin sendikal kuruluş tarafından 1 ay içinde giderilmesini ister.

Sendikal kuruluşun Cumhuriyetin niteliklerine ve demokratik esaslara aykırı faaliyette bulunması sendikal kuruluşun kendiliğinden son bulmasına değil, kapatılmasına neden olur.

Sendikal kuruluşun sona ermesi halinde, kuruluşun aktif ve pasif malvarlığının belirlenerek hukuki ilişkilerinin kesilmesine tasfiye denir. Bu tasfiye sendikanın tüzüğündeki hükümlere göre yapılır.

Kuruluşu en üst düzeyde denetleme yetkisi kuruluşun genel kuruluna aittir. Genel kurulda, yönetim kurulu ve denetleme kurulu raporları ile yeminli mali müşavir raporları görüşülür ve yönetim kurulu ve denetleme kurulunun ibrası genel kurulda karar bağlanır.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa göre, kuruluşların kendi faaliyetleri ile üyelerine sağladıkları hak ve çıkarların üyesi olmayanlara uygulanması kuruluşun yazılı onayıyla olur.

İşçi sendikası üyelik aidatının tutarı genel kurul tarafından belirlenir

Dayanışma aidatının miktarı üyelik aidatını aşmamak üzere tüzükte belirlenir.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa göre kuruluşların yardım ve bağışları banka aracılığıyla alınması zorunludur.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa göre kuruluşun yönetim kurulu ve denetleme kurulunun ibrası kuruluşun genel kurulunda karara bağlanır.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa göre kuruluşların gelir ve giderlerine ilişkin mali denetimleri en geç 2 yılda bir yeminli mali müşavirlerce yapılır.

Kuruluşların kendiliğinden sona ermesi hakkında Medeni Kanundaki düzenleme uygulama alanı bulmaktadır.

Kuruluşların sona ermesi halinde tahsisin nasıl yapılacağı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda emredici olarak düzenlenmiştir.

Konfederasyonun sona ermesi ve tüzüğünde hüküm bulunmaması ya da fesihte genel kurul kararının bulunmaması veya devrin ilgili kuruluş tarafından kabul edilmemesi halinde tasfiye sonucu kalacak paralar işsizlik sigortası fonuna aktarılır ve mallar Türkiye İş Kurumuna devredilir

Sendikaların toplu iş sözleşmesi yapmaları, toplu iş sözleşmesi yapılma sürecinde resmi arabulucuya ve hakeme başvurmaları, grev ve lokavt kararı almaları ve uygulamaları çalışma hayatına ilişkin yapabilecekleri faaliyetlerin başında gelir. Sendikalar ticaretle uğraşamaz.

Kanunun 26. maddesine göre;
• Kuruluşlar, çalışma hayatından, mevzuattan, örf ve adetten doğan uyuşmazlıklarda işçi ve işverenleri temsilen;
• Sendikalar, yazılı başvuruları üzerine iş sözleşmesinden ve çalışma ilişkisinden doğan hakları ile sosyal güvenlik haklarında üyelerini ve mirasçılarını temsilen dava açmak ve bu nedenle açılmış davada davayı takip yetkisine sahiptir. Yargılama sürecinde üyeliğin sona ermesi üyenin yazılı onay vermesi kaydıyla bu yetkiyi etkilemez.
• İşveren sendikaları, tüzüklerinde hüküm bulunmak ve şartları genel kurul kararıyla belirlenmek kaydıyla, işçilerin sigorta primlerinin işveren payının ödemelerinde kullanılmak ve nakit mevcudunun yüzde yirmibeşini aşmamak üzere karşılıksız yardıma
dayalı dayanışma ve yardım fonu oluşturabilir.
• Kuruluşlar, yönetim kurulu kararıyla ve nakit mevcudunun yüzde onunu aşmamak kaydıyla;
a) Yurt içi ve yurt dışındaki doğal afet bölgelerine doğrudan veya yetkili makamlar aracılığıyla konut, eğitim ve sağlık tesisleri kurulması amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarına ayni ve nakdi yardımda bulunabilirler.
b) Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile koordinasyon halinde 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli
Sandığı Kanununun mülga 64. maddesi ve 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun
47. maddesinin sekizinci fıkrasında sayılanlar ile 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3.11.1980 tarihli ve 2330 sayılı Maddi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 17.7.2004 tarihli ve 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden
Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunun ek 1. maddesi hükümlerine göre nakdi tazminat ödenmesi veya aylık bağlanması
hakkı bulunanlara, ayni ve nakdi yardımda bulunabilirler. 
c) Bakanlıkça yapılacak işbirliği protokolü çerçevesinde, kadın istihdamını destekleyici faaliyetler kapsamında kullanılmak şartıyla Bakanlığa, ayni ve nakdi yardımda bulunabilirler.

Kuruluşlar siyasi partilerin ad, amblem, rumuz veya işaretlerini kullanamaz. Kuruluşlar ticaretle uğraşamaz. Ancak, kuruluşlar genel kurul kararıyla nakit mevcudunun yüzde kırkından fazla olmamak kaydıyla sanayi ve ticaret kuruluşlarına yatırımda bulunabilir. Ancak kuruluşlar elde ettikleri gelirleri üyeleri ve mensupları arasında dağıtamaz. Bununla birlikte sendikaların grev ve lokavt süresince tüzüklerine göre üyelerine yapacakları yardımlar ile kuruluşların eğitim amaçlı yardımları bu hükmün dışındadır.

Kuruluşların gelirleri 6356 sayılı Kanuna göre şunlardır:
Üyelik ve dayanışma aidatları, tüzüklerine göre yapabilecekleri faaliyetlerden sağlanacak gelirler, malvarlığı gelirleri, malvarlığı değerlerinin devir, temlik ve satışlarından doğan kazançlar ve bağışlar. Ancak, sendikalar kamu kurum ve kuruluşları, siyasi partiler, esnaf ve küçük sanatkâr kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından yardım ve bağış alamaz.