TIP TERİMLERİ

Günümüzde kuramsal dil bilimine ait olan temel alt alanlar sırasıyla aşağıda verilmiştir:

1. Ses bilgisi ve Ses bilimi (Phonetics and Phonology)

2. Biçim bilimi (Morfology)

3. Gösterge bilimi (Semiotics)

4. Sözcük bilimi (Lexicology)

 5. Terim bilimi (Terminology)

6. Anlam bilimi (Semantics)

7. Köken bilimi (Etymology)

8. Edim bilimi (Pragmatics)

9. Söz dizimi (Syntax)

Diğer seçenekler mesleklere yönelik alt uygulama alanlarıdır. Doğru cevap A' dır.

Terim bilimi terimlerin birbirine olan ilişkilerini, kavram düzenlerinin kuruluşunu, terim oluşturmaya yönelik yöntemleri ve benzeri konuları teorik incelerken, terimsözlük bilimi terimsel sözlüklerin oluşumu, birbirine olan farklılıkları, terimbankaları, ölçünleştirme v.s. ile ilgili konuları uygulamalı olarak incelemektedir. Doğru cevap B'dir.

Salkımlılık, yeni oluşturulan terimlerin var olan terimler ile kavram ve terim sistemleri bakımından uyumluluğunu gerektirir. Doğru cevap C'dir.

Bilim dilini ölçünleştirme, yani standartlaştırma, şu şekilde gerçekleşir:

1. Kullanılması yeğlenen terimler seçilir,

2. Söz konusu terimlerin sistematik oluşumu sağlanır ve

3. Yeğlenen terimlerin ulusal, uluslararası ve profesyonel ölçünler (standartlar) gereği yaygınlaştırılması sağlanır.

Doğru cevap D'dir.

14. yüzyıldan Tanzimat Dönemi' ne kadar Türkçede temsil edilen terimler Arapça idi. Doğru cevap E'dir.

Kökler farklı dilden türemiş olabilir. Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap B'dir. Kesip almak anlamına gelmektedir.

Böbrek anlamına gelmektedir. Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap D'dir. Bu seçenekteki yanıt cerrahi işlemlerle ilgili son eklerdendir.

Doğru cevap E'dir. Diğer yanıtlar sıfatlaştıran son eklerdendir.

De Saussure’den sonra gelen dil bilimcilerin katkılarıyla çağdaş genel dil bilimi kurulmuş ve zamanla türlü alt alanları ortaya çıkmıştır. Dil biliminin çekirdeğinde bulunan ve günümüzde kuramsal dil bilimine ait olan temel alt alanlar sırasıyla aşağıda
verilmiştir:
1. Ses bilgisi ve Ses bilimi (Phonetics and Phonology)
2. Biçim bilimi (Morfology)
3. Gösterge bilimi (Semiotics)
4. Sözcük bilimi (Lexicology)

5. Terim bilimi (Terminology)
6. Anlam bilimi (Semantics)
7. Köken bilimi (Etymology)
7. Edim bilimi (Pragmatics)
8. Söz dizimi (Syntax)

Derlem dil bilimi (Corpus Linguistics)

sayfalar 4-5-6 (çok uzun olduğu için kopyala yapıştır yapmadım)

Terimler saydam olmalıdır. Söz gelimi  (tur) buz sözcüğü kök olarak kullanılarak bu köke (tur) -u-l takısı yerleştirilir ve (tur) buzul terimi elde edilir. Böylece, ilk kez karşılaşılsa bile terimin anlamlandırılabilmesi kolaylaşmıştır

Özleştirme: Yeni terimlere Türkçe karşılık bulmak, yani uygun eşdeğerini sağlamak
Örnek:
(9/1) (lat) therapy – (tur) sağaltım
(9/2) (lat) cardia – (tur) yürek

Bilindiği gibi, Türk Dil Devrimi üç aşamalı bir devrimdir ve Atatürk’ün gerçekleştirebildiği son devrim olma niteliğine sahiptir. Yazı Devrimi ile başlayan (1), halkın konuşma ve yazma dilinin özleştirilmesi ve sadeleştirilmesi ile devam eden (2), sonunda bu çalışmaların bilim ve sanat diline yansıması sağlanan (3) bir devrimdir bu.
1. Yazı Devrimi: 09 Ağustos 1928.
2. Genel Dilde Devrim: 26 Eylül 1932.
3. Özgün Dilde Devrim: 1937/38.

Dil biliminin çekirdeğinde bulunan ve günümüzde kuramsal dil bilimine ait olan temel alt alanlardan Anlam bilimi - "Semantics"dir.

Terim bilimini belli bir bilimdalına özgü sözcükleri inceleyen bir bilimdalıdır.

Terim sözlük biliminde belli bir bilimdalına özgü terimler toplanır, sistematikleştirilir ve kullanıma sunulur. Sözcük bilimin sözlük bilimine olan ilişkisi ne ise terim biliminin terim sözlük bilimine olan ilişkisi de odur. Başka bir deyişle terim bilimi terimlerin birbirine olan ilişkilerini, kavram düzenlerinin kuruluşunu, terim oluşturmaya yönelik yöntemleri ve benzeri konuları teorik incelerken, terimsözlük bilimi terimsel sözlüklerin oluşumu, birbirine olan farklılıkları, terimbankaları, ölçünleştirme v.s. ile ilgili konuları uygulamalı olarak incelemektedir.

19. yüzyılda, Batı’da kaydedilen bilimsel gelişmeler nedeniyle, gerek çeviri gerek telif bakımından, çevrilen bilimsel metinlerdeki terimlerin olduğu gibi aktarılmaları ve birer ödünçleme olarak karşımıza çıkmaları söz konusudur. O dönemin padişahlarından II. Mahmut kurdurduğu ilk tıp okulu olan Mekteb-i Tıbbiye’yi açışında tıp dilinin Türkçeye dönüşmesi gerekliliğini gündeme getirir. II. Mahmut’un bu konudaki çabaları, çağdaş tıp biliminin batıdan Fransızca ödünçlemeler yoluyla aktarılarak Türkçe terimlerle işlenmesi biçiminde açıklanabilir. Bu dönemde II. Mahmut derslerin ve ders kitaplarının Türkçe olması gerekliliğini vurgulamıştır. Böylelikle, II. Mahmut zaman içerisinde Türkçenin yabancı dil unsurlarından, yani ödünçlemelerden, arınması gerekliliğini gündeme getirmiştir. 19. yüzyılın sonlarına doğru tıp eğitiminin Fransızca ile yapılması kaldırılır. Ancak, Türk tıp dili ödünçlemelerden hâlen arındırılamamıştır.