TİCARET HUKUKU - Deneme Sınavı - 11

Ana sözleşmenin değiştirilmesi genel kurulun devredilemez yetkilerindendir. Cevap E dir.

D şıkkındaki durumun sonucu yokluktur. Diğerleri butlandır. Cevap D dir.

TTK’de esas sermayenin en az elli bin Türk Lirası, kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş anonim ortaklıklarda ise başlangıç sermayesinin en az yüz bin Türk Lirası olması öngörülmüştür. Ayrıca kanun koyucu Cumhurbaşkanlığına bu belirlenen asgari tutar(lar)ı artırabilme konusunda yetki tanımış, böylece kanun değişikliğine gerek kalmadan bu asgari tutarların değişebilmesinin yolunu açmıştır (TTK m.332/1).

Hisse senedinin üzerinde yazılı olan değere itibari (nominal) değer adı verilir. İtibari değer, şirketin
kuruluş sırasında kural olarak gerçek değere (piyasa fiyatına) eşittir. Şirketin malvarlığı artarsa gerçek değer de artar, azalırsa gerçek değer de azalır.

Ortaklar şirkete getirmeyi taahhüt ettikleri sermaye miktarı ile sınırlı olarak sorumludurlar. Bir ortak, ortaklığa karşı tek (aslî) borcu olan sermaye taahhüdünü ifa etmişse, sınırlı sorumluluğu da sona ermiş olur; tüm ortaklar oy birliği ile karar almadıkça, ortaklar yeni bir sermaye taahhüdü altına sokulamazlar.

Örneğine oldukça az sayıda rastlansa da bazı anonim ortaklıklar hakkında çıkarılmış özel kanunlar vardır:
Ereğli Demir Çelik Fabrikaları AŞ Kanunu, TC. Merkez Bankası K ve İller Bankası AŞ Kanunu gibi.

Bu hususlar TTK m.339/2’de sayılmış olmakla birlikte, ortaklığın türüne ve halka açık nitelik taşımasına bağlı olarak başka kanunlarda da (örneğin SerPK m. 15 gibi) zorunlu hususlar gösterilmiş olabilmektedir. Burada yalnızca TTK m.339/2’de gösterilen zorunlu unsurları sayarsak;
1. Şirketin ticaret ünvanı ile merkezinin bulunacağı yer (m. 339/2, a),
2. Esaslı noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış işletme konusu (m. 339/2, b),
3. Şirketin sermayesi ile her payın itibari değeri ile bunların ödenmesinin
şekil ve şartları (m. 339/2, c),
4. Pay senetlerinin nama veya hamiline yazılı olacakları (m. 339/2, d),
5. Yönetim kurulu üyelerinin sayıları, bu kişilerden ortaklık adına imza
atmaya yetkili olanlar ve ilk yönetim kurulu üyelerinin kimler olduğu (m.
339/2, g, 339/3),
6. Genel kurulların toplantıya ne şekilde çağrılacakları (m. 339/2, h),
7. Şirkete ait ilânların nasıl yapılacağı (m. 339/2, i),
8. Pay sahiplerinin taahhüt ettiği sermaye paylarının tür ve miktarları (m. 339/2, j),
9. Şirketin hesap dönemi (m. 339/2, k).

Anonim şirketlerde kuruluştan sonra ödenecek nakdi sermayenin şirketin tescilini izleyen yirmi dört ay içinde ödenmesi gerekmektedir.

TTK sisteminde, genel kurul ve yönetim kurulu olmak üzere, kanunen zorunlu iki organa yer verilmiştir. Bu organlardan birinin uzun süre yokluğu veya genel kurulun toplanamaması durumunda, ortaklığın feshi için, pay sahiplerine, şirket alacaklılarına ve Bakanlığa, dava açma yetkisi tanınmıştır (TTK m.530).

Yönetim kurulu, tek kişiden de oluşabilir (m. 359/1). Yönetim kurulu üyesi gerçek kişi olabileceği gibi, tüzel kişi de olabilir.  Yönetim kurulu üyesinin pay sahibi olması şart değildir. Gerçek kişi üyelerin tam ehliyetli olmaları gerekir. 

Seçilme engeli bulunmaması gerekir. Üyeliği sona erdiren ve m. 363/2’de sayılan nedenlerin daha baştan var olmasının, seçilmeye de engel oluşturacağı, açıkça hükme bağlanmıştır (m. 359/4).

Anasözleşmede hüküm bulunmasına ve ortaklığın kâr etmesine gerek olmaksızın, genel kurul kararı ile başarılarından dolayı yönetim kurulu üyelerine ikramiye verilmesi mümkündür. Aslında hak değil bir lütuf
niteliğindedir. Miktarı anasözleşmede saptanmamış ise genel kurul tarafından belirlenir (m. 394). Ayrıca kazanç payından farklı olarak, ikramiye ödenmesi, ortaklığın kâr etmesi şartına bağlı değildir. Ortaklık zarar etmiş bulunmasına rağmen, yönetim kurulu gayretli çalışmış, örneğin bir önceki yıla oranla zararı
azaltmış ise ikramiye ödenebilir.

Denetçi, bağımsız denetim yapmak üzere, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir unvanını taşıyan ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen kişiler ve/veya ortakları bu kişilerden oluşan sermaye şirketi olabilir (TTK 400).

Genel kurulun kanunda ve anasözleşmede açıkça öngörülmüş olan durumlarda karar alacağını hükme bağlayan m. 408, genel kurulun devredilemez görev ve yetkilerini de ikinci fıkrasında toplu olarak göstermiştir.

Üçüncü Kişi: Bir sözleşmenin taraflarıyla onların temsilcilerinin dışındaki kişilerdir.

Yapılış zamanı açısından, olağan ve olağanüstü olmak üzere iki tür genel kurul toplantısı vardır (TTK m.409/1).

TTK m.410’a göre; genel kurulu toplantıya çağırmaya yetkili olanlar, yönetim kurulu, görevleri ile ilgili konularda tasfiye memurları, belirli şartlarla her bir pay sahibi (m. 410) ve azınlık (m. 411-412) olarak sayılmıştır. Çağrıya yetkili olanlar arasında yönetim görevini üstlenen kayyımlar ve iflâs idaresi sayılmamış ise de ilgili kanun hükümleri uyarınca atanan bu görevlilerin de yetkisi bulunduğu kuşkusuzdur.

Müflis: Hakkında ticaret mahkemesi tarafından iflâs kararı verilen gerçek veya tüzel kişidir.

Çağrı veya davet usulü yönünden iki tür toplantının ayırt edilmesi gerekir.

Çağrılı Genel Kurul

Çağrısız Genel Kurul

İntifa Hakkı: Başkasına ait malları kullanma ve bunlardan yararlanma yetkisini veren haktır.

Anonim ortaklıklarda şirketi yönetmek yönetim kurulunu görevidir. Bu nedenle doğru şık “b”dir.