TİCARET HUKUKU - Deneme Sınavı - 2

Anonim ve limited ortaklıkların bir kişiyle kurulması mümkündür. Bu nedenle doğru şık “b”dir.

Bankacılık Kanununa göre bankaların nakit sermayeyle kurulması zorunludur.

Bir adi ortaklığın ticari işletme işletmesi halinde ortaklar tacir sıfatını kazanırlar. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

Adi ortaklıkta, ortakların sermaye üzerindeki mülkiyet türü elbirliği mülkiyetidir. Bu nedenle doğru şık “b”dir.

Genel kurul limited şirketlerde zorunlu organlardan biridir. Bu nedenle doğru şık “c”dir.

Denetim yükümlülüğü limited ortaklıklarda müdürlerin yükümlülüklerinden biri değildir. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

Limited ortaklıklarda icra yoluyla esas sermeye payının genel kurul onayı olmaksızın devri mümkündür. Bu nedenle doğru şık “c”dir.

Bir ortağın mahkemeden şirketin feshini istemesi halinde o ortak ortaklıktan çıkarılır. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

Limited şirket ortakları, ortaklığı denetleme hakkına sahip değillerdir. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

Limited şirket ortaklarının asli borcu sermaye borcunu ifa etme yükümlülüğüdür. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Sicil müdürünün vereceği kararlara karşı, tebliğden itibaren sekiz gün içerisinde sicilin bulunduğu yerdeki Ticaret Mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, mahkemece dosya üzerinden incelenerek karara bağlanır. Gerekirse (hakları ihlal edilecek ise) üçüncü kişi ile itiraz eden de dinlenir; gelmezler ise dosya üzerinden karar verilir (TTK m.34).

Ticaret sicilinin etkisi kural olarak açıklayıcı olup şu istisnai hallerde kurucu etkisi vardır: 1. İşletme adı ve ticaret unvanının özel olarak korunması (TTK m.50,52 ve 53), 2. Ticaret şirketlerinin kuruluşu (TTK m.232,317,355,588, KoopK m.), 3. Ticaret şirketlerinin birleşmesi, bölünmesi ve tür değiştirmesi (TTK m.153, 179, 189), 4. Anonim şirketlerde kuruluştan sonra devralmaya ilişkin sözleşmelerin geçerli olması (TTK m.356), 5. Anonim şirketlerde anasözleşme değişiklikleri ve esas sermaye artırımlarının üçüncü kişilere karşı hüküm doğurması (TTK m.455,456/5).

Bu konuda, serbestlik, gerçeklik ve karma olmak üzere üç farklı sistem kullanılmaktadır. Gerçeklik sisteminde, seçilen bir unvanın gerçeğe tam uygun olması gerekir. Fransız Hukuku’nun sistemidir. Serbestlik sisteminde, bir tacir, istediği şekilde ticaret unvanını oluşturabilir. Anglo-Amerikan Hukuku ve 1998 yılındaki Alman Ticaret Kanunu değişikliklerinden itibaren Alman Hukukunda uygulanan sistemdir. Karma sistemde ise, kural olarak seçilecek unvan gerçeğe uygun olmalıdır. Fakat unvanın değişikliklerden etkilenmediği hâller ile unvana eklenti yapılan hâllerde bu kuralın istisnalarının ortaya çıktığı söylenebilir. Türk Hukukunda karma sistem uygulanır.

A şıkkı doğrudur. Bir adi şirket ticari işletme işletir ise şirketin tüzel kişiliği olmadığı için, ortak bir ticaret unvanı seçilip seçilemeyeceği tartışılabilir. Adi şirketin ortaklarının her biri tacir sayıldığından, ayrı ayrı birer ticaret unvanı seçmeleri ve yanına, yanılmayı önlemek için “ortakları” ibaresini koymaları doğru olur. Örneğin, “Ali Kaya ve Ortakları” gibi.

B şıkkı doğrudur. Kollektif Şirket: TTK m.42/1 uyarınca, ticaret unvanında tüm ortakların veya hiç olmazsa birisinin kısaltılmaksızın ad ve soyadı ile şirket ve türünü gösteren ibare bulunmalıdır. Örneğin, Ali Taş ve Veli Kaya Kollektif Şirketi ya da Ali Taş Kollektif Şirketi gibi.

Aşıkkı yanlıştır. Ayşe melek komanditer ortak, şirketin ticaret unvanında ismi ve soy ismi yazılamaz. Bı şkkı yanlıştır. Hamdi Merhametli komanditer ortak, şirketin ticaret unvanında ismi ve soy ismi yazılamaz. C şıkkı doğrudur. Gerek adi, gerek paylı komandit şirketlerde iki tür ortak vardır. Ortaklardan bir kısmı komandite (sınırsız sorumlu), diğer bir kısmı ise komanditer (sınırlı sorumlu) ortaktır. TTK m.42/2’ye göre, unvanda komandite ortaklardan en az birisinin kısaltılmaksızın ad ve soyadı ile şirket ve türünü gösteren ibare bulunmalıdır. D şıkkı yanlıştır. Komandite ortakların ad ve soy adı birlite ticaret unvanında yer almalıdır. Bu şıkta hem komanditer ortaklar söz konusu hem de soy isimleri unvanda yer almıyor. E şıkkı yanlıştır. Şirketin türünü gösteren ifade, yani "adi komandit" ifadesi unvanda yer almıyor.

C şıkkı doğrudur. Anonim ve Limited Şirket ile Kooperatif: TTK m.43’e göre, bunların unvanlarında mutlaka işletme konusu ile şirket ve türünü gösteren ibare bulunmalıdır. Örneğin, “İnşaat ve Ticaret Anonim Şirketi” (veya AŞ), “Turizm ve Seyahat Limited Şirketi”, “Yapı Kooperatifi” gibi. Fakat unvana bir gerçek kişinin ad ve soyadı eklenirse, şirket ve türünü gösteren ibareler kısaltılamaz.

B şıkkı doğrudur. Unvan ancak işletmeyle birlikte devredilebilir; devralan, unvanı aynen kullanma hakkına sahiptir. Fakat unvan hariç işletme devri, sözleşmede kararlaştırılabilir (TTK m.49), bu hâlde, işletme sahibi değişmesine rağmen unvan değişmeyebilir.

E şıkkı doğrudur. Haksız rekabet yüzünden ekonomik çıkarları zarar gören veya zarara uğrama tehlikesi bulunan müşteriler de anılan davaları açabilir. Tazminat davaları fiilen zarar görmüş olmayı gerektirir. Araç ve malların imhasını talep etme yetkisi, müşterilere tanınmamıştır (TTK m.56/2). Eski TK’da, sadece zarar gören müşterilere dava hakkı tanınmış iken TTK, zarar tehlikesini de yeterli sayarak hakkın kapsamını genişletmiş ise de uygulamada müşterilerin bu yola pek gitmedikleri görülmektedir.

B şıkkı doğrudur. Haksız rekabette zamanaşımı süresi, dava hakkının doğduğunun öğrenildiği tarihten itibaren bir yıl ve herhalde doğumundan itibaren üç yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Ancak, fiil aynı zamanda cezayı gerektirir nitelikte ve ceza kanunları daha uzun bir dava zamanaşımı süresi öngörmüş ise, bu süre hukuk davalarında da uygulanır (TTK m.60).