TİCARET HUKUKU II - Deneme Sınavı - 2

İbraz süresi, bonoda tercih edilen vadenin türüne göre tespit edilir. Buna göre görüldüğünde vadeli bir bononun, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenmek üzere ibrazı gerekir. Düzenleyen, bu süreyi kısaltabilir veya daha uzun bir süre belirleyebilir. Hatta düzenleyenin bir yıllık sürenin başlangıcını değiştirme imkanı da vardır. Düzenleyen, görüldüğünde vadeli bir bononun belirli bir tarihten önce ibrazını yasaklayabilir. Bu olasılıkta bir yıllık ibraz süresi, düzenleyenin belirlediği tarihte işlemeye başlar. Cirantalar ise bu bir yıllık süreyi yalnızca kısaltabilirler.

Hukuki açıdan “nitelikli bir havale” olan poliçeyle düzenleyen, muhataba, lehtara belirli bir miktar parayı ödemesi işini havale eder. Havale: Havale edenin, kendi hesabına, para, kıymetli evrak ya da diğer bir misli eşyayı havale alıcısına vermek üzere havale ödeyicisini; bunları kendi adına kabul etmek üzere havale alıcısını yetkili kıldığı bir hukuki işlemdir. Poliçede, bonodan farklı olarak, üçlü bir ilişki vardır. Bu ilişkide düzenleyen, muhatap ve lehtar olmak üzere üç kişi bulunur. Düzenleyen ile muhatap arasında karşılık, düzenleyen ile lehtar arasında bedel ve lehtar ile muhatap arasında da havale ilişkisi bulunur.

TTK m. 671’de sayılan unsurlardan bir kısmının bulunmamasının senedin poliçe niteliği kazanmasını engellediği görülmektedir. Bu unsurlar mutlak zorunlu unsurlardır. Bazı unsurlar alternatifli olup, bunlardan birinin bulunması durumunda şekil şartı tamamlanmış sayılmaktadır ki bunlara da alternatif zorunlu unsurlar denir. Son olarak m. 671 ve devamı maddelerinde sözü edilen bazı kayıtların bulunmaması, poliçenin geçerliliğine etki etmez; bu nedenle bu unsurlar ihtiyari unsurlardır.

Poliçenin Unsurları:

- Mutlak Zorunlu Unsurlar

      - Poliçe sözcüğü

      - Belirli bir bedelin ödenmesi hususunda kayıtsız şartsız havale

      - Muhatap

      - Lehtar

      - Düzenleme tarihi

      - Düzenleyenin imzası

- Alternatif Zorunlu Unsurlar

      - Düzenleme yeri

      - Ödeme yeri

- İhtiyari Unsurlar

      - Vade

      - Faiz

      - Sorumsuzluk kaydı

      - Menfi emre kaydı

      - Protestodan muafiyet kaydı.

Anonim şirketler tarafından, ödünç para temin etmek için genel kurul kararıyla çıkarılan kıymetli evrak niteliğindeki senetlere tahvil adı verilir.

Bir taşınmaz üzerinde taşınmaz yükü şeklinde kurulmuş bir alacak hakkı meydana getiren kıymetli evraka irat senedi adı verilir.

Anonim şirketlerde, genel kurul kararıyla kanuna uygun olarak yok edilen payların sahipleri, alacaklılar ya da bunlara benzer bir sebeple şirketle ilgili olanlar lehine çıkarılan ve sahiplerine net kara ya da tasfiye sonucunda kalan tutara katılma veya yeni çıkarılacak payları alma hakkı tanıyan kıymetli evrak niteliğindeki senetlere intifa senedi adı verilir.

Anonim şirketlerde, pay senedi bastırılıncaya kadar pay senetlerinin yerine geçmek üzere çıkarılan kıymetli evrak niteliğindeki senetlere ilmühaber adı verilir.

Emre yazılı kıymetli evrakın devri için gerekli olan ve senetten doğan hakların devralana geçmesini sağlayan, yazılı şekle tabi devir beyanına ciro adı verilir.

Şahsi defi, Borçlunun belirli bir alacaklıyla olan ilişkisinden kaynaklanan defilere denir.

Herkes tarafından herkese karşı ileri sürülebilen defilere mutlak defi adı verilir.

Yalnızca belirli bir borçlunun yine belirli alacaklılara karşı ileri sürebildiği defilere nisbi defi denir.

Senedin metninde yer alan ve bu nedenle senede bakan herkes tarafından anlaşılabilen defilere senet metninden anlaşılan defiler denir.

Kıymetli evrakta ziya adı verilir.

Bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında, kanunen yasak olmayan her türlü ekonomik amaç ve konu için kurulan, esas sermayesi belirli olup, bu sermaye esas sermaye paylarının toplamından oluşan, şirket borçlarından ortaklığın sorumluluğu malvarlığı ile ortakların sorumluluğu ise taahhüt ettikleri esas sermaye payları ile sınırlı olan tüzel kişiliğe sahip ticaret ortaklığına limited şirket adı verilir.

Tek ortaklı limited şirket kurulabilir.

Mal ve hizmet satışlarından doğan vadeli alacakların temlik yolu ile bir faktoring kuruluşuna devredilmesi ve bu alacakların faktoring kuruluşu tarafından yönetilmesine faktöring adı verilir.

Yan edim yükümlülüklerinin öngörülmesi, limited şirketin kuruluş aşamalarından biri değildir.

Kanuni düzenlemeden ayrılan rekabet yasağına ilişkin hükümler, limited şirket sözleşmesinde bulunması zorunlu kayıtlardan biri değildir.

Şirketin borca batık olması hâlinde durumun mahkemeye bildirilmesi genel kurulun devredilemez yetkilerinden biri değildir.

Limited şirketlerde olağan genel kurul toplantısı, her yıl hesap döneminin sona ermesinden itibaren üç ay içinde yapılır.