TIBBİ VE PSİKİYATRİK SOSYAL HİZMET

Hayal gücü enstrümantal değerlerden biridir.

Mutluluk nihai değerlerden biridir.

Refah seviyesini arttırmak değerlerin işlevleri arasında sayılmaz.

Meta Etik etik ilkelerin teorik kaynaklarını araştırır.

Toplum içinde nasıl yaşanması gerektiğini gösteren kurallar ahlakın konusudur.

Deontolojik etik davranışları doğru ya da yanlış olarak kesin çizgilerle ikiye ayırır.

Etnik kökenlere göre ayrımcılık sosyal hizmet sunumunda gözetilecek değerler arasında sayılmaz.

Karar alma sürecinin gizli tutulması ahlaki karar alma modelinin aşamaları arasında yer almaz.

Dindarlık bir sosyal hizmet uzmanının uyması gereken genel etik kurallar arasında sayılmaz.

Sosyoekonomik kriterler sosyal hizmetlerde yönelimlerin tarihsel dönemleri arasında sayılmaz.

Evrensel değerler: İnsanların davranışlarını yönlendirmek ve tüm insanlara özgü temel hakları korumak üzere tasarlanmış olan değerlerdir. Evrensel değerler, toplum, cinsiyet, kültür ve diğer bileşenler olmaksızın bireyin insan olmasına vurgu yapan değerlerdir.

Bilişsel boyut: Eylemlerin sonucunu oluşturan değerler boyutudur. Bir davranışın
doğru-yanlış, iyi-kötü biçiminde nitelenişinde bilişsel boyut önemlidir. Bireylerin bu nitelikleri (iyi-kötü; doğru–yanlış) ayırt edebilmesinde etkili olan mekanizmalar veya içsel kodlar, bilişsel değerleri ifade eder.

Kural temelli etik anlayışının temsilcisi olarak Immanuel Kant kabul edilmektedir. Kant, bireye saygı ve onun insan olması nedeniyle öncelenmesi gerektiğini savunmuştur. 18. yüzyılın bu
etik felsefesi, Kant’ın felsefesi, davranışta bulunmanın evrensel kabulüne dayanır.

Etik felsefe, üç farklı düşünme biçimini içine alır. Bunlar:
a. Meta etik

b. Normatif etik

c. Betimleyici etik

Genel olarak sosyal hizmetin temel hedefi, toplumsal adaleti sağlama ve geliştirmedir.

Bu sorumluluklar dört başlık altında toplanmaktadır. Bunlar:
• Bireysel hak ve refaha ilişkin sorumluluklar: Müracaatçılar, kendi kararlarını alma özgürlüklerine sahiptirler ve sosyal çalışmacılar da müracaatçıların refahını artırmakla mükelleftirler.
• Kamu refahına ilişkin sorumluluklar: Sosyal çalışmacılar, bireysel düzeyde hizmet
veriyor olsalar da onların topluma karşı da sorumlulukları vardır.
• Eşitlik, farklılık ve baskıya ilişkin sorumluluklar: Sosyal çalışmacılar, farklılıkları
göz önüne alarak eşitliği sağlamakla sorumludurlar. Toplumda ve devlette değişim için
çalışma ve baskıya karşı mücadele etme yükümlülüğünü de taşırlar.
.Mesleki rollere ilişkin sorumluluklar: Sosyal çalışmacılar, belirli koşullarda o koşullara
uygun rollere karar verme, politik yaşam, meslek ve bireyler arasındaki sınırlara ilişkin konuları göz önüne alma sorumlulukları vardır.

Sosyal hizmetin etiğe ilişkin yönelimleri dört  döneme ayrılarak incelenmektedir. Bunlar;
1. Ahlaki Dönem

2. Değerler Dönemi

3. Etik Teori ve Karar Verme Dönemi

4. Etik standartlar ve risk yönetimi dönemi

Mesleki rollere ilişkin sorumluluklar: Sosyal çalışmacılar, belirli koşullarda o koşullara
uygun rollere karar verme, politik yaşam, meslek ve bireyler arasındaki sınırlara ilişkin konuları göz önüne alma sorumlulukları vardır.

1996 yılında Amerikan Ulusal Sosyal Çalışmacılar Birliğinin –National Association of Social Workers- (NASW) sosyal hizmet uygulamaları için etik rehberlik
ve standartları yayınlaması, geniş bir alanı kapsayacak şekilde etik kuralları ortaya çıkarmıştır. Uzunca bir zamandır sürdürülen ve oldukça çeşitli başlık ve içeriklerde yayımlanan çeşitli kodlardan köken alan 1996 kuralları oldukça kapsamlı mesleki ilkeleri
içermektedir.

Karardan etkilenmesi muhtemel kişileri, grupları ve örgütleri belirlemek ilk adım
olarak önerilir.