TIBBİ VE PSİKİYATRİK SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 3

Dikkat edilirse değer kavramı daha çok soyut ve maddi olmayan unsurlarla ilgilidir. Bu tanıma göre değerlere verilecek en uygun örnek E seçeneğinde verilen dini inançtır.

Toplumsal değerler bir toplumda yaşayan bireylerin ortak olarak değer verdikleri unsurları kapsamaktadır. BU bağlamda ülke sevgisi bireysel olmaktan çok toplumsal bir değer olarak değerlendirilebilir.

D seçeneğinde yöneltici boyut, B, C ve E seçeneklerinde değerlerin duyuşsal boyutuna uygun örnekler verilmektedir. Bilişsel boyut değerlerin düşünmeyle ilişkili olan ve belli bir mantık çerçevesinde değerlendirilen boyutudur. Buna en uygun örnek ise A seçeneğinde verilmektedir.

Verilen açıklamaya bağlı olarak kesinlikle çıkarılacak olan sonuç B seçeneğinde verilmektedir.

Boş yerlere sırasıyla önce ahlak sonra ise etik kelimeleri getirilmelidir. BU bağlamda etik daha evrensel doğrularla ilgilenirken ahlak daha yerel değerlerle ilgidir. Konuyu detaylı okuduğunuzda ulaşacağınız sonuç B seçeneği olacaktır.

Ahlak bir davranışın toplumsal değerler çerçevesindeki doğru veya yanlışlığıyla ilgiliyken etik daha çok mevcut değerlerden bağımsız olarak bir davranışın doğru veya yanlışlığı üzerine yürütülen bir felsefi tartışmaya işaret etmektedir. BU nedenle D seçeneği dışındakilerin hepsi etikten çok ahlakla ilgiliyken D seçeneği etikle çok daha ilgili bir durumdur.

Filantropizm (İnsanseverlik): Başkalarının tıbbi, ekonomik ve sosyal standartlarını yükseltmek ve mutluluklarını artırmak için organize faaliyetler düzenlemek. Daha kapsamlı olan hayırseverlik kavramının bir alt kategorisidir ve İslami vakıflar, kilise yardım grupları, antik Yunanistan’da Platon’un Akademisi gibi oluşumlar filantropik faaliyetlere örnek olarak gösterilebilir. Doğru cevap C’dir.

Türkiye’de çocuk hukuku ile ilgili norma dayalı gelişmelerin başlangıcı 19. yüzyıldır. O dönemlerde çocuklara ilişkin nizamnameler yayımlanmış, özellikle güç koşullardaki çocuklara “vakıflar” aracılığı ile hizmet verilmesi esas olsa da bu uygulamalar, norma dayalı kurallara bağlı değildir ve kültüreldir. Bu anlamda 30 Haziran 1921’de Atatürk’ün öncülüğünde kurulan Himaye-i Etfal Cemiyeti diğer adıyla Çocuk Esirgeme Kurumu, alanda atılan resmî adımın örneğidir. Türkiye’de bütün illerde ve çok sayıda ilçe merkezinde şubeleri bulunan kurum, savaş yüzünden kimsesiz kalan çocukların bakımını ve eğitimini üstlenmiştir. Doğru cevap B’dir.

Sosyal yardımın temel ilke ve özellikleri şunlardır: Geneldir, Eşitlikçidir, Temel ihtiyaçları dikkate alır, Karşılıksızdır, Tüketilen bir süreçtir, Davranış değişikliği oluşturmaz. Doğru cevap D’dir.

Sosyal Hizmetin Temel İlkeleri ve Özellikleri şunlardır: Özneldir, Eşitlikçi değildir, Sosyal ilişkileri dikkate alır, Karşılıklıdır, Sürdürülür, Davranış değişikliği sağlar. Doğru cevap C’dir.

Sosyal kavramların döngüsü içten dışa doğru şu şekildedir: Sosyal yardım (Temel ihtiyaçlar), Sosyal Hizmet (Sosyal ilişkiler), Sosyal Politika (Toplumsal hedefler). Doğru cevap E’dir.

Liberal açıdan Anglo-Sakson Yoksulluk Yardım Devleti; İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avusturya gibi ülkelerde uygulanmıştır. Doğru cevap E’dir.

Çalışma koşullarında ve sosyal güvenlik sisteminde herkese eşit şartların sağlanması hedeflendi. Bu amaçla İngiltere’de iktidar liberal bir iktisatçı Sir William Beveridge’ye rapor hazırlaması için görev verilmiştir. Raporunda Beveridge, yeniden yapılanma için 5 dev (five giants) dediği sorunların ortadan kaldırılması ile ilgili hususları açıklamıştır. Bu hususlar; “yoksulluk”, “cehalet”, “hastalık”, “sersemlik” ve “tembellik”tir. Doğru cevap B’dir.

Dezavantajlıların bakım ihtiyacını karşılayan kuruluşlar, Bakım Tedbiri Kararı ile koruma altında bulunan fakat ailesi bulunmayan ailesi tarafından aranıp sorulmayan veya ailesi tarafından kendisine karşı ebeveynlik yükümlülükleri yerine getirilmeyen çocukları Medeni Kanunu’nun 311. maddesine dayanarak yapacağı mesleki çalışma sonucunda mahkeme kararı ile koruyucu aile yanına yerleştirebilir veya evlat edindirebilir. Doğru cevap C’dir.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde bu çocuklara yönelik açılmış olan Çocuk Destek Merkezlerinde (ÇODEM) hizmet verilmektedir.  Doğru cevap D’dir.

Afet ve acil durumlarda psikososyal hizmetin amaçları şu şekilde sıralanmaktadır: • Empati, anlama ve duyarlılık yoluyla etkilenenlere psikolojik destek vermek, psikiyatrik hizmetlere ihtiyacı bulunanları belirlemek ve yönlendirmek, • Yardım çalışmalarının tamamını; etkilenen toplumun nüfus yapısı, sosyal, kültürel, etnik koşullarına uygun şekilde sürdürülmesini sağlamak, • Bireylerin, toplumun ve kurumların ihtiyaç duyduğu bilgileri yaymak, • Toplum katılımı ve gönüllülüğün desteklenmesi yoluyla bireylere, ailelere ve topluma kendi ihtiyaçlarını belirlemeleri, çözüm için harekete geçmeleri ve kendi kendine yardım becerileri geliştirmelerini sağlamaları konusunda destek olmak, • Toplumda var olan hizmetler ile toplumsal ihtiyaçların buluşmasını sağlamak, • Bireylerin, ailelerin ve toplumun kendi ihtiyaçlarını karşılaşmasına ve sorunlarının çözümüne yönelik projeler uygulamasını ve/veya projelere katılmasını destekleyerek, gelecekte ortaya çıkması olası acil durumlara hazırlıklı olmasını sağlamak, • Afet ve acil durumlarda çalışacak kurum ve kuruluşlar arasında işbirliğini geliştirmek, • Yardım çalışmalarına yönelik; ekip ilişkileri, iletişim becerileri, afetten etkilenenlerle ilişkiler konularıyla ilgili bilgileri ve kendi kendine yardım yollarını aktarmak, ayrıca ihtiyaç duydukları psikolojik destek çalışmalarını yürütmektir. Doğru cevap C’dir.

Mesleki etik bireylerin mesleğiyle bağlantılı olarak ortaya çıkabilecek sorunların çözümlenmesinde en önemli referans noktasıdır. BU bağlamda karşı karşıya kalınan durumlarda mesleki etik ilkelere göre davranmak bireyim profesyonelliğini yitirmeden hizmet verdiği kişilere yaklaşmasını sağlar. Nitekim Mesleki etik, meslek ve çalışma alanlarında insan ilişkilerini ve davranışlarını düzenlemek amacıyla soyut ve genel ahlaki ilkelerden ve standartlardan oluşmuş
bütünü ifade eder. Bu nedenle doğru yanıt D dir.

Tıbbi Sosyal Hizmet Uzmanı: Hastane ya da sağlık bakım ortamlarında kronik hastalar, bakım verenler, aileler ve acil ihitiyaç sahibi müracaatçılarla klinik sosyal hizmet uygulaması yapan sosyal hizmet uzmanlarıdır.

Kronik hastalıklar ele alındığında pek çok psikososyal risk faktörünün aklımızda bulunması gerekir. Bunlar: • Yoksulluk, • Ülkelerin gelişmişlik düzeyi, • Hastaların yaşı, • Hastaların çevresel özellikleri, • Hastalığın evresi, • Depresyon, • Stres, • Damgalama, • İş yaşamı ve beden imajındaki bozulmalar, • Bireyin sosyal işlevselliğinde azalma, • Psikososyal deformasyon, • Aile fonksiyonlarında kayıp, • Sağlık harcamalarındaki artış en önemli psikososyal risk faktörleridir.

A seçeneği dışındaki tüm ihtimaller mümkün olabilir. ancak kesin olan sosyal hizmet uzmanının değerlerinden etkilenerek kararlar alabildiğidir. Doğru yanıt A dır.