TIBBİ İSTATİSTİK

Görüşme tekniği ile veri derlenirken ortaya çıkabilecek sakıncalar:

Görüşme tekniği soruların yanlış anlaşılmasını engelleyen bir tekniktir. Bu seçenek görüşme tekniğinin sakıncası değil bir avantajıdır. Doğru cevap E'dir.

Özel veri toplama tekniklerinden biri olan tarama tekniğinden önce:

Ancak tarama yapılacak kişilere formlar ve değerlendirmeler hakkında önceden bilgilendirilme yapılması tarama sürecine zarar verebilir. Doğru cevap D'dir.

Tabloların özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

Doğru cevap A'dır.

Terim sayısı çok olduğu ya da özellikle birkaç dağılımın aynı grafik üzerinde gösterilmesi ve karşılaştırılması söz konusu olduğunda histogram yerine birikimli frekans grafikleri tercih edilmektedir. Birikimli dağılımların grafikleri çizilirken grupların yerleştirildiği yere apsis ekseni, birikimli frekansların yerleştirildiği yere ordinat ekseni denir.

İstatistikte toplanan ilk veriler ham veri olarak tanımlanır. Ham veriler üzerinde herhangi bir düzenleme ve işlem yapılmamış verilerdir.

Ana kütleyi oluşturan birimlerin tamamının gözlenmesi genel derleme olarak
tanımlanmaktadır. Nüfus sayımları genel derlemeye ilişkin en belirgin örnektir

Bir istatistiksel araştırmada hazır veri; iç veya dış kaynaklardan sağlanabilir. Örneğin bir hastanenin acil servisine gelen hastaların şikayet nedenlerini araştırmak isteyen bir yönetici gereksinim duyduğu verileri hastanenin kayıtlarından sağlayabilir, böyle bir araştırmada iç veri kaynağı kullanmış olacaktır. Çeşitli illerdeki özel hastanelerin yoğun bakım ünitelerinin kapasiteleri hakkında araştırma yapan yöneticinin yararlanacağı veriler, Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığından veya TSİM’ den (Temel Sağlık İstatistikleri Müdürlüğü) elde edilebilir. Bu yolla elde edilen veriler dış veri niteliğindedir.

Toplumda görülen veya görülebilecek sağlık olaylarının tespiti için çeşitli araştırmalar yapılır. Bu araştırmalarda özel veri derleme tekniği olarak taramalar kullanılır.

Sağlık alanında kullanılan sistematik veri kaynakları; kayıtlar, sayımlar ve özel
bildirimlerdir.

Derlenen veriler küçükten büyüğe dizilmelidir. Bu düzenlemeyle veriler derli toplu bir görünüş kazanmış olmaktadır. Verilerin bu şekilde bir dizi olarak gösterilmesi kolaylıkla algılanmasına ve yorumlanmasına imkan vermektedir. Ağırlıklar incelendiğinde çok sayıda ağırlığın tekrarlanan değerleri olduğu görülmektedir. Ölçümlerin tekrar sayıları frekans (sıklık) olarak tanımlanır.
Bu durumda iki sütundan oluşan bir tablo oluşturarak verilerin düzenlenmesi sağlanabilir. Tablonun birinci sütununda ağırlık değişkeninin almış olduğu farklı değerlere, ikinci sütununda ise her değerin gözlem sayısını gösteren frekanslara yer verilir. Bu tür serilere frekans serileri denir.

Birbirine bitişik dikdörtgenlerden oluşan grafiğe histogram adı verilir. Histogram sürekli nicel veriler için uygun bir gösterim biçimidir. Histogram çizilirken apsis ekseninde değişkenin almış olduğu farklı değerler, ordinat ekseninde ise frekanslar yer alır. Apsis ekseninde grup sınırları işaretlenerek; tabanı grup
aralığına, alanı ise grup frekansına karşılık gelen bir birine bitişik dikdörtgenler çizilerek histogram oluşturulur. Çizilen dikdörtgenlerin orta noktalarının birleştirilmesi ile frekans poligonu elde edilir

Daire grafikleri tek bir değişken dikkate alınarak çizilen grafiklerdir. Nitel verilerin grafik gösteriminde kullanılmaktadır. Bir nitel değişkenin düzeyleri az olduğunda çoğunlukla daire grafikleri tercih edilmektedir. Dairenin alanı değişkenin düzeylerinin 360 derecelik daire içindeki paylarına göre parçalara ayrılır. Her bir düzeyin daire içindeki payını bulmak için; önce her bir düzeye ait frekans toplam frekans sayısına oranlanır, sonra bunların derece cinsine dönüştürülmesi için bu oranlar 360’ la çarpılır. Böylece her grubun daire içinde kaç derecelik bir merkez açıyla yer aldığı belirlenmiş olur.

Çizgi grafikleri nicel bir değişkenin almış olduğu değerlerin frekanslarının dağılımını göstermek için kullanılmaktadır. Çizgi grafikleri, basit ve çoklu çizgi grafikleri olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Çizgi grafikleri belli bir aralıkta grafik üzerinde işaretlenen noktaların bir çizgi ile birleştirilmesi ile oluşturulur. Zaman serisi grafiği olarak ta adlandırılan çizgi grafikleri değişkenin zaman içindeki değişimini görsel olarak gösterir. Diğer grafiklere göre zamana bağlı değişimleri daha iyi bir şekilde açıklamaktadır

“-den az” birikimli frekanslar için grafik çizilirken, koordinat sisteminde grup üst sınıflarıyla ilgili gruba karşılık gelen birikimli frekansların belirledikleri noktalar birleştirilerek grafik oluşturulur. “-den çok” grafikleri oluşturulurken ise, grup alt sınırlarıyla ilgili gruba karşılık gelen birikimli frekansların belirledikleri noktalar birleştirilerek grafik çizimi yapılır. “-den az” birikimli frekanslara ait eğri ilk
grubun frekansından başlayarak sürekli artan, “-den çok” birikimli frekanslar ise son grubun frekansına kadar sürekli azalan bir eğridir.

Bir problemi çözmek, bir olayı aydınlatmak ya da belli bir konuda planlama yapmak amacıyla istatistik birimlerinin ilgilenilen değişken ya da değişkenler dikkate alınarak yapılan gözlem, ölçme ve sayma yoluyla elde edilen özelliklere veri denir.

Verilerin güncel olması gereklidir.

Özel veri toplama teknikleri;

.Gözlem tekniği

.Görüşme tekniği

.Anket tekniği

.Taramalar

.Muayeneler

p=n/N=28/60=0,47