TIBBİ İSTATİSTİK - Deneme Sınavı - 22

Cevap medyandır.

Ortalama hesaplanırken, gözlem değerlerinden birinin değiştirilmesiyle ortalama değeri değişiyorsa bu duyarlı ortalamadır.Geometrik ortalamada gözlem değerlerinin hepsinin katılmasıyla hesaplanır.

Gözlem sayısının (n) aritmetik ortalama ile çarpımı, gözlem değerlerinin toplamına eşittir.

Aritmetik ortalama, aşırı küçük veya büyük değerlerden etkilenen bir ortalamadır. Dolayısıyla veriler içinde, diğer verilere nazaran aşırı küçük veya büyük değerler olması durumunda, aritmetik ortalama tüm verileri temsil eden bir ortalama olmayacaktır. Böyle durumlarda ise temsili olabilecek yani, verilerin geneline yakın olabilecek ortalama geometrik ortalamadır.

Bir istatistik serisindeki veriler geometrik olarak artıyorsa ya da diğer verilere nazaran aşırı büyük ya da küçük değerler varsa, bu durumda aritmetik ortalama temsili olmayacağından, geometrik ortalama hesaplanır. Mikroorganizmaların çoğalması, nüfus artışı, gibi birbirinin katları olarak çoğalan yani geometrik artış gösteren verilerde geometrik ortalama kullanılır.

Ortalamaların ve oranların ortalamaları hesaplanmak istendiğinde ya da farklı zaman ve yerde yapılan deney sonuçlarını birleştirerek ortak bir değer hesaplama gerektiğinde, “tartılı aritmetik ortalama” hesaplanır.

Bir veri setinden birden fazla mod bulunabilir. Mod hem nitel hem de nicel veriler için hesaplanabilir

Küçükten büyüğe sıralanmış verileri, iki eşit kısma ayıran ve tam ortaya düşen değere Medyan
(ortanca değer) adı verilir.

İstatistikte en sık kullanılan değişkenlik ölçüsü standart sapmadır. Standart sapma ve karesi olan varyans pek çok istatistiksel analize temel oluşturur Varyansın karekökü standart sapmadır.

Gözlemlerin aritmetik ortalamadan olan sapmalarının karelerinin toplamının
gözlem sayısına oranına varyans, varyansın kareköküne standart sapma adı verilir.

De jure, sayım anında bireylerin bulundukları bölge içerisinde değil sürekli oturma yerlerindeki nüfusta sayılması yöntemidir.

Nüfus yoğunluğu, bir bölgedeki kilometre kare başına düşen nüfusu gösteren bir ölçüdür. "Nüfus Yoğunluğu = Nüfus / Yüzölçüm" formülüyle hesaplanır.

Evlenilebilecek Yaşa Özel Evlenme Hızı (EYÖEH); belirli bir yıl içerisindeki evlenme sayısının o yıla ait evlenebilecek yaşta olan erkek ve kadın yıl ortası nüfusuna bölünmesi ile hesaplanır. Binde olarak yorumlanır. Hesaplama formülü: EYÖEH = (Bir yıl içerisindeki evlenme sayısı / O yıla ait evlenebilecek yaştaki erkek ve kadın yıl ortası nüfusu) * 1000

Nüfus yoğunluğu; bir bölgedeki kilometre kare başına düşen nüfusu gösteren bir ölçüdür.

Evlenilebilecek Yaşa Özel Evlenme Hızı (EYÖEH); Belirli bir yıl içerisindeki evlenme sayısının o yıla ait evlenebilecek yaşta olan erkek ve kadın yıl ortası nüfusuna bölünmesi ile hesaplanır.

Kaba Boşanma Hızı; belirli bir yıl içerisinde olan boşanma sayısının o yıla ait yıl ortası nüfusa bölünmesi ile hesaplanır.

Kaba Doğum Hızı (KDH); Belirli bir yıl içindeki canlı doğum sayısının yıl ortası nüfusa bölünmesiyle elde edilir ve her bin nüfusa kaç tane canlı doğum düştüğünü gösterir.

Fatalite Hızı; belirli bir hastalıktan ölenlerin o hastalığa yakalananların sayısına oranlanması ile bulunur.