TİBBİ CİHAZ VE MALZEMELER

İç içe (Nested) PCR özgün olmayan ürünlerin oluşumunu engellemek ve PCR tekniğinin spesifikliğini arttırmak için kullanılan bir PCR yöntemidir. Doğru cevap B'dir.

Elektroforez işlemi farklı boyutlardaki moleküllerin elektrik yüklü bir ortamda ayrılmaları ve analiz edilmeleri için kullanılan bir tekniktir. Elektroforez işleminin yapıldığı sistemler temel olarak destek ortamının hazırlandığı kısım (agaroz ya da poliakrilamid jel), jelde amaca uygun yükleme boşlukları oluşturmak için taraklar, tampon çözeltinin doldurulduğu tank, uygun süre ve voltajda akım sağlayan güç kaynağı ve ihtiyaca göre soğutma ünitesi gibi temel parçalardan oluşur. Şekildeki araç ve gereçler elektroforez işleminde kullanılır. Doğru cevap A'dır.

Pirodizileme sisteminin diğer dizi analizi yöntemlerine göre avantajlarından bazıları şöyle sıralanabilir:
• Geleneksel metodlarla kıyaslandığında maliyet daha efektiftir.
• Sekanslama reaksiyonları oda sıcaklığında ve fizyolojik pH’ta gerçekleşir.
• Etiketlenmiş primerlere, nükleotidlere ve jel elektroforezine olan ihtiyacı kaldırır.

Buna göre doğru cevap B'dir.

Yeni nesil dizileme sistemleri prodizileme, siklik geriye dönüşümlü sonlandırma ile dizileme, ligasyon yoluyla dizileme, ion semikonduktor dizileme, nano dizileme gibi yöntemler ile çalışır.  Sanger dideoksi yöntemi klasik dizileme yöntemidir. Doğru cevap D'dir.

Mikroarray teknolojisi gen ekspresyon farklılıklarına dayanarak tümör oluşumu, sınıflandırılması ve prognostik faktörlerin belirlenmesi konusunda yaygın kullanım alanı bulmuştur. Ayrıca birçok farklı hastalığın etiyolojilerinin ve moleküler düzenlerinin aydınlatılmasında, gelişim ve davranış biyolojisi alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Yine mikroarray teknolojisi ile SNP’lerin genotipleme çalışmaları yapılabilmektedir. Mikroarray teknolojisi ile farklı hücre tiplerinde (normal hücreler ile kanser hücreleri ya da böbrek hücreleri ile karaciğer hücreleri gibi) çok sayıda genin ekspresyon profilleri ölçülebilmektedir. Ayrıca bu yöntemle gen ekspresyonundaki aşırı değişimler veya farklı çevresel koşullara maruz kalan bir hücredeki değişiklikler de incelenebilir. Doğru cevap A'dır.

Higuchi ve arkadaşları tarafından geliştirilen eş zamanlı PCR’ın temel amacı, çok düşük miktarda olsa bile bir örnekteki spesifik nükleik asit dizilerini kesin şekilde ayırmak ve ölçmektir. PCR’ın, modern floresan kimyasallarla birleşmesi ve amplifikasyonun reaksiyon boyunca izlenmesi eş zamanlı PCR’ın temelidir. Eş zamanlı PCR’da bir örnekteki spesifik bir hedef dizi amplifiye olur ve sonrasında floresan teknolojisi ile amplifikasyonun ilerleyişi görüntülenir. Doğru cevap C'dir.

Thermal Cycler cihazı DNA'yı çoğaltmak için kullanılır. Çoğaltılmış ürünlerin saptanması ve doğrulanması için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemler arasında en basit ve genel olanı elektroforezdir. Agaroz ya da poliakrilamid jellerde, bir floresan boya olan ve DNA ipliklerinin arasına giren, etidyum bromür (EtBr) boyaması ile ürünler görülür. Boyamadan sonra DNA, jelde bir UV transillüminatörden yararlanılarak görülebilir hâle gelir. Boyutu bilinen marker DNA’lar ve kontrol PCR ürünleri de aynı elektroforez jeline uygulanır, böylece amplifikasyon ürününün boyutu hakkında bilgi edinilir. Doğru cevap E'dir.

Termostabil özelliği olan ve Thermus aquaticus adlı bakteriden elde edilen Taq polimeraz enzimi primer bağlanması tamamlandıktan sonra hibritleşen tek dalın karşılığını sentezler.  Bu enzim PCR’la DNA sentezi için gerekli olan yüksek optimum ısıya (Topt) sahiptir. Taq polimeraz 72^oC sıcaklıkta daha iyi çalıştığı için genel olarak tüm çoğaltma işlemleri bu sıcaklıkta yapılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Çoklu (multipleks) PCR, aynı DNA kalıbı kullanılarak çok sayıda gen veya ürününün birden fazla primer seti kullanılarak çoğaltılması işlemidir. Doğru cevap B'dir.

DNA Mikroçipi, tüm genomun (DNA) ve ekspresyon ürünlerinin (RNA ve protein) incelenmesi amacıyla mikroarray teknolojisinde kullanılır. Diğerleri, eş zamanlı PCR'da amplifikasyon sürecini göstermek için kullanılan boya ve problardır. Doğru cevap D'dir.

Deoksiribonükleik asit

replikasyon

Polimeraz zincir reaksiyonu

nükleik asit

Ters Transkripsiyon PCR

İç İçe PCR

Dizi spesifik floresan problar

Jel elektroforez

Çoklu PCR

1977