TİBBİ CİHAZ VE MALZEMELER

Tuvaletler laboratuvar bölümlerine açılmamalıdır.

Laboratuvarlar toz, nem, buhar, titreşim, elektromanyetik etkenler ve zararlı canlılar gibi olumsuz etmenlerden korunmalıdır. Çalışma alanları 20ºC sıcaklıkta sabit tutulmalıdır. Doğru cevap A' dır.

Beher: Silindir şeklinde, üst kenarında akıtmayı kolaylaştırmak için oluk bulunan, altları düz, farklı hacimlere sahip, pyrex camdan veya plastikten yapılmış kaplardır. Doğru cevap B' dir.

Support (destek): Metalden yapılmış bir taban, tabandan çıkan destek çubuğu ve çubuk üzerinde de dar boğazlı (balon joje, deney tüpü vb.) cam malzemeleri tutturmaya yarayan malzemedir. Doğru cevap C' dir.

Beher: Silindir şeklinde, üst kenarında akıtmayı kolaylaştırmak için oluk bulunan, altları düz, farklı hacimlere sahip, pyrex camdan veya plastikten yapılmış kaplardır.

Bunzen beki: Gazı (doğal veya bütan) aleve çeviren, tabanında metal disk bulunan, metal boru şeklindeki yapıdır. Isıtma amaçlı kullanılır.

Öze: Mikrobiyolojik çalışmalarda, tüp veya petri kapları gibi malzemelerin içindeki besi yerlerine bakteri ve bunun gibi organizmaların ekimi için kullanılan uç kısmında halka bulunan metalden yapılmış malzemedir. Her kullanımdan önce alevden geçirilerek steril edilir.

Pens: Maşa veya cımbız gibi metalden yapılmış, uçlarının iç kısımları dişli olan gereçtir. Elle tutulması mümkün olmayan veya steril çalışılması gereken bazı durumlarda materyalleri tutmak için kullanılır.

Piset: Distile su yada yıkanma çözeltisi kullanımı için gerekli olan ve plastikten yapılmış kaplardır. İstenilen hacme ulaşmak için sıkılarak kullanılır.

Çeker ocak: Zararlı kimyasalların buharlarının uzaklaştırılması ve laboratuvarın havalandırılması için kullanılan; ön kısmı aşağı-yukarı yönlerde hareket ettirilebilen camla kapatılmış laboratuvar gerecidir. Üst kısmından laboratuvar havalandırmasına bağlanmıştır. Böylece içerisindeki tehlikeli maddelerin buharları laboratuvar ortamına değil, havalandırma sistemine yönlenir. Ayrıca bazı deneylerin yürütülebilmesi için içerisinde, su musluğu, azot gazı musluğu, hava musluğu, elektrik prizi gibi ekipmanlarda mevcuttur.

Elektroforez sistemi: Farklı maddeleri (protein, DNA, enzim vs.) birbirinden ayırabilmek için kullanılan hareketli ve hareketsiz ortamdan oluşmuş sistemlerdir. Kağıt, agaroz jel, selüloz asetat, poliakrilamid jel, nişasta jel ve izoelektrik fokuslama olmak üzere farklı elektroforez sistemleri mevcuttur. Tüm elektroforez yöntemlerinde, hareketsiz ortama uygulanan maddeler; moleküllerin net elektrik yüküne, molekülün yapısı ve büyüklüğüne, elektrik alanın gücüne, taşıyıcı (hareketli) ortamın özelliklerine ve sıcaklığa bağımlı olarak göç eder. Ayırım sonucu elde edilen elektroforez profillerini görüntülemek için amaca uygun boyalar kullanılır.

Mikrotom: Doku ve parçalarını muntazam ince dilimlere (mikron, mm) kesmek için kullanılan mekanik aletlerdir. Mikrotomlar patoloji laboratuvarlarının vazgeçilmez cihazlarıdır. Bütün mikrotomlar üç ana yapıdan oluşur; mikrotom gövdesi, bıçak tutucusu, blok veya materyal tutucusu. Farklı amaçlar için kullanılan pek çok farklı türü olmakla birlikte günümüzde en sık kullanılan mikrotomlar rotary, kızaklı mikrotom ve kriyostattır.
• Rotary mikrotom: Işık mikroskobu için parafin dokudan ince ve seri kesit alınmasında kullanılır. Rotari mikrotomda blok hareketli, bıçak sabittir.
• Kızaklı mikrotom: Daha çok selloidine gömülü dokularda ve büyük parafin blokların kesiminde tercih edilir. Kızaklı mikrotomda blok sabit, bıçak hareketlidir.
• Kriyostat: Acil cerrahi biyopsilerinde ve özel boyama tekniklerinde kullanılır. Soğuk alan içerisine yerleştirilmiş rotary mikrotom yapısındadır. İnce ve seri kesit alınabilmesi ve otomatik sterilizasyon sistemi içermesi, cihazın en büyük avantajlarıdır. Bu üç tip mikrotomda da kesit kalitesi yüksek olan disposable bıçaklar tercih edilir.

Pipetör: Pipetlerin tepesine takılarak çekilecek sıvı madde miktarını ayarlamak maksadıyla kullanılan şarjlı ya da elektrik kaynağına bağlı olarak çalışabilen alet.

Termocycler: Polimeraz zincir reaksiyonlarında (PCR) kullanılan ısı ve zaman döngüsünün programlanabildiği cihazdır.

Lanset: Kan almak amacıyla parmakta delik açmak için kullanılan bir kullanımlık steril iğnelerdir. Doğru cevap D' dir.

Biyogüvenlik Kabinleri: Biyogüvenlik kabinleri (BGK), özellikle çalışan personel ve
çevreyi enfeksiyöz aerosol ve sıçramalardan korumaya yönelik tasarlanan hava akımı düzenlenmiş cihazlardır. Bu cihazların en önemli iki özelliği amaca yönelik kontrollü hava
akımı sağlaması ve hava içindeki mikroskobik partikülleri elimine etmesidir. Doğru cevap "Çeker ocak ile çalışırken daha güvenli çalışmak" yani E' seçeneğidir.

Eliminasyon BGK içindeki ventilasyon ya da mekanik hava yolu üzerine yerleştirilmiş HEPA(High Efficiency Particulate Air) ya da ULPA (Ultra Low Penetration Air) filltre sistemi ile gerçekleştirilir. HEPA filtreler 0,3 mikron çapındaki partiküllerin %99,97’sini; ULPA filtreler ise 0,12 mikron çapındaki partikülllerin %99,99’unu elimine etme kapasitesindedir. Doğru cevap A' dır.

Dokuların mikroskobik incelemeye hazır hâle getirilmesi amacı ile yapılan işlemler dizisine doku takibi denir. Doku takibinde fikse (tespit edici ile muamele edilmiş) olmuş dokunun mikrotomda 3-6μ kalınlığında kesitler yapılacak sertliğe (dirence) getirilmesi gerekir. Doğru cevap B' dir.

Rotary mikrotom: Işık mikroskobu için parafin dokudan ince ve seri kesit alınmasında kullanılır. Rotari mikrotomda blok hareketli, bıçak sabittir. Doğru cevap C' dir.

Termocycler: Polimeraz zincir reaksiyonlarında (PCR) kullanılan ısı ve zaman döngüsünün programlanabildiği cihazdır. Doğru cevap C' dir.