TİBBİ CİHAZ VE MALZEMELER - Deneme Sınavı - 7

Kamu alımlarının temel ilkeleri Bailey tarafından “5 Doğru” olarak tanımlanmıştır. Bunlar; doğru kalitede, doğru miktarda, doğru ürün veya hizmetin doğru ücret ile doğru yer ve zamanda tedarik edilmesidir.Doğru cevap E seçeneğidir.

Bakım ve onarım hizmet içerisinde yer alır. Diğerleri üründür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Cihazların Etiketlenmesi:

-Barkod veya QR (Kare Kod) Kod Etiketleme Yöntemi

-RFID Etiketleme Yöntemi

-Aktif RFID

-Pasif RFID

Otoyol gişelerinde ödeme amacıyla kullanılan HGS, pasif RFID çözümüne bir örnektir.

Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda Sağlık Bakanlığı tarafından geliştirilen ve önümüzdeki yıllarda hayata geçmesi planlanan Ürün Takip Sistemi Projesi ile tıbbi cihazların tekil olarak takip edilmesi düşünülmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Sözleşme yönetiminde üzerinde durulması gereken önemli noktalar şu şekilde sıralanabilir:
• Garanti kapsamı ve süreci,
• Cihazın aktif kullanılabilirlik süresi,
• Arıza müdahaleleri ve onarım süreçleri,
• Garanti sonrası hizmetlere dair hükümler,
• Belirlenen kuralların uygulanmaması durumundaki hukuki yükümlülükler

Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan ‘Metroloji Faaliyetleri Kılavuzu’na göre kalibrasyon; belirli koşullarda birinci aşamada ölçüm standartları tarafından sağlanan büyüklük değerleri ve ölçüm belirsizlikleri ile bunlara karşılık gelen gösterge değerleri ve ilgili ölçüm belirsizlikleri arasında bir ilişkinin oluşturulduğu, ikinci aşamada ise bu bilginin ölçüm sonucunun göstergeden elde edilmesinde kullanıldığı işlemler dizisini ifade eder. En basit ifadeyle referans değer ile ölçülmek istenilen parametrenin karşılaştırılarak ölçüm doğruluğunun tespit edilmesidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Shortlife ve Blois ise biyomedikal bilişim ifadesini tercih etmekle birlikte, bunu toplum sağlığı bilişimi, klinik bilişim, görüntüleme bilişimi ve biyobilişim olmak üzere dört alt başlıkta incelemiştir. Toplum sağlığı bilişiminde merkezde toplum yer almaktadır, klinik bilişimde odak noktası bireydir, görüntüleme bilişiminde organ ve dokular (örn. Bilgisayarlı tomografi), biyobilişimde ise hücreler, hücreiçi yapılar, proteinler, genler ve moleküller odak noktası olarak yer almaktadır (örn. Genom dizileme).

Ülkemizde Sağlık-NET, Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS), Tele-Tıp, Ulusal Sağlık Veri Standartları Sözlüğü (USVS), Sağlık Kodlama Referans Sunucusu (SKRS) ve web tabanlı çok sayıda servis, Türkiye’deki e-sağlık uygulamalarının temel bileşenlerini oluşturmaktadır. 2009 yılında çalışmalara başlanılan ve 2011 yılında ülke genelinde yaygınlaştırılan MHRS, vatandaşların Sağlık Bakanlığına bağlı birinci, ikinci ve üçüncü basamak hastaneler ve ADSM’lerden (Ağız Diş Sağlığı Merkezi) ALO 182 hattı vasıtasıyla canlı operatörlerden veya web üzerinden istedikleri hastane ve hekimden randevu alabildikleri bir e-sağlık uygulamasıdır. Bu sistem üzerinden günlük 400 bine varan kişi muayene randevusu almaktadır.

Ülkemizde Sağlık-NET, Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS), Tele-Tıp, Ulusal Sağlık Veri Standartları Sözlüğü (USVS), Sağlık Kodlama Referans Sunucusu (SKRS) ve web tabanlı çok sayıda servis, Türkiye’deki e-sağlık uygulamalarının temel bileşenlerini oluşturmaktadır.

Avrupa’da HIMSS Stage 7 seviyesine sahip Toplam 5 hastane bulunmakta olup bunların ikisi (İzmir Tire Devlet Hastanesi ve Yozgat Şehir Hastanesi) ülkemizde yer almaktadır.

Shortlife ve Blois ise biyomedikal bilişim ifadesini tercih etmekle birlikte, bunu toplum sağlığı bilişimi, klinik bilişim, görüntüleme bilişimi ve biyobilişim olmak üzere dört alt başlıkta incelemiştir. Toplum sağlığı bilişiminde merkezde toplum yer almaktadır, klinik bilişimde odak noktası bireydir, görüntüleme bilişiminde organ ve dokular (örn. Bilgisayarlı tomografi), biyobilişimde ise hücreler, hücreiçi yapılar, proteinler, genler ve moleküller odak noktası olarak yer almaktadır (örn. Genom dizileme).

Veri (data) dediğimiz şey basit semboller, ölçümlerdir. Bu tarz veriler işlenip, birtakım düzlemlere oturtulduktan sonra bilgi oluşur. Bilgi dediğimiz şey “kim, ne, ne zaman ve nerede” sorularının yanıtıdır. Bilgi yorumlanarak anlamlandırıldığında kavrayışa (knowledge) dönüşür. Kavrayış ise “nasıl” sorusunun yanıtıdır. Bu sorunun anlaşılıp değerlendirilmesiyle “neden” sorusu yanıtlanır ve özümsemeye (wisdom) ulaşılır.

HBYS, bir hastanedeki tüm tıbbi ve idari işlemlerin bilgisayar ortamında yapılması, her türden verinin entegre modüllerle, farklı kullanıcılar kanalıyla bir ana veri tabanına girilmesi ve gereken tüm çıktıların/verilerin bu veri tabanından tekrar anlamlı bir şekilde geri alınmasını sağlayan ve hastanelere zaman, iş gücü ve mali anlamda kazanç ve daha da önemlisi araştırma ve çalışma aktiviteleri için nitelikli veri elde edilmesini sağlayan
yazılımlar bütünüdür.

Sağlık Bakanlığının vatandaşın kullanımına sunduğu E-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi ile birlikte akıllı bileklik ve saat gibi giyilebilir teknolojiler vasıtasıyla toplanan adım, nabız, harcanan kalori, uyku kalitesi, solunum hızı, kilo, vücut sıcaklığı, ultraviyole indeksi, zorlu vital kapasite ve tansiyon gibi veriler doğrudan kişinin e-nabız profiline aktarılmakta ve yukarıda bahsettiğimiz üzere, olası hastalıklara karşı erken teşhis gibi hususlara imkân
vermektedir. Böylelikle bu verilerin giyilebilir cihazlarla ölçümüyle, kişinin ek bir ekipman kullanma ve hastane ziyaretinde bulunma ihtiyacı ortadan kalkmakta, diğer yandan bu ölçümler için yapılacak hastane ziyaretleri sebebiyle oluşacak doğrudan ve dolaylı maliyetlerin önüne geçilmektedir.

2009 yılında çalışmalara başlanılan ve 2011 yılında ülke genelinde yaygınlaştırılan MHRS, vatandaşların Sağlık Bakanlığına bağlı birinci, ikinci ve üçüncü basamak hastaneler ve ADSM’lerden (Ağız Diş Sağlığı Merkezi) ALO 182 hattı vasıtasıyla canlı operatörlerden veya web üzerinden istedikleri hastane ve hekimden randevu alabildikleri bir e-sağlık uygulamasıdır. Bu sistem üzerinden günlük 400 bine varan kişi muayene randevusu almaktadır.

Yine kişi dilerse acil durumlarda sağlık ekiplerinin kişinin kendisi tarafından belirlenen birtakım verilerine (kan grubu bilgisi, hastalık ve ilaç geçmişi vs.) erişme izni verebilmektedir. Bu noktada e-nabızın 112 Acil butonu etkin bir çözüm teşkil etmektedir. Vatandaşlar, e-nabız mobil uygulamasında bulunan 112 Acil butonuyla kendisi veya bir başkası için acil sıhhi yardım çağrısında bulunabilmektedir. Akabinde ilgili kişinin acil sağlık bilgileri ve konumu 112 merkezine ulaştırılmakta ve olay mahaline en uygun durumdaki ambulans ilgili noktaya yönlendirilmektedir.

Onaylanmış kuruluş, tıbbi cihazın piyasaya arz edilebilmesi için gereken testler dahil tasarım sürecinden başlayarak tüm aşamaları inceler ve varsa uygunsuzlukların giderilmesini temin eder. Tüm bu aşamaları geçen tıbbi cihaz üzerine “CE” işareti iliştirilerek artık piyasaya arz edilebilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kamu alımlarının temel ilkeleri Bailey tarafından “5 Doğru” olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Doğru cevap A seçeneğidir.