TIBBİ BELGELEME

Sağlık kayıtlarından elde edilen verilerin başlıca kullanım alanları;

• Toplumun nüfus yapısının belirlenmesi,
• Sağlık politikalarının oluşturulması,
• Sağlıkla ilgili stratejik planların yapılması,
• Sağlık olaylarının önceliğinin belirlenmesi,
• Verilen sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi,
• Sağlık hizmetleri ile ilgili ihtiyaçların belirlenmesi,

biçiminde ifade edilmektedir. Bunlar arasında "toplumun nüfus yapısının ortaya konması" alanı yer almamaktadır. Bu nedenle Doğru Cevap C seçeneğidir.

Sınıflandırma; benzer hastalıkların aynı grupta toplanmasıdır. Hastalıkların sınıflandırılması, hastalıkların belirlenmiş ölçütlere göre ayrıldığı bir kategoriler sistemi olarak tanımlanabilir. Teorik olarak, hastalıkları çeşitli eksenlerde; örneğin etkilenen vücut kısmına göre (topografi), nedene göre (etyoloji), dokudaki patolojik değişikliklerin tipine (morfoloji) ya da sonuçta ortaya çıkan fonksiyonel anormalliğe göre sınıflandırmanın mümkün olduğu belirtilmektedir. Hastalıkların istatistiksel değerlendirmelerinin yapılabilmesi ve tıbbi araştırmalara yardımcı olabilmesi amacıyla yapılan hastalık sınıflandırılmaları ile ilgilenen bilim dalına “Nosoloji” denir. Dolayısıyla Doğru Cevap B seçeneğidir.

Zihinsel Rahatsızlıklar için Tanısal ve İstatistiksel Rehber (DSM) sınıflandırma sisteminde yer alan 5 eksen:

1. Klinik sendromlar (I. öncül Doğru olur)
2. Kişiliğe ilişkin rahatsızlıklar ve özel gelişim bozuklukları (II. öncül Doğru olur)
3. İlgili fiziksel ortam (III. öncül Doğru olur)
4. Psişik baskı şiddeti
5. Tüm psikolojik süreç, fonksiyonlar

biçimindedir. Bu bilgilere göre tüm öncüller doğrudur. Dolayısıyla Doğru Cevap E seçeneğidir.

İkinci düzey, her bölüm içinde yer alan bazı hastalıkların bir araya getirilmesi ile oluşturulan “blok”lardır. Blok sayısı bölümden bölüme değişir. Her bloktaki hastalık sayısı da bloktan bloğa değişir. Örneğin Bölüm I’deki blok sayısı 21 iken,
Bölüm X’da blok sayısı 10’dur. Bu nedenle Doğru Cevap B seçeneğidir.

Kama Simgesi; Hastalığın etkenine ve niteliğine yönelik kodlardır. Bir hastalığın etiyolojisini ya da altta yatan nedeni açıklayan kodu ifade eder. Parantezler; parantezlerin dışındaki sözcüklerin atanacağı kod numarasını etkilemeyen tanı terimini açıklamada kullanılır. Köşeli Parantez; Eş anlamlar, alternatif sözcükler, ya da açıklayıcı cümleler için kullanılır. Nokta Tire; Kodlayan kişiyi bir dördüncü karakterin varlığı ve uygun yerde araması konusunda uyarıcıdır. Yıldız Simgesi; Hastalık tablosunu ön planda tutan, hastalığın etkilediği vücut bölgesine yönelik koddur. Dolayısıyla Doğru Cevap D seçeneği olur.

Kaliteli klinik kodlama yapabilmek için gerekenler;

• Eğitilmiş personel
• Daimi okuma, yenilikçilik ve kendini geliştirme
• Geri bildirim değerlendirmesi, sürekli analiz
• Geriye dönük düzeltme kapasitesi (II. öncül Doğru olur.)
• Tam zamanlı çalışma(günde en fazla 50-70 kodlama)(III. öncül Doğru olur.)
• Takım çalışması
• Hekimlerde farkındalık ve sorumluluk
• Bu işe uygun eğitilmiş personel
• Kodlama için uygun ortam
• Klinik kodlayıcıların sığabilecekleri tek bir oda
• Bilgisayar donanımları, arama yapabilecekleri internet imkanı
• Vadamekum, tıp sözlüğü (I. öncül Doğru olur.)
• Servislere ulaşımı da olan bir telefon hattı

biçiminde sıralanabilir. Yukarıdaki bilgilere göre tüm öncüller doğrudur. Dolayısıyla Doğru Cevap E seçeneğidir.

Sağlıkla ilişkili veri kodlamaların kullanım alanları;

• Sağlık hizmetlerinin karşılaştırılması
• Sağlık politikalarının geliştirilmesi
• Sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi
• Maliyet hesaplamaları
• Ödeme sistemleri
• Araştırma ve planlamalar

olarak sıralanabilir. Bu maddeler arasında "Sağlık kurumlarında farkındalık ve sorumluluk" maddesi yer almadığından dolayı Doğru Cevap C seçeneğidir.

SNOMED International’da yer alan 11 eksen ve bu eksenlerin tanımlaması aşağıda yer alan şekilde verilmiştir. 

Bu şekle göre T - Anatomik Terimler eşleşmesi doğrudur. Bu nedenle Doğru Cevap A seçeneğidir.

ICD-10 uzantılı uzmanlığa dayalı uyarlamalar; onkoloji, diş hekimliği ve stomatoloji, dermatoloji, nöroloji, psikiyatri, kadın hastalıkları ve doğum, romatoloji, ortopedi ve genel tıp uygulamaları alanında yapılan ek sınıflandırmaları kapsamaktadır. Fakat "Morfoloji"yi kapsamamaktadır. Dolayısıyla Doğru Cevap E seçeneği olacaktır.

Klasik Halk sağlığı görüşüne göre bir toplum için en önemli sağlık sorunu;
• En çok görülen,
• En çok öldüren,
• En çok sakat bırakan,
hastalık ya da sağlığı tehdit eden olaylardır.

Özel Veri Toplama Yöntemi:Gözlem- Anket-Sistematik-Gözlem-Yüz-yüze Görüşme Tekniği
Posta ile Görüşme Tekniği -Basit Gözlem - Katılımlı Gözlem- Katılımsız Gözlem-Deneyler-Taramalar Muayeneler

Hastalıkların istatistiksel değerlendirmelerinin yapılabilmesi ve tıbbi araştırmalara yardımcı olabilmesi amacıyla yapılan hastalık sınıflandırılmaları ile ilgilenen bilim dalına “Nosoloji” denir.

Günümüzde sağlık alanında en yaygın olarak kullanılan sınıflandırma sistemi “Uluslararası Hastalık Sınıflandırması” (ICD)dır.

C=Kimyasallar=İlaçlar(Şekil 5.6)

ICD istatistiksel bir sınıflandırmadır. Birbirlerine benzer hastalık ve durumlar bir araya getirilip,
taşıdıkları öneme göre sınıflandırılmaktadırlar. Her hastalık için o hastalığa özgü bir kod kullanılmaktadır.Anlaşılacağı üzere ICD’nin önemli bir fonksiyonu da hastalıklara uluslararası ortak bir dil kazandırmakdır.

B90-B94 Enfeksiyöz ve paraziter hastalıkların sekelleri İkinci Düzey'e ait bir içeriktir.

Üçüncü düzey, Dünya Sağlık Örgütü mortalite veri tabanının oluşturulması ve uluslararası genel karşılaştırmaların yapılabilmesi için temel seviyeyi oluşturur.

*Yıldız Simgesi: Hastalık tablosunu ön planda tutan, hastalığın etkilediği vücut bölgesine yönelik
koddur. Uygun etiyoloji kodu ile birlikte kullanılmalıdır. Tek başına kullanılmaz.

Kaliteli klinik kodlama yapabilmek için gerekenler:
• Eğitilmiş personel
• Daimi okuma, yenilikçilik ve kendini geliştirme
• Geri bildirim değerlendirmesi, sürekli analiz
• Geriye dönük düzeltme kapasitesi
• Tam zamanlı çalışma (günde en fazla 50-70 kodlama)
Tıbbi Belgeleme
• Takım çalışması
• Hekimlerde farkındalık ve sorumluluk
• Bu işe uygun eğitilmiş personel
• Kodlama için uygun ortam
• Klinik kodlayıcıların sığabilecekleri tek bir oda
• Bilgisayar donanımları, arama yapabilecekleri internet imkanı
• Vadamekum, tıp sözlüğü
• Servislere ulaşımı da olan bir telefon hattı
• Gruplandırma
• Veri değerlendirme
• Sürekli analiz, geri bildirim oluşturma: Hastaneler tarafından yapılan kodlamaların uygunluğunun
düzenli olarak kontrol edilmesi, hastanelere eksikleri ve hataları ile ilgili geri bildirim yapılması

Aşağıdakilerden sağlık olayının ortaya konulabilmesi için kullanılan sistematik veri toplama yöntemleri; Kayıtlar, sayımlar ve özel bildirimlerdir.