TEMEL ZOOTEKNİK - Deneme Sınavı - 4

Çevresel etkilere karşı hayvanların vücutlarında da bazı değişiklikler ortaya çıkabilir. Bu şekilde oluşan değişimlere de aklimatizasyon denir. Uyum yeteneğine göre nispeten daha uzun sürelidir. Aklimatizasyon sonucu hayvanlarda oluşan değişiklikler de geçicidir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Adaptasyon, hayvanların herhangi bir çevre koşulundaki olumsuzluklardan en düşük düzeyde etkilenerek yaşamlarını devam ettirebilmeleri ve yavru verebilmeleri olarak tanımlanır. Sınırlı besin maddelerinin ulaşılabilir olduğu durumlarda bile bir hayvan türünün büyümesi ve gelişmesini devam ettirmesi  adaptasyona örnek olarak verilebilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Hayvan yetiştiriciliğinde stres terimi ilk defa 1878 yılında Claude Bernard tarafından tanımlanmıştır. Claude Bernard’a göre stres; hayvanların yaşamsal fonksiyonlarını sabit düzeyde tutarken olumsuz çevresel etkenlere maruz kalma durumu olarak açıklamıştır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Hayvanların vücut sıcaklıklarını belirli düzeylerde tutabilme yeteneğine Homioterm adı verilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Ülkemizde yetiştirilmekte olan Güney Anadolu kırmızısı ırkı sığırlar kan parazitlerine karşı daha dayanıklıdırlar. Doğru cevap A şıkkıdır.

Aynı çiftlikte sadece bir türden hayvan yetiştirilmelidir. Özellikle kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde hepsi içeri, hepsi dışarı kuralına uyulmalıdır. Yani hayvanlar aynı anda üretime alınmalı, hepsi aynı anda kesime gönderilerek kasaplık olarak değerlendirilmelidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Tütsüleme ya da fumigasyon gaz formundaki özel kimyasal maddeler ile hastalık etkenlerinin öldürülmesi işlemidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Hastalıkların kaynağı araştırıldığında genelde %90’ ının insan kaynaklı olduğu tespit edilmiştir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Bunun yanı sıra çevresel etkilere karşı hayvanların vücutlarında da bazı değişiklikler ortaya çıkabilir. Bu şekilde oluşan değişimlere de aklimatizasyon denir.

Adaptasyon, hayvanların herhangi bir çevre koşulundaki olumsuzluklardan en düşük düzeyde etkilenerek yaşamlarını devam ettirebilmeleri ve yavru verebilmeleri olarak tanımlanır.

Metabolik stres etkenleri; bu çeşit etki daha çok hayvanların beslenme durumları ile alakalıdır. Yedikleri yemin yetersiz veya bozuk olması ya da yedikleri yemi tam olarak sindirememelerinden kaynaklanan beslenme yetersizlikleri buna örnek olarak verilebilir.

Çevre sıcaklığının 25-26 °C üzerine çıktığı durumlarda inekler sıcak stresine girerler. Bunun yanısıra, çiftlik hayvanlarında sıcaklığın belli bir düzeyde tutulmasına termoregülasyon denir.

Zebu ise hörgüçlü ve güney Asya'da yetiştirilmekte olan bir sığır türüdür.

Shaiwal sığırı Pakistan’da süt verimi amacıyla yetiştirilmekte olan yerli bir sığır ırkıdır.

Homioterm hayvanlardan en iyi düzeyde verim elde edilebilmesi ve yaşamlarını sürdürebilmeleri için çevre sıcaklılığının belirli aralıklarda olması gerekir. Çevre sıcaklığındaki bu değişim türlere göre farklılık göstermektedir. Genellikle bu aralık; 5 - 25 °C arasındadır.

Biyogüvenlik ya da canlı güvenliği hastalık etkenlerinden arınmış ya da en aza indirilmiş bir ortamda hayvanların yetiştirilebilmesi için alınması gereken tedbirlerin tümünü içeren bir tanımdır.

Özellikle kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde hepsi içeri, hepsi dışarı kuralına uyulmalıdır. Yani hayvanlar aynı anda üretime alınmalı, hepsi aynı anda kesime gönderilerek kasaplık olarak değerlendirilmelidir.

Bir süt sığırı için çevre; yetiştirildiği barınak koşulları, barınaktaki alet ekipman, ona bakan işçi
ve çiftliğin bulunduğu yerdeki meteorolojik (hava sıcaklığı, nem oranı gibi) değişkenlerden oluşur.

Hayvanlarda belirli bir çevre koşuluna adaptasyonun sağlabilmesi için bazı önemli yeteneklerin, bunu sağlayacak genetik yapının bulunması gerekir. Adaptasyonun sağlanabilmesi için öncelikle bir hayvan türünün o koşullarda iyi üreme yeteneğinde olması çok önemlidir. Bu sayede türün devamlılığı sağlanır. Daha sonrasında, o koşullarda hayvanların sağlıklı bir şekilde yaşayabilir olması gereklidir. Ayrıca, ortadaki hastalık etkenlerine belirli düzeylerde dayanıklı olması ve yaşamsal fonksiyonlarını yerine getirebilmesi gereklidir. Bunun yanında türün devamlılığı için beslenmesi de şarttır.Ancak bazı koşullarda besinlere ulaşmak zor olabilir veya ulaşılan besinlerin miktarı çok az olabilir. Böyle durumlarda da o türün yaşama gücüne sahip olması gerekir. Buna örnek olarak, develer verilebilir. Develer çöl koşullarında uzun süre aç ve susuz kalabilmektedirler. Hörgüçleri sayesinde su ve besin ihtiyaçlarını karşılayarak, kısıtlı besin aldıklarında bile yaşamlarını devam ettirirler. Sınırlı besin maddelerinin ulaşılabilir olduğu durumlarda bile bir hayvan türünün büyümesi ve gelişmesini devam ettirmesi yine adaptasyona örnek olarak verilebilir.

Bilimsel çalışmalar ve pratik saha tecrübelerine göre hayvancılık işletmelerinde hastalıkların ortaya çıkmasında yetersiz biyogüvenlik uygulamaları ile ilgili başlıca faktörler şöyle tespit edilmiştir.
• Hayvancılık işletmelerinin başta damızlık işletmeleri olmak üzere diğer hayvancılık işletmelerine çok yakın kurulması, işletmelerin etrafında yeterli biyogüvenlik alanı oluşturulmaması
• Fare, sıçan gibi hayvanlar ile yetersiz mücadele
• Temizlik ve dezenfeksiyonda yetersizlikler
• Yetersiz personel eğitimi, personelin biyogüvenlik uygulamaları konusunda yeterince teşvik edilmemesi

• İletişim ve bilgilendirme yetersizliği
• Biyogüvenlik ve bakım-yönetim ile ilgili diğer konular hakkında yetersiz kayıtlar
• Biyogüvenlik kurallarının yeterince uygulanıp uygulanmadığının denetlenmesinde eksiklikler