TEMEL YEM BİLGİSİ VE HAYVAN BESLEME

Türkiye’de besiye alınan hayvanların %25 (yüzde yirmibeş)’ini yerli ırk sığırlar oluşturur. Bu hayvanlar genetik kapasiteleri ölçüsünde beslendiklerinde günlük canlı ağırlık artışı rahatlıkla 1000 grama yaklaşmaktadır.

Doğru yanıt C'dir. Kişi başı kırmızı et tüketimimiz ise 10 kg/yıl’dır.

Doğru yanıt A'dır. Sığırlarda büyüme 1 yaşına kadar en yüksek düzeyde olup, ilerleyen yaşlarda düşmektedir. İlk yıldaki büyüme %100 kabul edilirse, büyümenin ikinci yıl %70, üçüncü yıl ise %35 düzeyinde gerçekleştiği görülür.

Doğru yanıt E'dir. Yemin ete dönüşümü yüksektir.

Doğru yanıt A'dır. Entansif besi hayvanların tüm ihtiyaçlarının konsantre yemler ile karşılandığı besidir. GCAA 1000-1600 g arasında olup, kısa süreli besi grubundandır. Besi süresi genelde 180 gün kadardır.

Doğru yanıt B'dir.

Doğru yanıt D'dir. Proteince zengin konsantre yemle besleme sadece genç hayvanlarda (200 kg CA’a kadar) ve GCAA 1 kg’dan fazla olan besi sığırlarının beslenmesinde önemlidir. Besi sığırlarının beslenmesinde konsantre yem, kaba yemi tamamlayan ilave yemdir. Besi yemi adı verilen konsantre yemin yapısında en az %12 HP, 2500 kcal/kg metabolik enerji, en fazla %14 ham selüloz ve %9 ham kül bulunur. Gençlerle yapılan beside konsantre yemde ham protein düzeyi en az %16 olarak ayarlanır.

Doğru yanıt C'dir. Kuzular 25-30 günlük oluncaya kadar sütle beslenir.

Genel olarak Ankara (tiftik) keçileri süt verim döneminde 40-50 kg
süt verir. Doğru yanıt E'dir.

Yemden yararlanma oranı = Günlük yem tüketimi / Günlük canlı ağırlık artışı

9 = Günlük yem tüketimi / 1,30

Günlük yem tüketimi = 11,7

Toplam yem tüketimi = ( 11,7 x 240 ) / 0,8 = 3510 kg

Besicilikte gerek canlı ağırlık artışı ve gerekse yemden yararlanma oranının her ikisine birden Besi Performansı adı verilir. Besi performansını etkileyen faktörler hayvanın ırkı, cinsiyeti, yaşı, orijini, kondisyonu, bakım ve sağlık ile beslenmedir. Bu faktörler aynı zamanda besiciliğin ekonomik bir şekilde yapılıp yapılmadığını belirleyen kriterlerdir.

Kondisyon denildiğinde hayvanın gelişme ve besi durumu anlaşılır. Buzağılık döneminde iyi bir bakım besleme geçirmiş, iskelet çatısı kurulmuş, ancak daha sonra hastalık dışı nedenlerle (açlık, bakımsızlık, stres v.b.) cılız kalmış hayvanlar ile başarılı besi yapılır. Bu hayvanlar iyi bir yem formulasyonu ile beslendiklerinde telafi büyümesi ile emsalleri ile aralarındaki canlı ağırlık farkını kısa sürede kapatırlar. Doğru cevap D.

Serbest dolaşan hayvanlarda tırnak, eklem, ayak hastalıkları daha ender görülür dolayısıyla besi performansı daha iyi olur. Doğru cevap B.

Açık ve yarı açık beside; ahır yapımı için fazla yatırım gerekmez, işçilik kolay ve giderleri daha azdır, gübre temizliği daha kolaydır, gübre ve idrar kokusu yoktur,hava cereyanı olmadan bol ve temiz hava sağlanır, hayvan yediğini yakar, yağ birikimi az olur, yemin ete dönüşümü yüksektir, yılın 12 ayında da besi yapılır (Kapalı ahırda ise yazın canlı ağırlık artışı düşer).Doğru cevap E.

Ekstansif besi, kaba yeme dayalı bir besi şeklidir. Mera besisi adı da verilir. Uzun süreli bir besi olup bir yıldan fazla sürer. Doğru cevap A.

Besi sığırlarının günlük su tüketimi tüketilen yem kuru maddesi, canlı ağırlık, çevre sıcaklığı gibi etmenlere bağlı olarak değişir. Optimal su sıcaklığı +15 °C’dir.Besi sığırları tüketilen her kg yem kuru maddesi için 20 °C’de 4-5 litre su içerler. Suyun temiz olması gereklidir. Doğru cevap B.

Konsantre yemler grubunda enerji bakımından zengin hububat tahılları ile proteince zengin baklagil taneleri gibi yemler bulunur. Mısır enerji bakımından zengin konsantre yem maddesidir. Doğru cevap D.

Dişi koyunun aşım döneminde beslenmesine özen göstermek gerekir. Amaç, hayvanın gebe kalma ve ikiz kuzulama oranını arttırmaktır. Ülkemiz çayır ve mera alanlarının yeterli olmaması nedeniyle tohumlamadan ya da koç katımından 2-4 hafta önce kaba yemin kalitesine, koyunun kondisyonuna göre ilave tahıl karması verilir. Döl verimini ve ikiz kuzulama oranını arttırmak için dişi koyunlara enerjice zengin tahıl karmaları (arpa, mısır ve yulaf) günde 200-500 g miktarında verilir. Bu şekilde beslemeye Flushing adı verilir. Doğru cevap E.

Günlük Canlı ağırlık Artışı=(Besi Sonu ağırlık-besi başlangıç ağırlığı)/gün olarak besi süresi (425-245)/180gün=1 kg.

Kapalı ahırda yapılan besicilikte, solunumu irrite eden amonyak, hidrojen sülfür, karbondioksit ve metan gazları kronik zehirlenmelere yol açar. Bunun yanında yemden yararlanma ve GCAA azalır, iç yağ miktarı artar, karlılık düşer. İştah azalmasına bağlı olarak yem tüketimi azalır. Yaz aylarında sıcakların artışı ile hedeflenen canlı ağırlığa ulaşılamaz.