TEMEL YEM BİLGİSİ VE HAYVAN BESLEME

Ambarda kurutma ise, hava koşullarının yeşil bitkilerin açıkta kurutulmaya uygun olmadığı durumlarda çatı altı veya ambar gibi kapalı yerlerde kurutulması yöntemidir. Bu yöntemin uygulanmasına bitkiler soldurulduktan sonra geçilir. Yeşil bitkiler açık havada ve su oranlar› % 40’a düşürülene kadar soldurulur. Bu işlemin başlıca amacı, kurutmayı kolaylaştırmak, bunun için harcanacak enerjiyi en aza indirmektir.

Bu yemler köklerinde bulunan bakteriler vasıtasıyla havanın serbest azotunu toprağa bağlarlar. Böylece toprağı azot bakımından zenginleştirirler.

İyi bir silaj yeminde istenilen bakteri türü laktik asittir. Bu asitin aktivasyonunun sağlanabilmesi için materyalde yeterli düzeyde kolay eriyebilir karbonhidrat, düşük pH (3,8-4,2) ve anaerop ortamın sağlanması gerekir.

Karbonhidratça zengin yemlerin silolanmasında silaj yemine dışarıdan herhangi bir katkı maddesi ilavesine gerek kalmaz. Karbonhidrat bakımından zengin olmayan yemlerin silolanmasında ise siloya çeşitli maddeler ilave edilir. Bu amaçla melas %3-6 orannda silaj yemine katılabilir. Melas 3-4 misli sulandırıldıktan sonra yemlere homojen biçimde serpilir. Melas ayrıca kolay çözünen karbonhidratları yeterli düzeyde içerdiğinden ortamın şeker miktarı artarak laktik asit oluşumunu hızlandırır. Aynı amaç için tahıl tane yemleri (%3-4) hayvan pancarı, patates kullanılabilir.

D şıkkı haricindeki tüm şıklar yani ph, laktik asit, şeker (karbonhidrat) ve havasız ortam fermantasyonu etkileyen önemli parametrelerdir. Yağın ise fermantasyona katkısı yoktur

Bir yem ya da rasyonun sindirilmeyen organik madde kısmına dolgu maddesi ya da balast madde denilmektedir. Bitki kartlaştıkça içerisindeki selüloz miktarı artmakta ve dolgu maddesi özelliği kazanmaktadır.

Bitkiler vejetasyonun (büyüme dönemi) başlangıç dönemlerinde yüksek protein, düşük selüloza sahiptirler. Sonraları vejetasyon ilerledikçe (bitki büyüdükçe) ya da kartlaştıkça selüloz miktarı artmaya, buna karşın protein miktarı oransal olarak azalmaya başlar.

karbonhidrat

Lignin

Besin maddesi kapsamı

Yeşil yemler

Havuç

Buğdaygil, baklagil ve diğer familyaları içeren yem bitkileriyle örtülü yeşil alanlara çayır ve mera adı verilir.

Kontrollü olarak otlatılmayan, sık ve aşırı otlatma, fotosentez yapacak yaprakların azalmasına ve büyümelerinin gecikmesine yol açar.

Çayır ve meraların kalitesini etkileyen faktörler sırasıyla; vejetasyon dönemi, bitki türü, iklim, otlatma şekli, toprağın yapısı ve gübrelemedir.

Ülkemizde en fazla yonca, korunga, üçgül ve fiğ gibi baklagiller kültür yem bitkisi olarak önem taşımaktadır.

Buğdaygil yeşil yemler başaklanmadan önce biçilerek gelir hayvanlarına verilen biçimlerine hasıl denir.

Kuru ot elde edilmesinde besin maddeleri kayıplarının azaltılması amacıyla aşağıda belirtilen hususlara özen gösterilmelidir:
• Yeşil bitkiler erken biçilmelidir.
• Uygun hava koşulları seçilmelidir.
• Yeşil bitkilerin su miktarı azaltılmalıdır.
• Bitki sapları yumuşaklığını korumalıdır.
• Bitki yabancı ve zararlı maddelerle karışık olmamalıdır.

Yeterli düzeyde kuru madde (%30-40) içeren yeşil yemlerin biçildikten sonra anaerob koşullarda saklanması sonucu elde edilen fermente yemlere silaj yemi denir.

Silaj yapımı kuru ot elde etmeye göre daha masraflı bir uygulama olduğundan silajık yemin seçiminde silajı kolay yapılan (mısır hasılı silajı) bitkiler tercih edilmelidir.