TEMEL YEM BİLGİSİ VE HAYVAN BESLEME - Deneme Sınavı - 16

Bozuk şekilli yumurta - Hastalıklar (Enfeksiyöz bronşitis, Newcastle)

Değerler incelendiğinde yumurtacı civciv başlangıç yeminin enerji ve protein düzeyinin, tüm yaşam dönemlerine göre daha yüksek olduğu dikkati çekmektedir. Bunun nedeni, civcivlerin en hızlı büyümeyi yaşamlarının ilk dönemlerinde
göstermeleridir.

Broyler beslemede temel hedef; hayvanların en kısa sürede, en az yem ile
mümkün olduğunca en yüksek canlı ağırlığa ulaşmalarını sağlamak ve kesime
göndermektir.

Rasyonun enerji düzeyi artırıldığında, protein düzeyi
ile birlikte vitamin ve mineral düzeylerinin de artırılması göz ardı edilmemelidir.

Karbonhidratlar hayvanlar tarafından vücutta ısı ve enerji kaynağı olarak kullanılırlar.

Mısır, buğday, arpa gibi tahıllarda yağın önemli bir kısmı trigliserit formundadır.

Yerde kurutma, en basit kurutma şeklidir. Bu yöntemde yeşil bitkiler biçildiği
yerde kurutulur. Güneş ışınları etkisiyle bitkinin kapsadığı su miktarı % 12-15’e
kadar düşürülür. Su miktarının % 15’in üzerinde bulunması halinde özellikle kolay sindirilebilen besin maddelerince zengin bitkilerde bozulma çok kısa sürede
meydana gelir. Dolayısıyla iyi kurutulmadan depo edilen ot yığınlarında önemli
miktarda besin maddesi kaybı söz konusu olacaktır. Özellikle yağışı bol bölgelerde yeşil bitkilerin yerde doğal yöntemle kurutulması pek güvenli değildir. Bu yöntemle kurutma sonucu oluşan besin maddeleri kaybını önlemek ya da asgari düzeye indirmek amacıyla sehpada kurutma yöntemi gerçekleştirilir.
Biçilen otların yağmurun her türlü zararından mümkün olduğu kadar korunması, rüzgar ve hava akımı etkisiyle sağlanmış olur. Yağmur bitkinin tamamını
ıslatmaz, daha çok üzerinden akar. Güneş ve rüzgar sehpada kurutulan yeşil bitkilerin geniş bir yüzeyine etkili olduğu için kuruma daha hızlıdır. Ayrıca bitkilerin iç kısımları iyi bir şekilde havalandırıldığından fermantasyona bağlı kayıp miktarı da azalır. Sehpada kurutulacak otların biçimi için havaların düzelmesini beklemeye gerek olmadığı için bitki vejetasyonun en uygun zamanında biçilir. Bu yöntemle kurutulan otun yığılmadan dolayı kızışma tehlikesi daha azdır. Mekanik zedelenme sonucu bitkide meydana gelebilecek yaprak kaybı da düşük düzeyde olur.

Çok iyi kaliteli kuru ot çeşitleri hayvanlar tarafından istekle tüketilir ve kolay
sindirilir. Bu özelliği taşıyan otlar hayvanlarda enerji ve besin maddeleri ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılar. Başka bir ifade ile hayvanlara verilecek konsantre yem miktarının azaltılmasında etkili olurlar.
Kuru otların besin değeri doğal hallerine göre genelde daha düşüktür. Bu kalitenin tarlada biçim sırasında başladığının bir göstergesidir. Kalite belirlenmesinde elde edilen otun bitki türü önem taşımakla birlikte, bir madde içeriğinin kimyasal yöntemlerle belirlenmesi de dikkate alınması gereken bir noktadır. Kuşkusuz bir otun değerliliğinin belirlenmesinde onun ham selüloz miktarı önem taşımaktadır. Bitkinin kaliteli kısmını oluşturan yaprağın sap ve gövdeye oranının fazla olması, otun kaliteli olduğunun bir göstergesidir. Elde edilen otun kendine has parlak yeşil renge sahip olması, fiziksel yöntemlerle kalitenin belirlenmesinde rol oynayan en önemli kriterlerdendir. İyi kaliteli kuru ot hoş bir kokuya sahip olmalıdır.
Yumuşak ve esnek özelliğe sahip olmak kuru ot çeşitlerinin erken biçildiğinin, diğer bir deyişle besin maddeleri yoğunluğunun yüksek olduğunun bir göstergesidir.
İyi kaliteli ot içinde yabancı madde çok az miktarlarda bulunmalıdır. Kaliteli
otlarda yabancı ot, zehirli maddeler ve toprak benzeri maddelerin çok az miktarlarda bulunması gerekir.
Kaliteli kuru ot, vejetasyonun en uygun olduğu dönemde biçilen bitkinin, uygun şekilde kurutulması ile elde edilir. Kuru otun yem değeri kaliteye göre değişir.
Hayvan tarafından tüketilen otun ne kadarının et, süt, yapağı, döl verimi ve işe
dönüşeceği kaliteye bağlıdır.

• Yeşil bitkiler erken biçilmelidir.
• Uygun hava koşulları seçilmelidir.
• Yeşil bitkilerin su miktarı azaltılmalıdır.
• Bitki sapları yumuşaklığını korumalıdır.
• Bitki yabancı ve zararlı maddelerle karışık olmamalıdır.

Sığırlar dudaklar ve dil yardımıyla otları ağıza alırlar. Otların sığırlar tarafından koparılabilmesi için en az 15 cm civarında olması gerekir. Sığırlarda üst çenenin alt çeneye göre daha geniş olması geviş getirmesine yardımcı olur.

Kırkbayır (Omasum) Kırkbayır çok sayıda kaslı yaprakçığın oluşturduğu midenin 3. bölümüdür. Kırkbayır, sığırlarda suyun büyük bir kısmının emildiği yerdir.

Kırkbayır (Omasum) Kırkbayır çok sayıda kaslı yaprakçığın oluşturduğu midenin 3. bölümüdür. Kırkbayır, sığırlarda suyun büyük bir kısmının emildiği yerdir.

İnce Bağırsak İnce barsak duodenum, jejenum ve ileum olarak 3 kısımdan meydana gelir. Bağırsaklara gelen yem maddelerinin sindirimi bağırsaklardan salgılanan enzimler, safra bezlerinden gelen safra bileşenleri ve pankreastan gelen enzimler aracılığıyla gerçekleşir.

Kaba parçalar geviş getirilmek üzere tekrar ağıza getirilir ve geviş getirme bitince de tekrar yutulur. Sığırlar bir günün yaklaşık 8 saatini geviş getirmeye ayırırlar.

Kaba parçalar geviş getirilmek üzere tekrar ağıza getirilir ve geviş getirme bitince de tekrar yutulur. Sığırlar bir günün yaklaşık 8 saatini geviş getirmeye ayırırlar. Sığırların geviş getirmeleri: • Yem maddelerinin tükürük ile karışmasına, • Tükürük salgılanmasının uyarılmasına, • Uzun parçaların küçültülmesine, • Yem maddelerinin içerisindeki besin maddelerine işkembedeki mikroorganizmaların kolayca erişebilmesine yardımcı olur.

Sağlıklı bir gelişme ve süratli canlı ağırlık artışı sağlanabilmesi bakımından işkembenin bir an önce geliştirilmesi gerekmektedir. Buzağılar 4 adet mideye sahip olmalarına rağmen yaşamlarının ilk haf­talarında tek mideli özelliği gösterirler. Bu midelerden aktif olanı gerçek mide denilen şirdendir.

Sağlıklı bir gelişme ve süratli canlı ağırlık artışı sağlanabilmesi bakımından işkembenin bir an önce geliştirilmesi gerekmektedir. Buzağılar 4 adet mideye sahip olmalarına rağmen yaşamlarının ilk haf­talarında tek mideli özelliği gösterirler. Bu midelerden aktif olanı gerçek mide denilen şirdendir. Doğumda buzağı midelerinin ilk üç tanesi yani işkembe, kırkbayır ve börkenek gelişmemiş durumdadır. Buzağı büyüdükçe ve çeşitli yemleri yemeye başladıkça mide kısımları gelişmeye ve değişmeye başlar.

Dengeli bir biçimde beslenen düveler 15 aylık yaşa geldiklerinde tohumlanabilirler. Tohumlama anında düvelerin en az 340 - 360 kg civarında bir canlı ağırlığa sahip olmaları istenir. Daha erken yaşlarda ya da canlı ağırlıkta tohumlamak, düve henüz doğum için yeterli iskelet yapısına ve güce ulaşamayacağından tehlikeli olabilir.

Kanatlı yemlerinde maliyetin büyük bir bölümünü enerji oluşturmaktadır. Yemlerin hazırlanmasında enerji kaynağı olarak mısır başta olmak üzere buğday, arpa ve sorgum gibi tahıllar ile bitkisel yağlar kullanılmaktadır. Protein kaynağı olarak da başta soya fasulyesi küspesi olmak üzere ayçiçeği tohumu küspesi gibi çeşitli yağlı tohum küspeleri ile balık unu, et-kemik unu, kanatlı unu, tüy unu gibi hayvansal kökenli yem ham maddeleri kullanılmaktadır.

Mermer tozu kanatlı yemlerindeki kalsiyum açığının, dikalsiyum fosfat (DCP) ise fosfor açığının kapatılmasında kullanılmaktadır. Dikalsiyum fosfat kalsiyum da içerdiğinden yeme fosforun yanı sıra kalsiyum bakımından da katkıda bulunmaktadır.