TEMEL YEM BİLGİSİ VE HAYVAN BESLEME - Deneme Sınavı - 21

Mısır tanesinden nişasta üretiminde çeşitli ürünler elde edilmektedir. Bunlardan mısır ıslatma suyu, mısır embriyo küspesi, mısır embriyo unu, mısır kepeği, mısır gluteni ve mısır melası yem maddesi olarak kullanılabilmektedir.

Posa protein, yağ, vitaminler ve mineraller bakımından fakir, selülozca zengindir.
Posanın sindirilme derecesinin (%77) yüksek olmasına rağmen besleyici değeri
düşüktür.

Hayvansal kökenli yemler aşağıdaki gibi dört grupta sınıf­landırılır:
• Et ve et ürünleri.
• Kanatlı ve kanatlı ürünleri.
• Süt ve süt ürünleri.
• Balık ve balık ürünleri.

Asit Yağlar; bitkisel yağların rafinasyonu sırasında ortaya çıkan ve yüksek düzeyde serbest yağ asidi içeren ürünlerdir.

Yağlar gliserinin yağ asitleri ile yaptığı esterlerdir. Yağlar karbonhidrat ve proteinlerin yaklaşık 2,5 katı enerji değerine sahiptir. Ayrıca yağın yapı taşı olan yağ asitlerinden linoleik, linolenik ve arahidonik asitler hayvan beslemede esansiyel bir özellik göstermektedirler

Biyoetanol klasik yanma-ateşlemeli motorlar için alternatif bir yakıttır. Biyoetanol endüstrisinde kullanılan hammaddeler tahıl taneleri (mısır, buğday, sorgum, arpa, çavdar, yulaf, pirinç), patates, şeker pancarı, şeker kamışı ile odun ve
tahıl hasılları gibi selülozca zengin yem maddeleridir.

Kuru ot elde edilmesinde besin maddeleri kayıplarının azaltılması amacıyla
aşağıda belirtilen hususlara özen gösterilmelidir:
• Yeşil bitkiler erken biçilmelidir.
• Uygun hava koşulları seçilmelidir.
• Yeşil bitkilerin su miktarı azaltılmalıdır.
• Bitki sapları yumuşaklığını korumalıdır.
• Bitki yabancı ve zararlı maddelerle karışık olmamalıdır.

Süt asidi bakterileri asit ortamında üreyen bakteriler olup gelişmeleri için uygun pH 3,8-4,2 arasıdır.

YEM TEKNOLOJİSİ İLE İLGİLİ YEM KATKI MADDELERİ Yem teknolojisiyle ilgili yem katkı maddeleri grubunda yemin teknolojik özelliklerini etkileyen maddeler yer almaktadır. Bu grupta yer alan ve sık kullanılan yem katkı maddeleri; antioksidanlar, prezervatif­ler, emülgatörler, stabilizatörler, bağlayıcılar, kalınlaştırıcılar, pıhtılaştırıcılar (jel ajanlar), topaklaşmayı önleyiciler (antikek ajanlar), asitlik düzenleyiciler, denatüranlar, radyonükleer bulaşıklık önleyiciler ve silaj katkı maddeleri şeklindedir.

Prezervatif­ler (koruyucular), yemlerin mikroorganizmalar tarafından bütünlüklerinin bozulmasını önlemek suretiyle, daha uzun süre emniyet ile saklanmalarına ve kullanılmalarına olanak sağlar

Silaj katkı maddeleri genel olarak üç kategoride sınıf­landırılabilir:

• Fermantasyonu artıranlar-stimulanlar: mikrobiyal inokulanlar, enzimler, fermente olabilir maddeler (melas).

• Fermantasyonu durduranlar-inhibitörler: asitler (propiyonik asit) ve diğer prezervatif­ler

• Besin madde niteliğindeki katkı maddeleri: amonyak, üre.

Çeşitli aminoasit katkıları:

• DL-Metiyonin hidroksi analoğu: Bu ürün % 93’lük rasemik 2-hidroksil-4metiltiobütirik asit kalsiyum tuzunu maksimum düzeyde içerir.

• DL-Metiyonin: % 95’lik rasemik 2-amino-4-metiltiobütirik asiti minimum düzeyde içerir.

• Glisin: % 97’lik amino-asetik asidi minimum düzeyde içerir.

• L-lizin: % 95’lik a-e-diaminokaproik asidi minimum düzeyde içerir.

• L-treonin: % 95’lik a-amino-b-hidroksi bütirik asidi minimum düzeyde içerir.

• DL-triptofan: % 97’lik 1-a-amino-3-indole-propiyonik asidi minimum düzeyde içerir.

• DL-lizin: % 95’lik rasemika, e-diaminokaproik asidi minimum düzeyde içerir.

Yeşil yemler, yem bitkilerinin henüz gelişme dönemini (vejetasyon) tamamlamamış bol yapraklı döneminde sap, yaprak, filiz ve çiçeklerini üzerinde bulunduran ve hay­vanlara otlatılarak ya da biçilerek yedirilen yemlere denir.

Buğdaygil, baklagil ve diğer familyaları içeren yem bitkileriyle örtülü yeşil alan­ lara çayır ve mera adı verilir.

Sözü edilen bu yemler karoten (vitamin A’nın ön maddesi) yönünden oldukça zengin olup, aynı zamanda iyi bir vitamin E ve B kaynağıdır.

Hayvan Besleme alanında biyoteknolojinin uygulanış amaçları;

• Yem maddesi üretimini artırmak,

• Yemlerin besleyici değerini artırmak,

• Yemlerin hayvan organizmasında daha iyi değerlendirilmesini sağlamak,

• Yeni yem kaynaklarının oluşturulması,

• Laboratuvara dayalı metotların geliştirilmesi şeklindedir.

Burada mikroorganizmaların süratle çoğalmalarından yararlanılmaktadır. Mayalar 1-3 saatte, bakteriler 0,5-2 saatte, algler ise 2-6 saatte kütlelerini iki misli artırmaktadırlar.

Yurdumuzda 30 türü bulunan yoncanın en önemlileri adi, sarıçiçekli, melez ve şerbetçi otu yoncasıdır.

Kuş­kusuz bir otun değerliliğinin belirlenmesinde onun ham selüloz miktarı önem taşımaktadır.

Doğal antioksidan olarak; tokoferol (vitamin E) ve askorbik asit (vitamin C) veya bunların tuzları yem katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. Sentetik antioksidanlara, Butylated hidroxy annisole (BHA), butylated hidroxy tolien (BHT), ve etoxyquin (EQ) örnek verilebilir

Yeterli düzeyde kuru madde (%30­40) içeren yeşil yemlerin biçildikten sonra anaerob koşullarda saklanması sonucu elde edilen fermente yemlere silaj yemi denir.