TEMEL YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangın güvenliği kavramının alt sistemlerinden bir tanesi olan aktif yangın güvenlik sistemleri, yangın olayını en kısa sürede keşfetmek, bina kullanıcılarını uyarmak ve güvenli bir ortam içerisinde tahliyelerini sağlamak, en yakın itfaiye birimlerini haberdar etmek, yangını başladığı mahalde sınırlandırarak kontrol altına almak, yangının büyüklüğüne bağlı olarak söndürmek veya yangına müdahale ekipleri gelinceye kadar zaman kazanmak amacıyla uygulanan yöntemlerdir.

Buna göre doğru cevap: E'dir.

Tablo 8.1 BYKHY: Ek-7 Otomatik Algılama Sistemi Gereken Binalar:

6. Endüstriyel Amaçlı Binalar: Yapı Yüksekliği: >21,50 m.

Buna göre doğru cevap: A'dır.

Konvansiyonel Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri: Konvansiyonel yangın algılama ve uyarı sistemleri, kurulu bulunduğu binada çıkan yangının sadece bölge bilgisini verebilen, insanları sesli ve ışıklı şekilde uyarabilen elektronik sistemlerdir.

Buna göre doğru cevap: C'dir.

Konvansiyonel yangın algılama ve uyarı sistemlerinin tasarımı aşamasında ilk uygulanacak adım yangın kontrol panelinin yerinin belirlenmesidir.

Buna göre doğru cevap: C'dir.

Giriş Cihazları; Ortamdaki riskli durumu algılayarak değerlendirme ünitelerine bilgi gönderen ve sistemi harekete geçiren ekipmanlardır.

Buna göre doğru cevap: A'dır.

Işın tipi duman dedektörü, tavan seviyesinin hemen altına monte edilir ve menzili 100 metreye kadar ulaşabilir. Buna göre doğru cevap D’dir.

Tüm yangın uyarı butonları görülebilir ve kolayca erişilebilir olmalıdır. Yangın uyarı butonları, yerden en az 110 cm ve en fazla 130 cm yüksekliğe yerleştirilmelidir.

Buna göre doğru cevap: B'dir.

Yangın algılama sistemlerinde kullanılan dedektör çeşitleri algıladıkları duman, sıcaklık, alev ve gaz etkisine göre sınıflandırılabilmektedir.

Buna göre doğru cevap: E'dir.

Binadaki yatak sayısı 200’den fazla olan otel, motel ve yatakhanelerde anons sistemlerinin kurulması zorunu değildir. Buna göre doğru cevap A’dır.

Sabit sıcaklık dedektörü: Çevresindeki hava sıcaklığı belli bir değere ulaştığında alarm verir. Bu sabit değer genellikle 60 °C veya 90 °C’dir.

Buna göre doğru cevap: A'dır.

Yangın algılama ve uyarı sistemleri, dedektörlerinden aldığı yangın ikazını yorumlayarak siren, söndürme sistemi, telefon hattı vs. gibi çıkışlarını aktif hâle getirirler. Temel olarak üç işleve sahiptirler:
• Bilgilendirme
• Yetkili mercilere yönlendirme
• Söndürme sistemini aktif duruma getirme

Konvansiyonel sistemlerde kullanılan yangın kontrol paneli, algılama elemanlarının dahil edildiği bölgelerden meydana gelmektedir. Bir yangın kontrol panelinin kapasitesini sahip olduğu bölge sayısı belirler. Her bölgeye birden fazla dedektör ve yangın uyarı butonu bağlanabilir. Bir bölgeye bağlanacak algılama elemanı sayısını öncelikle seçilen
bölgenin mimari yapısı belirlemektedir. Tasarımcıya göre değişse de genel olarak konvansiyonel sistemlerde bir bölgeye en fazla 20 algılama elemanı (duman dedektörü, ısı dedektörü, sıcaklık artış hızı dedektörü vs.) bağlanabilir.

Binalarda yangın alarm butonlarının kullanılmasının mecburi olduğu durumlar aşağıda belirtilmiştir:
• Konutlar hariç, kat alanı 400 m2’den fazla olan iki kat ile dört kat arasındaki bütün binalar
• Konutlar hariç, kat sayısı dörtten fazla olan bütün binalar
• Konutlar dâhil bütün yüksek binalar

İyonize duman dedektörü: İyonize duman dedektörü içerisinde sürekli radyoaktif ışıma olan ve duman girişine izin veren bir hücre bulunmaktadır. İçerisine giren dumanın etkisi ile bu hücredeki referans akım ve gerilim değerlerinin değişimine bağlı olarak algılama yapar. Dumanın dışında iyonlaşan birçok etkiyi de (deodorant, yemek kokuları vb.) algılama riski vardır. Bunun yanı sıra içeriğinde radyoaktif madde bulunması dolayısıyla çok fazla tercih edilmeyen bir dedektör çeşididir.

Bir gaz alarm dedektörü ve sistemi şu ana bileşenlerden oluşur:
• Algılayıcı Sensör
• Elektronik Değerlendirme / Gösterge / Kontrol Panosu
• Sesli / Işıklı Uyarı Düzenekleri
• Otomatik Gaz Kesme Ventili

Acil durum kontrol sistemi, aşağıdaki işlem ve özelliklere sahip olması gereken bir sistemdir; 

• Yangın sırasında kapanması gereken yangın kapılarını ve diğer açıklıkları kapatma
amaçlı cihazları normal hâlde açık durumda tutan elektromanyetik kapı tutucu ve
benzeri cihazlarının serbest bırakılması
• Merdiven yuvaları ve asansör kuyuları basınçlandırma cihazlarının devreye sokulması
• Duman kontrol sistemlerinin işlemlerini yerine getirmesi
• Yağmurlama sistemlerinden gelen alarm uyarılarının izlenmesi
• Acil durum aydınlatma kontrol işlemlerini gerçekleştirmesi
• Güvenlik ve benzeri sebeplerle kilitli tutulan kapıların ve turnikelerin açılması
• Asansörlerin yapılış özelliklerine bağlı olarak yangın esnasında kullanımının engellenmesi veya tahliye amacıyla itfaiye veya eğitilmiş bina yangın mücadele ekipleri tarafından kullanılmasının sağlanması
• Mahallî itfaiye ile elektrik işletmesine, belediyeye, polise veya jandarmaya, kurum amirine, bina sahibine ve gerekli görülen diğer yerlere

Söz konusu yangın önleme ve söndürme sistemleri aşağıda sıralanmıştır:
• Sabit boru sistemleri
• Otomatik yağmurlama / sprinkler sistemleri
• Su sprey / püskürtme sistemleri
• Köpük sistemleri
• Sabit kuru kimyasal söndürme sistemleri
• Gazlı yangın söndürme sistemleri
• Yangın hidrant sistemleri
• Taşınabilir yangın söndürücüler

Aşağıdaki özellikleri taşıyan tüm binalarda otomatik yağmurlama sistemi kurulması
zorunludur:
• Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla olan konut haricindeki bütün binalar
• Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen konutlar
• Alanlarının toplamı 600 m2’den büyük olan kapalı otoparklar ve 10’dan fazla aracın asansörle alındığı kapalı otoparklar
• Birden fazla katlı bir bina içerisindeki yatılan oda sayısı 100’ü veya yatak sayısı 200’ü geçen oteller, yurtlar, pansiyonlar, misafirhaneler ve yapı yüksekliği 21.50 m’den fazla olan bütün yataklı tesisler
• Toplam alanı 2000 m2’nin üzerinde olan katlı mağazalar, alışveriş, ticaret ve eğlence yerleri
• Toplam alanı 1000 m2’den fazla olan, kolay alevlenici ve parlayıcı madde üretilen veya bulundurulan yapılar

İnert Gazlı Söndürme Sistemleri'nin özellikleri şöyledir; Söndürme işlemini oksijen seviyesini yanma sınırlarının altına indirerek söndürme yapar. Sistemin tasarımını TS EN 15004-7, 8, 9, 10 standartlarına göre yapılmaktadır. Bu sistemde 4 çeşit gaz vardır. Bu gazlardan Argon gazı doğada kendiliğinden oluşan ve soluduğumuz hava içerisinde bulunduğundan ozon tabakasını inceltici etkisi olmayıp, küresel ısınmaya katkı sağlamaz. Atmosferde geri dönüşüm süresi yoktur. Renksiz ve kokusuzdur. Boşaltım sonrası atık bırakmaz, temizlik gerektirmez. Kullanıcı bulunan mekânlarda güvenle kullanılır.

Yangın sınıfına bağlı olarak taşınabilir söndürme cihazlarının seçim önceliklerine göre yangın söndürme cihazı cinsi ve sınıfları şöyledir; 
A SINIFI Çok maksatlı kuru kimyevi tozlu veya sulu
B SINIFI Kuru kimyevi tozlu, karbondioksitli veya köpüklü
C SINIFI Kuru kimyevi tozlu veya karbondioksitli
D SINIFI Kuru metal tozlu