TEMEL YANGIN GÜVENLİĞİ

Risk bölgeleri 5 ayrı grupta toplanır.

1. Risk Bölgesi (çok riskli): Büyük ticarethaneler, mağazalar, oteller, büyük bürolar ve idari yapılar, kongre-fuar salonlarının bulunduğu şehir merkezleri, limanlar, antrepo bölgeleri, hava alanları ve tüneller
2. Risk Bölgesi (riskli): Eski yapıların yoğun olduğu bölgeler, küçük endüstri ve imalat işletmeleri, karışık toplu yerleşim yerleri, gökdelenler, bölgesel alışveriş merkezleri
3. Risk Bölgesi (orta riskli): Toplu yerleşim bölgeleri, mağaza grupları ve küçük alışveriş bölgeleri
4. Risk Bölgesi (az riskli): Seyrek düzenli konutlar ve ticari amaçlı yapılar, az katlı toplu konutlar
5. Risk Bölgesi (risksiz): Tarımda yararlanılan alanlar ve çok seyrek yapılaşmanın bulunduğu yerler

Yapıların yakın olmaması durumu yaygın yangın çıkma olasılığının önüne geçebilecek olumlu bir durumdur. Bu sebeple doğru cevap C şıkkıdır.

Yeni planlanan kentsel alanlarda bitişik nizam olarak düzenlenen imar adalarının uzunluğu 75 metre ile sınırlandırılmıştır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yol seviyesinin çok altındaki katlara müdahale etmek yol seviyesinin üstündeki kotlara göre  daha güçtür.

Büyük araçların rahat ulaşımı için güzergahında bulunan yollarda en çok %6 eğim olmalıdır. İfadesi doğrudur. Bu bağlamda ilgili yönetmelik gereği iç ulaşım yollarında olağan genişlik en az 4 m çıkmaz sokak bulunması hâlinde ise en az 8 m olarak düzenlenmelidir. Dönemeçlerde iç yarıçap en az
11 m dış yarıçap en az 15 m alınmalı, yolların taşıma yükü 10 tonluk arka dingil ağırlığı düşünülerek en az 15 ton şeklinde hesaplanmalıdır. Zaten kendisi son derece ağır olan bu büyük araçların rahat ulaşımı için güzergahında bulunan yollarda en çok %6 eğim olmalıdır.

Bina cephelerinin yangına karşı güvenliğinin sağlanmasında dikkat gerektiren hususlar aşağıda sıralanmıştır:
• Cephe geometrisi
• Cephedeki doluluk/boşluk oranı (cephe yüzeyini oluşturan duvarlar üzerindeki kapı ve
pencere açıklıkları)
• Seçilen taşıyıcı sistem
• Dış duvarların inşasında kullanılan yapı malzemeleri
• Yalıtım malzemeleri ve uygulama detayları

şeklindedir. Mutfak malzemesi bu kategoride yer almaz.

Giydirme cepheler veya çok katmanlı cephe sistemleri ise beraberinde farklı riskleri getirmektedir. Özellikle yüksek binaların saydam/cam giydirme cephelerinde yangın sırasında aşağıya düşen cam parçaları güvenlik açısından büyük tehlikeler içerir. Dayanıksız camlar yangın sırasında oluşan basınçla patlayarak aşağı düşmekte ve kaldırımda yürüyen insanları yaralayabilmekte ya da yangına müdahale ekiplerinin kullandığı hortumları kesebilmektedir. Bu nedenle giydirme cephelerde kullanılan camların can güvenliğini sağlayan özel işlemden geçmiş camlar olması giydirme cephe sistemlerinin geleneksel cephe düzenlemelerine göre zarar görme tehlikesini artıran nedenlerden biri değildir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Bina yüksekliği 6,5 ila 28,5 metre arasında olan binalarda pencere boşluklarının üstünde en az 30 cm A1 sınıfı yangın bariyeri olmalıdır.

Çatının çökmesi, Çatıdan yangının girişi ve çatı kaplaması yüzeyinin tutuşması,Çatının altında ve içinde yangının yayılması, Çatı ışıklığı üzerindeki rüzgâr etkileri, Çatı ışıklığından binaya yangının geçmesi, Yangının çatı kaplamasının dış yüzeyi üzerine veya katmanlarının içerisine yayılması, Alev damlacıklarının oluşması, Bitişik nizam binalarda, çatılarda çıkan yangının komşu çatıya geçmesi gibi etmenler yangın güvenliği açısından göz önünde bulundurulur. Çatı taşıyıcı türü bulundurulmaz. Doğru cevap B şıkkıdır.

İtfaiye araçlarının binaya yaklaşabildiği son sınırdan binanın dış cephesindeki herhangi bir noktasına olan yatay uzaklığın en çok 45 m olabileceği belirtilmiştir.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığının istatistik sonuçlarına göre 2018 yılı Temmuz ayı sonu itibarıyla İstanbul’da; 2.968 konut, 96 fabrika, 4.462 diğer bina, 956 araç, 1.382 ot, 2.376 çöp, 39 orman/fundalık yangınına müdahale edilmiştir.

Risk bölgeleri belirlenirken kentlerde yangın riski sını andırılması yapılmalı ve temel olarak yapılaşma, yapı türü ve endüstri bölgelerinin özellikleri ele alınmalı, önemli yapıların her biri ise ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Risk bölgelerinin belirlenmesinde bina işlevi/fonksiyonu, nüfus yoğunluğu, bina yoğunluğu, yol/trafik durumu, yangın yükü ve özel riskler irdelenmelidir. Bu çerçevede risk bölgeleri 5 grupta toplanabilir

Risk bölgelerinin belirlenmesinde bina işlevi/fonksiyonu, nüfus yoğunluğu, bina yoğunluğu, yol/trafik durumu, yangın yükü ve özel riskler irdelenmelidir. Bu çerçevede risk bölgeleri 5 grupta toplanabilir:

Risk Bölgesi (çok riskli): Büyük ticarethaneler, mağazalar, oteller, büyük bürolar ve idari yapılar, kongre-fuar salonlarının bulunduğu şehir merkezleri, limanlar, antrepo bölgeleri, hava alanları ve tüneller

Risk Bölgesi (riskli): Eski yapıların yoğun olduğu bölgeler, küçük endüstri ve imalat işletmeleri, karışık toplu yerleşim yerleri, gökdelenler, bölgesel alışveriş merkezleri

Risk Bölgesi (orta riskli): Toplu yerleşim bölgeleri, mağaza grupları ve küçük alışveriş bölgeleri

Risk Bölgesi (az riskli): Seyrek düzenli konutlar ve ticari amaçlı yapılar, az katlı toplu konutlar

Risk Bölgesi (risksiz): Tarımda yararlanılan alanlar ve çok seyrek yapılaşmanın bulunduğu yerler

İmar Planı

İmar yasasına göre nüfusu 10000’i aşmış yerleşmelerde yapılması zorunlu olan fiziksel plan. Nüfusu 10000’in altında olan yerleşmelerde imar planı yapılıp yapılmamasına belediye meclisleri karar verir. Nazım imar planı ve uygulama imar planı olmak üzere iki türü vardır.

Yeni planlanan kentsel alanlarda bitişik nizam olarak düzenlenen imar adalarının uzunluğu 75 m ile sınırlandırılmıştır.

2918 sayılı madde kapsamında itfaiye araçlarının binaya yaklaşabildiği son sınırdan binanın dış cephesindeki herhangi bir noktasına olan yatay uzaklığın en çok 45 m olabileceği belirtilmiştir.

Büyüklüğü, ağırlığı ve manevra yetenekleri açısından itfaiye araçlarının binalara ulaşımında iç ulaşım yollarının sağlaması gereken bazı nitelikler bulunmaktadır. Bu bağlamda ilgili yönetmelik gereği iç ulaşım yollarında olağan genişlik en az 4 m çıkmaz sokak bulunması hâlinde ise en az 8 m olarak düzenlenmelidir.

Bilhassa büyük yüzey alanlarına sahip çok katlı yapılar başta olmak üzere, tüm bina cephelerinin yangına karşı güvenliğinin sağlanmasında dikkat gerektiren hususlar aşağıda sıralanmıştır:

• Cephe geometrisi

• Cephedeki doluluk/boşluk oranı (cephe yüzeyini oluşturan duvarlar üzerindeki kapı ve pencere açıklıkları)

• Seçilen taşıyıcı sistem

• Dış duvarların inşasında kullanılan yapımalzemeleri

• Yalıtım malzemeleri ve uygulama detayları

Çatıların inşasında yangın güvenliği açısından aşağıdaki ihtimaller göz önünde bulundurulmalıdır:

• Çatının çökmesi

• Çatıdan yangının girişi ve çatı kaplaması yüzeyinin tutuşması

• Çatının altında ve içinde yangının yayılması

• Çatı ışıklığı üzerindeki rüzgâr etkileri

• Çatı ışıklığından binaya yangının geçmesi

• Yangının çatı kaplamasının dış yüzeyi üzerine veya katmanlarının içerisine yayılması

• Alev damlacıklarının oluşması

• Bitişik nizam binalarda, çatılarda çıkan yangının komşu çatıya geçmesi

Yangın, kentsel alanları ve binaları kapsayan yapılı çevre ile ilgili mekânsal bir problemdir.