TEMEL YANGIN GÜVENLİĞİ

Yapılı çevre; hayatın neredeyse tamamının sürdürüldüğü, belli bir nüfus yoğunluğuna sahip olan, büyük oranda örgütlenmiş, karmaşık yaşam süreçlerini barındıran, insanı doğrudan etkileyerek yaşamının niteliğini belirleyen, farklı disiplinlerin organize birlikteliği ile çevresel değişkenler, teknikler, teknolojiler, beklentiler vs. doğrultusunda alınan kararlara dayalı olarak tasarlanan, planlanmış bir fiziksel dokuya sahip mekânlar bütünü olarak tanımlanabilir. Doğru cevap B.

Binaların performansını belirleyen karar verme adımları arasında;

Kartal-Maltepe Yangını (8 Ekim 1926): Patlıcan kızartmakta iken tavadaki yağın patlaması ile yangın çıkmış, mahallenin ahşap ve sık evlerden ibaret olması nedeni ile gelişerek yayılmıştır. Bu yangında 110 bina yanmıştır. Doğru Cevap A.

Yangın kompartımanı: Bir bina içerisinde, tavan ve taban döşemesi dâhil olmak üzere, her yanı en az 60 dakika yangına karşı dayanıklı yapı elemanları ile duman ve ısı geçirmez alanlara ayrılmış bölgedir. Doğru cevap C.

Bazı binalarda bulunabilen depolanmış ya da kullanımda olan belirli özelliklere sahip metaller: İlave oksijen sağlayarak yangını büyüten ya da yanmayı kolaylaştıran oksitlenmiş metaller, bazı kimyasallar oksijen kaynaklıdır. Doğru cevap D.

Yangınlar genellikle tek bir noktada başlar ve yakıt miktarına, havalandırma koşullarına, başladığı mekânın geometrisine bağlı olarak büyür.Bir yangın olayı genel olarak dört safhada gerçekleşir:

Doğru cevap C.

E Sınıfı Yangınlar: Çıkış kaynağı elektrik olan yangınlardır. Doğru cevap D

F Sınıfı Yangınlar: Yağ tavası yangınları olarak da bilinirler. Bitkisel ve hayvansal pişirme yağlarının yangınlarını kapsar. Söndürülmesinde boğma tekniği uygulanmalıdır veya kuru kimyasal söndürücüler kullanılmalıdır. Doğru cevap E.

E Sınıfı Yangınlar: Çıkış kaynağı elektrik olan yangınlardır. Elektrik akımı kesildikten sonra yanmaya devam eden maddenin cinsine göre yukarıda açıklanan yangın söndürme yöntemlerinden uygun (ABC ve B tozlu söndürücüler, halokarbon gazlı söndürücüler) olanı kullanılır. Asla su ve köpük kullanılmaz.

Yangın söndürücüler arasında; su, kum, karbondioksit gazı, kuru kimyasal tozlar, köpük, holokarbonlu yangın söndürme maddeleri yer almaktadır. Magnezyum tozu su ile teması halinde yanıcı gaz açığa çıkaran bir kimyasaldır.  Doğru cevap B.

Tarihte Büyük Roma- Büyük Londra ve İstanbul yangınları olmuştur fakat büyük Berlin ve New York yangınları olmamıştır.

Çıkmaz koridor mesafesi: Mekân içerisinden mekânın koridora bağlanan kapısına kadar olan mesafe göz önüne alınmaksızın, kaçışta, mekânların bağlı olduğu koridorun en uzak noktasından koridor boyunca bir çıkışa veya iki yönde kaçış imkânına sahip olunan noktaya kadar olan mesafedir.

Kaçış uzaklığı: Herhangi bir katta bir mekân içinde durulabilen en uzak noktada bulunan bir kullanıcının kendisine en yakın kat çıkışına kadar almak zorunda olduğu yürüme yolun uzunluğudur.

Kullanıcı yükü: Herhangi bir anda, bir binada veya binanın esas alınan belirli bir bölümünde bulunma ihtimali olan toplam insan sayısıdır.

Yangın kompartımanı: Bir bina içerisinde, tavan ve taban döşemesi dâhil olmak üzere, her yanı en az 60 dakika yangına karşı dayanıklı yapı ele­manları ile duman ve ısı geçirmez alanlara ayrılmış bölgedir.

Bir yangın olayının gerçekleşmesinde tutuşma kaynağı, yakıt ve oksijenden oluşan yangın üçgeni kuralı söz konusudur. Üçgeni oluşturan bu üçün­den herhangi birisi olmadığında, zincir bozulur ve yangın olayı gerçekleşmez.

Yangın Evreleri: Yangınlar genellikle tek bir noktada başlar ve yakıt miktarına, havalandırma koşullarına, başladığı mekânın geometrisine bağlı olarak büyür. Bir yangın olayı genel olarak dört safhada gerçekleşir:

Backdraft Evresi: Ancak standart yangın evrelerinin dışında gerçekleşen bir diğer evre backdraft evresidir. Yangının standart gelişimi için gerekli olan oksijenin yeterli miktarda olmaması backdraftın temel nedenidir. Yanma süreci içerisinde ortamda bulunan oksijen tükenir; oksijen miktarı %15’in altına düştüğünde yangın üçgeni zinciri bozulur ve alevli yanma sona erer (sıcak tütme safhası). Fakat ortamda bulunan ve henüz yanmayan malzemeler tüterek yanmaya devam eder. Ortamda çok yüksek sıcaklıklar ve yüksek yakıt buharı konsantrasyonları oluşur. Bu duruma kalmış bir yangın olayında ortama girecek ani bir oksijen girişi sonucu yangın olayı patlamalı bir yangına dönüşür.

Backdraft evresi bir yangın sırasında söndürme ekiplerinin karşılaşabileceği güç safhadır.

B Sınıfı Yangınlar: Yanabilen sıvıların sebep olduğu yangınlardır (örneğin; petrol ürünleri, boyalar, alkol, asfalt vs.)