TEMEL VETERİNER PATOLOJİ

Zedelenmeye karşı gelişen reaksiyonlar sonucunda damar dışı dokuda sıvı, elektrolit, plazma proteinleri ve lökosit hücre birikimi oluşur. Doğru cevap E’dir.

Zedelenmeye karşı gelişen ana reaksiyon zedelenme bölgesinde sıvı ve hücrelerin toplanmasıdır. Biriken bu sıvı ve hücreler zedeleyici etken veya etkenleri sulandırır, sınırlandırır, tahrip eder, uzaklaştırır ve zedelenmiş dokunun tekrar eski haline dönmesi işlemlerini başlatır. Doğru cevap A’dir.

Akut bir yangı apse ile sonuçlanabilir, bu özellikle irin yapan etkenler ile yangı şekillendiği zaman oluşur. Doğru cevap B’dir.

Dif­fuz lezyonlar geliştikleri organ veya dokunun her tarafında bulunurlar; bu şekilde yangılanmış bir dokuda lezyonların şiddeti bakımından farklılıklar olabilir, ancak dokunun her tarafı yangılıdır. Doğru cevap E’dir.

Akut yangının Hücresel-sellüler Reaksiyonları; Marjinasyon, Emigrasyon, Kemotaksis, Akumulasyon, Fagositozis aşamalarını kapsar. Doğru cevap D’dir

Vasküler değişiklikler çoğunlukla aşağıdaki sıra ile gelişir:

Arteriolar genişleme, buna bazen geçici bir damar daralması öncülük eder.

Doğru cevap C’dir.

Viral enfeksiyonlarda ise, yangı bölgesine gelen ilk hücreler lenfositler olabilir. Doğru cevap E’dir.

Fagositoz işlemi membran tanıma, fagosite edilecek parçacığın lökositin yüzeyine bağlanması, parçacığın yutulması, fagositik vakuolün oluşması, bu vakuolün lizozomlar ile kaynaşması (fagolizozom oluşması), parçacığın fagolizozom içersinde lizozomal enzimlerle karşı karşıya getirilmesi evrelerini kapsar. Doğru cevap E’dir.

Makrofajlar; bazı kronik yangısal reaksiyonlardaki, çok çekirdekli dev hücrelerinin de kaynağıdırlar. Doğru cevap B’dir.

Oksijen bağımlı öldürme işleminde; fagositoz sırasında nötrofillerde normalden, iki üç kat fazla, oksijen tüketimi olur. Sonuçta oksijen radikalleri, süperoksit anyonu (O-2) ve hidrojen peroksit (H2O2) üretimi oluşur. Bu işlemler sırasında glikoz tüketimi de artar. Doğru cevap C’dir.

Orta şiddetteki yangılarda dokuda yıkım şekillenmiştir ve klinik olarak
fark edilebilecek durumdadır; mikroskobik incelemede damarsal olaylar ve hücre
çıkışları belirgindir

Akut ve Kronik yangıya
ait özellikler şu şekilde özetlenebilir (Tablo 7.1):
AKUT YANGI
- Vasküler değişiklikler,
- Ödem,
- Nötrofil lökosit infiltrasyonu fazladır.
KRONİK YANGI
- Mononükleer hücre infiltrasyonu fazladır (makrofajlar, lenfositler, plazma hücreleri)
- Büyük ölçüde yangı hücreleri tarafından oluşturulan konak doku (hem parankim
hücrelerinin hem de stromal çatının) yıkımı fazladır.
- Bağ doku yerine konulmasıyla onarım çalışmaları, fibroblastların çoğalması-fibrozis ve küçük kan damarlarının çoğalması angiogenezis belirgindir.

Multifokal lezyonlar doku içindeki birkaç tane veya çok sayıdaki yangısal odağı-fokusu ifade eder.

Akut yangının bu yerel belirtileri şu şekilde gruplanabilir.
Damarsal Reaksiyonlar;
1. Hemodinamik değişiklikler; damarlarda büzülme-vazokonstriksiyon ve
damarlarda genişleme-vazodilatasyon
2. Damarlarda geçirgenlik-permeabilite değişiklikleri
Hücresel-sellüler Reaksiyonlar;
1. Marjinasyon,
2. Emigrasyon,
3. Kemotaksis,
4. Akumulasyon,
5. Fagositozis aşamalarını kapsar.

Nitrik oksit (NO), küçük, elektrik yüksüz, sadece iki atomdan oluşan bilinen en
küçük mediatördür.

Eozinofil Lökosit: Çoğunlukla alerjik, paraziter ve bazı mantar hastalıkları sırasında yangı alanında çok fazla sayıda görülürler; bununla beraber hemen her
türlü eksudatta rastlanabilen hücrelerdir. Nötrofillere benzer özelliklere sahip olmakla beraber fagositoz yetenekleri daha zayıf­tır

Eozinofil Lökosit: Çoğunlukla alerjik, paraziter ve bazı mantar hastalıkları sırasında yangı alanında çok fazla sayıda görülürler; bununla beraber hemen her
türlü eksudatta rastlanabilen hücrelerdir. Nötrofillere benzer özelliklere sahip olmakla beraber fagositoz yetenekleri daha zayıf­tır.

Hemorajik Eksudat: Eksudatın içinde fazla miktarda kanama olduğu zaman
bu terim kullanılır. Ekseriya akciğer ve bağırsak gibi damarlaşmanın fazlaca olduğu organlarda görülür. Şiddetli ve çok kısa sürede (perakut olarak) gelişen lezyonlara işaret eder.

Tip II-Sitotoksik Aşırı Duyarlık (sitotoksik hipersensitivite): Bu tipte reaksiyon hücresel ve doku yıkımına yol açar. Ekseriya IgG veya IgM sınıfı bir antikor
hücre yüzeyindeki veya doku elementindeki bir antijenik belirleyici ile reaksiyona
girer. Doku yıkımı ya komplementin aktive edilmesiyle veya antikor bağımlı-hücresel sitotoksik etki ile olmaktadır. Otoimmun hastalıkların büyük çoğunluğu bu
tipte meydana gelmektedir. Burada vücudun kendi antijenlerine karşı reaksiyon
gelişmektedir. Gelişen reaksiyon pek çok sistemi etkileyebildiği gibi tek bir doku
ya da hücre tipini de etkileyebilir. Köpeklerdeki otoimmun hemolitik anemide
antikor eritrosit yüzeyine bağlanarak parçalanmaya neden olur.

Nonsuppuratif Eksudat: Çoğunluğunu makrofaj veya lenfositler ve plazma
hücrelerinin oluşturduğu bir eksudat tipidir. Nötrofil lökositlerin hakim olduğu
eksudattan ayırım için kullanılır. Viral hastalıklar sırasında görülür.