TEMEL VETERİNER PATOLOJİ

Ekstraksiyon:Özünü çıkarma, herhangi bir maddenin çeşitli yöntemlerle özünü elde etme işlemine denir. Bu açıklamaya göre doğru cevap 'C'dir.

Hematoksilen & Eozin (Elle Boyama)
Tespit: Genel bir tespit solüsyonu.
Bloklama: Parafin, selloidin veya dondurma mikrotomu (kesitler 5 μm kal›nl›¤›nda).
Boyama Solüsyonunun Haz›rlanmas›;
Harris’in Hematoksilen Solüsyonu:
1.0 gr Kristalize hematoksilen 10.0 ml %95’lik etil alkolde çözülür. 20. 0 gr potasyum alum (KAl(SO4)2.12H2O) veya amonyum alum (NH4Al(SO4)2.12H2O) 200.0
ml dam›t›k suda kaynat›larak eritilir. Her iki solüsyon yavaflça birbirine kar›flt›r›l›r.
Kar›fl›m koyu mor renk al›ncaya kadar (yaklafl›k yar›m dakika) tekrar kaynat›l›r. 0.5
gr merkürik oksit ilave edilir. Kar›fl›m›n bulundu¤u cam kap alt 1/3’ü suda kalacak
flekilde h›zla so¤utulur ve üzerine birkaç damla asetik asit ilave edilebilir. Bu boya solüsyonu bir veya iki aydan fazla kullan›lmamal›d›r.
Alkolik Eozin Solüsyonu:
1.0 gr Eozin Y 1000.0 ml %70’lik alkolde eritilir ve üzerine 5.0 ml glasial asetik asit
ilave edilir.

Boyama ‹fllemi:
1. Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, % 95’lik alkol , %70’lik alkol serilerinden, her biri en az on kez dald›r›l›rak, geçirilir ve parafinden kurtar›l›r.
2. Çeflme suyundan geçirilir.
3. Hematoksilen solüsyonunda 2-5 dakika tutulur.
4. Tekrar çeflme suyundan geçirilir.
5. Gerekiyorsa afl›r› boyanma için asit-alkol solüsyonuna (1000.0 ml % 70’lik
alkole 10 ml yo¤un hidroklorik asit ilavesiyle haz›rlan›r) h›zl›ca birkaç kez
dald›r›l›p ç›kar›l›r. Afl›r› boyanma mikroskopta h›zla kontrol edilir (çekirdek
belirginleflmeli ve zemin parlak veya renksiz olmal›).
6. Akar çeflme suyunda k›saca y›kan›r.
7. Amonyakl› su (1000.0 ml çeflme suyuna 2-3 ml amonyak ilave edilir) veya
doygun lityum karbonat (100.0 ml distile suya 1.0 gr lityum karbonat ilavesiyle haz›rlan›r) solüsyonuna kesitler parlak mavi oluncaya kadar bat›r›l›r.
8. 10-20 dakika akar çeflme suyunda tutulur.
9. 15 saniye ila 2 dakika aras›nda ikinci boya solüsyonu olan eozin solüsyonunda tutulur.
10. % 70’lik alkol, % 95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’fler kez
ve en az 2 dakika) geçirilerek fleffaflaflt›r›l›r ve kapat›l›r.

Boyama Solüsyonunun Haz›rlanmas›:
Demirli Alum Solüsyonu: 4.0 gr demir amonyum sülfat (FeNH4(SO4)2 .12 H2O -
Ferric ammonium sulphate) 100.0 ml distile suda eritilir.
Weigert’›n Demirli Hematoksilen Solüsyonu:
Solüsyon A; 1.0 gr kristalize hematoksilen 100.0 ml %95’lik alkolde eritilir.
Solüsyon B; 4.0 gr Ferric chloride (%29 sulu) 95 ml distile suda eritilerek, 1.0 ml
yo¤un hidroklorik asit ilave edilir.
Çal›flma Solüsyonu: A ve B solüsyonlar› eflit oranda kar›flt›r›larak kullan›l›r. (Bu boya rutin boyama için önerilmez. Özel boyamalarda hematoksilen gerekti¤inde çekirdek boyanmalar›nda yararl›d›r)
Biebrich Scarlet - Acid Fuchsin Solüsyonu: 90.0 ml Biebrich k›rm›z›s› (scarlet)
(%1 sulu) 10.0 ml asit fuksin (%1 sulu) kar›flt›r›l›r. Sonra 1.0 ml glasial asetik asit
eklenir.
Phosphomolybdic-Phosphotungstic Asit Solüsyonu: 5.0 gr fosfomolibdik asit, 5.0 gr
fosfotungstik asit 200.0 ml distile suda eritilir.
Aniline Blue Solüsyonu: 2.5 gr anilin mavisi 100.0 ml distile suda eritilir. Sonra 2.0
ml glasial asetik asit ilave edilir.
Light Green Solüsyonu: 5.0 gr light green (SF-yellowish) 250.0 ml ›s›t›lm›fl distile
suda eritilir. Bu kar›fl›m so¤utulur, filtre edilir ve sonra üzerine 2.0 ml glasial asetik asit ilave edilir.
%1’lik Asetik-Su Solüsyonu: 100.0 ml distile suya 1.0 ml glasial asetik asit yavaflça
kar›flt›r›l›r.

Boyama ‹fllemi:
1. Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden geçirilirilerek ve parafinden kurtar›l›r ve distile suda y›kan›r.
2. Bir saat 56oC iron alumda mordantlan›r.(E¤er formalin tespiti kullan›lm›fl
ise 56o C’de bir saat veya oda ›s›s›nda bir gece Bouin solüsyonunda mordantlan›r)
3. So¤utulur ve 5 dakika akarsuda tutulur.
4. Distile sudan geçirilir.
5. Hematoksilen solüsyonunda 5-30 dakika tutulur.
6. Tekrar çeflme suyunda 5-10 dakika y›kan›r.
7. Distile sudan geçirilir.
8. Diferensiyasyon için Biebrich k›rm›z›s›-asit fuksin solüsyonunda 1/2 - 2 dakika tutulur.
9. Distile sudan geçirilir.
10. Fosfomolibdik-fosfotungstik asit solüsyonunda 5-10 dakika renksizlefltirilir.
11. Anilin mavisi solüsyonunda 5 dakika veya light green solüsyonunda 1 dakika tutulur.
12. Distile sudan geçirilir.
13. Glasial asetik asit solüsyonunda 1-5 dakika tutulur.
14.%95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’fler kez ve en az 2 dakika) geçirilerek fleffaflaflt›r›l›r ve kapat›l›r.

Best’in Carmine (Glikojen) Boyas›

Oil Red O Boyas›

Lillie’in Nil Mavisi Boyas›

Mikroorganizmalar›n Boyas›
a) Gram-Weigert Boyas›
Tespit: %10’luk tamponlu nötral formalin.
Bloklama: 5 μm parafin kesitler.
Boyama Solüsyonunun Haz›rlanmas›:
Eozin Solüsyonu; 1.0 gr eozin Y 100.0 ml distile suda çözdürülür.
Saf Jansiyan Moru (Sterling gentian violet) Solüsyonu; 2.0 ml anilin ya¤› (aniline
oil) 88.0 ml distile su ile kar›flt›r›l›r, filtre edilir ve üzerine 5.0 gr kristal violet (gentian violet- jansiyan moru) eklenip çözündürülerek 10.0 ml %95’lik alkol eklenir ve
iyice kar›flmas› sa¤lan›r. Bu solüsyon en fazla bir ay kullan›labilir.
Gram ‹odin Solüsyonu; 300.0 ml distile suda 2.0 gr potasyum iodide çözündürüldükten sonra 1.0 gr iodine kristali kolayca ilave edilebilir (eritilebilir).
Boyama ‹fllemi:
1. Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtar›l›r ve distile suda y›kan›r.
2. Eozin solüsyonunda 5 dakika boyan›r.
3. Suda çalkalan›r.
4. Saf jansiyan moru (sterling gentian violet) solüsyonunda 10 dakika boyan›r.
5. Gram iodin solüsyonunda y›kan›p temizlendikten sonra 3 dakika tutulur.
6. Filtre ka¤›d› ile çevredeki lekeler temizlenir.
7. Boyanma reaksiyonunu durdurmak amac›yla, eflit oranlarda kar›flt›r›lm›fl
olan anilin ya¤› ve ksilol kar›fl›m›nda dald›r›l›r.
8. Ksilolden geçirilerek fleffaflaflt›r›l›r ve kapat›l›r.
Sonuçlar:
Gram-pozitif bakteri ve mantar: Mor. ; Gram-negatif organizmler: Genellikle boya almaz.
Fibrin: Mavi-siyah.
b) Ziehl-Neelsen Boyas›
Tespit: Genel bir tespit solüsyonu.
Bloklama: 5 μm parafin kesitler.
Boyama Solüsyonunun Haz›rlanmas›:
Karbol Fuksin(carbol fuchsin) Solüsyonu; 2.5 ml fenol (%5’lik sol., Phenol - Carbolik acid-C6H5OH) eriyi¤i, 5.0 ml saf alkol, 0.5 gr bazik fuksin 50.0 ml distile su içinde kar›flt›r›larak oda ›s›s›nda saklan›r. Kullan›laca¤› zaman filtre edilerek kullan›l›r.

%1’lik Asit-alkol; 1.0 ml yo¤un hidroklorik asit ile 99.0 ml %70’lik alkol yavaflça
kar›flt›r›l›r.
Metilen Mavisi Çal›flma Solüsyonu; 0.5 gr metilen mavisi, 0.5 ml yo¤un hidroklorik
asit ve 100.0 ml musluk suyu yavafl ve dikkatlice kar›flt›r›larak eritilir.
Boyama ‹fllemi:
1. Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtar›l›r ve distile suda y›kan›r.
2. Karbol fuksin (filtre edilmifl) solüsyonunda 10 dakika boyan›r.
3. Çeflme suyunda iyice çalkalan›r.
4. %1’lik asit-alkolde, kesitler soluk pembe oluncaya kadar, rengi aç›l›r.
5. Akarsuda 8 dakika y›kan›r.
6. Metilen mavisi çal›flma solüsyonunda 15 saniye boyan›r. (Kesitler soluk mavi olmal›d›r, afl›r› boyanmamas›na özen gösterilmelidir)
7. Önce çeflme suyunda, sonra distile suda y›kan›r.
8. %95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’fler kez ve en az 2 dakika) geçirilerek fleffaflaflt›r›l›r ve kapat›l›r.
Sonuçlar:
Asit-fast bakteriler: Parlak k›rm›z›; Alyuvarlar (erythrocyte): Sar›ms›-turuncu. ;
Di¤er doku elemanlar›: Soluk mavi.
c) Gridley Mantar Boyas›
Tespit: Genel bir tespit solüsyonu.
Bloklama: 5 μm parafin kesitler.
Boyama Solüsyonunun Haz›rlanmas›:
Kromik Asit Solüsyonu; 4.0 gr kromik asit 100.0 ml distile su ile kar›flt›r›l›r.
Schiff Ay›rac›; Kaynamakta olan 200.0 ml distile su içine alev almamas›na dikkat
ederek 1.0 gr basik fuksin ilave edilir. Fuksin iyice çözündükten sonra so¤utulur
ve filtre edilir. Üzerine 2.0 gr sodium metabisulfite (Na2S2O2) ve 10 ml normal hidroklorik asit (1/N HCl) yavaflça ilave edilir. 24 saat içinde rengi aç›ld›ktan sonra
üzerine 0.5 gr aktif karbon (Norit) ilave edilir, bir dakika çalkalan›r ve filtre edilir.
Elde edilen filtrat renksizdir ve buzdolab›nda saklanmal›d›r.
Sulfüroz (sulfurous) Solüsyonu; 6.0 ml %10’luk sodium metabisulfite (Na2S2O2)(10
gr Na2S2O2 / 100.0 ml distile su) 100.0 ml distile su ile kar›flt›r›l›p üzerine 5.0 ml
normal hidroklorik asit (1/N HCl) yavaflça ilave edilir.
Aldehid Fuksin Solüsyonu; 1.0 gr basik fuksin 200.0 ml %70’lik alkolde eritilerek
üzerine 2.0 ml paraldehit ve 2.0 ml yo¤un hidroklorik asit dikkatlice ilave edilir.
Bu solüsyon 3 gün oda ›s›s›nda bekletilerek renginin koyu maviye dönmesi beklenir. Buzdolab›nda saklan›r. Kullan›laca¤› zaman oda ›s›s›na getirilip filtre edilir ve
kullan›l›r.
Metanil Sar› Solüsyonu; 0.25 gr metanil sar› 100.0 ml distile suda eritilip üzerine 2
damla glasial asetik asit ilave edilir.
Boyama ‹fllemi:
1. Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtar›l›r ve distile suda y›kan›r.
2. %4’lük kromik asit solüsyonunda 1 saat tutulur.
3. Akarsuda 5 dakika y›kan›r.
4. Schiff ay›rac›nda 15 dakika tutulur.
5. Sulfüroz asit solüsyonunda her biri 1.5 dakika olmak üzere 3 kez çalkalan›r.
6. Akarsuda 15 dakika y›kan›r.

Holzer Boyas›

Mordant: Boya ile iyi bir birleşim oluşturarak boya-doku bağlanmasını kolaylaştıran maddedir. Bu açıklamaya göre doğru cevap 'B'dir.

Yanıt E seçeneği olmalıdır.

Patolojik tanıda boyama yöntemleri ile hemoglobin, mantar türleri ve myelin boyanabilir. Doğru Cevap E seçeneğidir.

Hematoksilen boyası genellikle hücre çekirdeğini koyu mavi-mor renge boyayarak hücre içi ayrıntıyı iyi gösterir. Eozin boyası ise hücre sitoplazmasını pembekırmızı renge boyar. Doğru cevap A seçeneği'dir.

Rutin histopatolojik boyamada alüminyum hematoksilene zıt boya olarak kullanılan yeşil-turuncu toz şeklinde olan, suda ve alkolde çözünebilen boya Eosin Y'dir. Doğru Cevap B seçeneğidir.

Patoloji laboratuarlarında otomatik aletle boyama işleminin sıralaması; Ksilol-Alkol-Distile su-Hematoksilen-Çeşme suyu-Eozin-Alkol-Ksilol şeklinde olmalıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Demirli Alum solüsyonu, Aniline Blue solüsyonu ve Light Green solüsyonu konnektif ve kas dokusu patolojik boyamasında kullanılan boyama solüsyonlarındandır. Doğru cevap E seçeneğidir.

atolojik boyama işleminde çekirdeklerin koyu leylak rengi mavi veya siyah; sitoplazmik yapılar, kas dokusu, epitel doku, keratinin değişen tonlarda kırmızı ve leylak rengi; kollagen demetlerin koyu mavi göründüğü boya, Masson'un Trikrom boyasıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Patolojik boyamada mikroskobik inceleme ile kalsiyum tuzlarının siyah, çekirdeklerin kırmızı, sitoplazmanın gül pembesi renginde gözlendiği boya Von Kossa boyasıdır. Doğru Cevap D seçeneğidir.

Floresansla işaretlenmiş, saptanmış ya da canlı hücrelerde yüksek çözünürlük saplayarak görüntü elde etme ve elde edilen görüntüleri birleştirerek üç boyutlu yapısı hakkında fikir veren mikroskop türü Konfokal mikroskop'tur.  Doğru Cevap E seçeneği'dir.

Hematoksilen; Yunanca “Haimato”(kan) ve “Xylon”(odun) kelimelerinden türetilmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Boya ile iyi bir birleşim oluşturarak boya doku bağlanmasını kolaylaştıran maddelere mordant adı verilir. Doğru cevap B seçeneğidir.