TEMEL VETERİNER PARAZİTOLOJİ

İndirekt biyolojik kontrol : Birçok böcek türü (oribatidler) ve solucanlar hayvan gübrelerinin büyük parçalarını ufalayıp içindeki parazit gelişme dönemlerini dış ortama açık ve korumasız duruma getirerek yok olmasına neden olur.

Bazı paraziter etkenlerin kendileri veya gelişme dönemleri bulundukları konağı kendiliğinden terk etmez. Organizmadan kan emici bir aracı yoluyla alınmayı beklerler. Kısaca parazit bir konaktan diğerine sadece mekanik yolla bulaşabilir. Bu şekildeki parazitlere örnek olarak sıtma, Dirofilaria, kan parazitleri ve Riketsia’ları verebiliriz.

Otoenfeksiyon: Parazitin organizma dışına çıkmadan sürekli olarak biyolojini aynı konakta tamamlayıp enfeksiyonu devam ettirmesi.

Örneğin memelilerde bağırsaklara yerleşen Cryptosporidium (protozoon) enfeksiyonları bu şekilde otoenfeksiyon oluşturabildiği gibi dışkı ile dışarı atıldıklarında gelişmiş ookistler hemen enfeksiyon kabiliyetine sahiptir.

Özellikle uluslararası seyahatlerinde Plasmodium (sıtma) ile enfekte bölgelere girecek insanlara kinin preparatları, Doksisilin gibi ilaçlar koruyucu amaçla kullanılır.

Büyük broiler tavuk işletmelerinde coccidiosis vakalarında hem tedavi hem de prof­laksi amacıyla civcivlere gıdaları içinde sulfanomidler verilmekte böylece hastalığın görülmesi önlenmektedir.

Antiparaziter İlaçlarda Toksisite ve Kalıntıya Yol Açan Uygulama Hataları

Antiparaziter ilaçların bilinçli ve güvenli kullanımında ana hedef­ler;

Prognoz: Hastalığın seyrini ve sonucunu tahmin etme.

Semptomatik: Hastalığın belirtileri, seyri.

Diüretik: İdrar çıkışını arttırıcı.

Terapötik indeks; Bir ilacın tedavi (küratif) dozu ile konağı etkileyen (toksik) dozu arasındaki orandır.

Karantina: Bir olgu veya bir bölgeyi belli kurallar çerçevesinde sınırlamak ve kontrol altına almak.

Parazit virulansı: Parazitin hastalık yapma gücü.

Rezervuar konak: Kendisi hasta olmayan veya spesifik olmayan ancak hastalık etkenini sürekli taşıyan, yayan.

Otoenfeksiyon: Parazitin organizma dışına çıkmadan sürekli olarak biyolojini aynı konakta tamamlayıp enfeksiyonu devam ettirmesi.

Kontaminasyon: Biyolojik kirlilik ve bulaşma.

Teratojenik: Yavru attıran ve anomaliye neden olan.

Etiyolojik sağaltım