TEMEL VETERİNER PARAZİTOLOJİ

1- Belirli bir alanda bulunan canlı ve cansız varlıkların birbirleriyle etkileşerek birarada bulunduğu sistem=(b-Ekosistem)

2-Ekolojik ortamın sadece canlı varlıklardan oluşan kısmı=(a-biyosönoz)

3-Sadece canlı varlıkların bulunduğu doğal yaşam alanı=(c-Biyotop)

4-İnsanlar tarafından kurulan canlı yaşam alanları= (d-Kültür biyotopları) olarak eşleştirilir.

Yani "c" şıkkı doğru cevaptır

Larvanın olumsuz koşullar nedeniyle gelişimine bir müddet ara vermesi ile hidrobiyoz görülür. Koşullar uygun hale geldikten sonra larva gelişimine devam eder. "b" şıkkı doğru seçenektir.

Parazitler, ekosistemin dengede kalmasında çok önemli roller oynayabilirler, zira parazitlerin doğada varoluş düzeninde meydana gelebilecek herhangi bir değişiklik (enfekte ettikleri konak sayısının artması veya azalması gibi) hiç beklenmedik sonuçlar doğurabilir. Küresel ısınma (veya iklimsel değişiklikler), tatlı su kaynaklarının kirlenmesi, doğadaki biyoçeşitlilik (=biyolojik çeşitlilik) kayıpları, ormanların yok olması, yoksulluk artışı, egzotik hayvan türlerinin dağılımındaki değişiklikler gibi faktörler parazitlerin ortaya çıkışını etkiler. Bizzat insanlar tarafından veya başka sebeplerle (doğa olayları v.d.) örneğin ormanların yok edilmesi, yeni tarım alanlarının oluşturulması, şehirlerin sınırlarının genişlemesi, geniş otoyolların yapılması ve benzeri sebeplerle ekosistem düzeninde meydana gelebilecek değişiklikler de çok önemlidir.Diğer taraf­tan iklimsel değişiklikler, tatlı su kaynaklarının kirlenmesi, doğadaki biyoçeşitlilik (=biyolojik çeşitlilik) kayıpları, yoksulluk artışı, egzotik hayvan türlerinin dağılımındaki değişiklikler gibi faktörler de parazitlerin ortaya çıkışını etkiler. Ancak içme suyu kaynaklarının arıtılması direk olarak parazitlerle değil insan sağlığı ile ilgili bir önlemdir. "e" seçeneği doğru cevaptır.

Konak vücuduna girdiği andan itibaren paraziter etkenin maruz kaldığı şartlardan biri olan; konakta, ilgili parazit türüne spesifik uygun habitatların seçilmesi ile bir nematod türünün bağırsaktan karaciğere, oradan da akciğer üzerinden tekrar bağırsağa gelişi ortaya çıkabilmektedir. "b" şıkkı doğrudur.

Parazitlerin konak dışındaki habitatlarına; ısı, nem, oksijen vs. örnek verilebilir. Sivrisineklerin 40 derecenin üstünde ölmesi (Isı),

Fasciola hepatica'nın nemli ortamda üremesi (nem),

Kancalı kurt larvalarının toprakta uzun süre nemli ortamda yaşaması (nem)

Geviş getiren hayvanların mide-bağırsak kıl kurtlarının oksijene ihtiyaç duyması (Oksijen)

Pire larvalarının evlerde halı yünleri arasına girerek yaşaması (Negatif fototropizm)'e örnektir."e" seçeneği doğrudur.

Parazitlerin fiziksel çevrelerinde kendilerini etkileyen değişik faktörler (Isı, nem, ışık, oksijen ve toprak) bulunur. pH değişimi ise kimyasal çevreye dahildir. "d" seçeneği doğrudur.

Cestod grubu parazitlerin, ağır metalleri vücutlarında biriktirebilme yetenekleri, parazit türlerinin çeşitliliğinde artma veya azalma ve Acanthocephala grubu parazitlerin ağır metalleri vücutlarında biriktirme yetenekleri parazitlerin değişik sebeplerle ortaya çıkan çevresel kirlilikle direkt olarak etkileşimine bir örnektir. Bazı parazitlerin (Balık parazitleri gibi) üzerinde bulundukları konakların maruz kaldığı çevresel faktörlerden etkilenmesi ise parazitlerin değişik sebeplerle ortaya çıkan çevresel kirlilikle dolaylı olarak etkileşimine bir örnektir. "c" şıkkı doğru cevaptır.

Parazitlerin birçoğu yüksek sıcaklık derecelerinde (60-100°C) birkaç dakika içinde canlılıklarını kaybederken, düşük sıcaklıklara ise genelde daha fazla dayanıklılık göstermektedirler

Neozoa konaklar, yayılış gösterdikleri yeni habitatlardaki mevcut parazitlerle enfekte olurlar. "a" seçeneği doğru cevaptır.

Larval gelişimin geçici olarak bir noktada durmasına hipobiyoz denir.

Ekosistemin canlı varlıklardan oluşan kısmına biyosönoz denmektedir. Biyosönozun doğal yaşam alanı da biyotop olarak tanımlanır. Biyotoplar, insan eliyle değişikliğe uğratılabilir. Bu şekilde örneğin insan aracılığıyla oluşan alanlara (mera ve tarım alanları gibi) kültür biyotopları denir

Ekosistemin canlı varlıklardan oluşan kısmına biyosönoz denmektedir

Parazitlerde birçok canlıda olduğu gibi, pH değişimine karşı belli bir tolerans vardır. Parazitin tolerans yeteneğine göre pH değiştiği zaman yaşamı devam eder veya ölür

Komünite, aynı alanda yaşayan ve birbirleriyle etkileşim içerisinde olan türlerin oluşturduğu grup olarak tanımlanır

Konak içersindeki gelişimini yavaşlatmakta ve konağı terk etmeyerek gelişmelerine bir süre ara verirler. Bu şekilde larval gelişimin geçici olarak bir noktada durmasına hipobiyoz denir

Tropik bölgelere endemik sinek, böcek türlerinin küresel ısınmanın etkisiyle daha önce hiç görülmedikleri coğrafyalara doğru yayılış gösterdikleri bilinen bir gerçektir. Örneğin daha çok Afrika kıtasında endemik olarak bulunan ve arıların önemli zararlılarından biri olan Küçük Kovan Böceği (Aethina tumida Resim 5.1) Afrika kıtasında kuzeye doğru yayılmaya başlamış ve daha önce hiç görülmediği Avrupa kıtasına sıçrayarak ilk defa Portekiz’de saptanmıştır. Henüz ülkemizde görülmeyen bu böcek türünün ileriki yıllarda küresel ısınmanın etkisiyle Avrupa kıtasında yayılmaya devam edebileceği ve Türkiye’ye de gelerek arıcılık sektöründe önemli sorunlar yaratacağı öngörülmektedir.

Doğal bariyerlerin ortadan kaldırılmasıyla birçok konak ve parazit türü yeni alanlara geçiş yapabilir. Bu tip yeni yaşam alanlarına geçiş yapan yabancı organizmalara Neozoa denmektedir.

Acanthocephala ve cestodlar ağır metalleri oldukça yüksek düzeyde biriktirebilirken nematodlar ise düşük miktarlarda biriktirmektedirler. Dolayısıyla cestodlar ve acanthocephalalar yüksek metal biriktirme kapasitelerinden dolayı metal kirliliklerinin biyoindikatörü olarak kullanılmaktadırlar

Genç sığırların önemli akciğer parazitlerinden olan Dictyocaulus viviparus larvalarının radyoaktif ışınlarla zayıflatılmaktadır.

İnek kuşu (Molothrus ater) adı verilen bir kuş türü yumurtalarını başka kuşların yuvalarına bırakarak yuva parazitliği yapar.