TEMEL VETERİNER PARAZİTOLOJİ

Fasciola cinsinde yer alan trematod türlerinin (Fasciola hepatica = halk arasında yaprak kelebeği de denir; F. gigantica = halk arasında yılan kelebeği de denir) insanlarda karaciğer paranşim dokuda göçü (akut) ve karaciğer safra yollarında yerleşimi (kronik) sonucu oluşan zoonoz bir hastalıktır. Parazitler başta geviş getiren hayvanlar olmak üzere birçok memeli hayvanda bulunabilir. Bu gibi enfekte hayvanların dışkısıyla çevreye saçılan parazit yumurtalarından gelişen miracidium adlı paraziter formlar ara konak sümüklü böceklere girdikten sonra oluşan serkerler dış ortamda metaserkerlere dönüşerek otlara yapışırlar. İnsanlar, metaserkerleri ihtiva eden gıda maddelerini (Örn: enfekte hayvanların otladığı alanlarda yetişen marul, soğan, maydanoz gibi çiğ tüketilen sebze ve meyveler) iyi yıkanma­dan ağız yoluyla aldıklarında enfeksiyona yakalanırlar ve etken ince bağırsaktan karın boşluğuna, oradan da karaciğer paranşim dokuya geçerek son olarak safra kanallarına yerleşir. Alınan metaserker sayısı düşük olduğunda hastalık prepatent dönemde belirli bir semptom göstermez. Akut dönemde ateş, çabuk yorulma ve iştahsızlık dikkat çeker. Safra kanalında erişkin parazitlerin görülmesiyle birlikte safra kanallarında inf­lamasyon, kalsifikasyon şekillenebilir. Hastalığın devamında kansızlık, değişken ateş, iştahsızlık, ağırlık kaybı, sağ karın bölgesinde ağrı gibi semptomlar görülür. Erişkin parazitlerin safra kanalını tıkamasıyla da sarılık şekillenebilir.