TEMEL VETERİNER PARAZİTOLOJİ - Deneme Sınavı - 2

Kanın pıhtılaşmasını önleme parazitin kan üzerindeki zararlı etkilerindendir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ancylostoma duodonale dışındaki diğer parazitler hayvanlar üzerinde konaklamaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bazı parazitler konak vücuduna girerken, konakta beslenirken ya da göç geçirirken proteinaz, kollojenaz, mukopolisakkaridaz gibi bazı enzimler salgılayarak dokuları eritirler. Örneğin protozoonlardan Entamoeba histolytica salgıladığı proteolitik enzimlerle bağırsak dokusunu aşındırır ve eritir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Hiperplazi , Epitel ve bağ dokuda hücre bölünmesindeki hızlanma nedeniyle toplam hücre sayısında artış meydana gelmesidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Antijen, genellikle protein yapısında olan, antikorlara bağlanarak bağışık yanıtı oluşturan, bakteri, virüs, parazit ve bunların ürünleri gibi vücuda yabancı olan maddelere denir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Parazitoloji laboratuvarında çalışan kişilerin, örnek toplarken, toplanmış örnekleri incelemek üzere hazırlarken veya örnekler incelenirken uyması gereken kurallar vardır: • Yapılan tüm işler dikkatli bir şekilde ve metoduna uygun olarak yapılmalı • Her çalışan kendisini enfeksiyondan korumak için dikkatli ve titiz çalışmalı • Birlikte çalışılan kişilere enfeksiyon etkenlerinin bulaşmamasına özen gösterilmelidir.

Canlı hayvanlardaki mevcut parazit(ler) in varlığı değişik teknikler kullanılarak saptanmaya çalışılır. Bu da temelde birkaç değişik yolla olmaktadır: • Parazitin kendisinin görülmesiyle • Gelişme dönemlerinin görülmesiyle • Parazite ait antijenin saptanmasıyla • Konağın parazite karşı oluşturmuş olduğu reaksiyonun (antikor) saptanmasıyla.

Canlı hayvanlarda paraziter tanı amacıyla uygulanan başlıca metodlar şunlardır:
• Dışkı Muayenesi
• Kan Muayenesi
• İdrar Muayenesi
• Balgam ve Burun Akıntısı Muayenesi
• Deri (deri örtüsü ve deri kazıntısı) Muayenesi

Doğru cevap A seçeneğidir.

Dışkı muayenesi ile sindirim kanalında veya bu kanalla ilişkisi olan organlarda yaşayan ve gelişme dönemlerini bu kanalla dış ortama çıkaran helmint, protozoon ve bazı eklembacaklı parazitlerin tanısı yapılır.

Flotasyon (Yüzdürme): Normal şartlarda paraziter safhalar, normal su içerisinde bulundukları kabın dibine çökerler. Bu yöntem yoğunluğu yüksek, doymuş sıvılar kullanılarak yumurta, ookist gibi paraziter saf­haların dışkı içerisinden çıkarak sıvı yüzeyinde toplanması esasına dayanır.

Vajda yöntemi ile larva aranması iki yolla yapılabilir. Tanecikli dışkının muayenesi işlem basamakları soruda verilmiştir. Bu yöntemde incelenen dışkı miktarı az olduğu için yanlış negatif sonuç alınabilir. Ancak örnek incelemek için gereken sürenin kısa olması yöntemin avantajıdır. Diğer yöntem ise dağınık dışkıda yapılan aramadır.

Alınan dışkıların hemen muayene edilemeyecekse buzdolabında (+4°C) veya bazı özel durumlarda derin dondurucuda (-20°C) saklanması, bunlar mümkün değilse veya muayene için dışkıyı uzak bir laboratuvara göndermek gerekiyorsa dışkının bir süre bozulmadan muhafazası için koruyucu maddeler içinde tespit edilmesi gerekir. Bu amaçla dışkı numunesi helmintolojik yönden muayene edilecekse %10 formalin, protozoonlar yönünden muayene edilecekse %2,5 potasyum dikromat içinde saklanması yeterlidir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Modifiye Knott yöntemi, mikrofilaryaların yoğunlaştırılmasında ve incelemesinde kullanılır. Perifer (kapillar) kan örneği alınır ve yayma preparat hazırlanarak inceleme yapılır. Yöntemin yapılışı: 1. Bir deney tüpüne 1 ml kan (antikoagülanlı) alınır ve 9 ml formaldehit (%2) ile karıştırılır. 2.   1200-1500 devirde 3 dk santrifüj edilir. 3. Takiben sediment hareket ettirilmeden üst kısım dökülür. 4. Tüpün dibinde kalan sedimente eşit miktarda metilen mavisi ilave edilir. 5. Temiz bir lam üzerine 1 damla alınır ve mikroskopta muayeneye hazır hale gelir.

Balgam ve Burun Akıntısı Muayenesi Amaç: Solunum yollarında hastalık yapan parazitlerin tanısını yapmaktır. Yöntemin yapılışı: Hasta hayvandan alınan balgam veya burun akıntısı fizyolojik tuzlu su ile sulandırılır. Bir lam üzerine alınan bir kaç damla üzerine lamel kapatılarak mikroskopta muayene hazır hale gelir.

Dış bakı ile karaciğer üzerinde gözle görülebilen renk değişimi, safra kanalı kalınlaşması, kist varlığı, süt beyazı lekeler gibi değişiklikler, nekrotik kısımlar veya apseler olup olmadığı incelenir. Karaciğer 1 cm kalın dilimler halinde kesilip safra kanalları sıkılarak kanallarda yaşayan parazitlerin dışarı çıkması sağlanır. Karaciğer 1cm3’lük parçalara kesilerek ılık suda (37-39°C)’de 1 saat bekletilir. Bekleme sırasında canlı parazitler suya çıkarlar.

Teleman Yöntemi
Amaç: Bu yöntem eter ve asitler yardımı ile özellikle yağlı dışkılarda (kedi, köpek
gibi et ile beslenen hayvanların ve insanların) helmint yumurtalarını aramak için
uygulanır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Özellikle domuz etlerinde Trichinella adlı zoonoz parazit larvasının tanısı amacıyla yapılır. Bu amaçla çene kası, diyafram, dil gibi vücut kısımları kullanılır. Pirinç büyüklüğünde kesilmiş kas parçaları temiz bir lam üzerine konur. İkinci bir lam ile doku parçaları kapatılır. İki lam parmaklar arasında dikkatlice kırılmadan sıkıştırılır. Lamlar gevşetilmeden bir bant ile sıkıca yapıştırılır. Bu şekilde hazırlanan preparatlar mikroskopta tanıya hazır hale gelir.

McMaster Yöntemi
Amaç: Bu yöntemin amacı dışkı içersindeki helmint yumurtalarının veya protozoon ookistlerinin kantitatif olarak yani bir gram dışkıdaki sayılarının belirlenmesidir. McMaster yöntemi bu özelliği ile paraziter enfeksiyonların şiddeti hakkında fikir sahibi olunmasını sağlar. Bu yöntem ayrıca ilaç etkinlik çalışmalarında da sıkça kullanılır.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Deri, erişkin veya larva şekilleri deride yaşayan parazitler (bit, pire, kene, uyuz etkenleri, hipoderma=nokra=büvelek) açısından muayene edilir.

Doğru cevap B seçeneğidir.