TEMEL VETERİNER GENETİK

Bir canlının genetik yapısına bağlı olarak çevrenin de etkisi ile ortaya çıkan görüntüsüne ............  denir. Fenotip denir.

Canlıların karakterlerini belirleyen ve biri anadan diğeri babadan gelen ve homolog kromozomların karşılıklı lokuslarında bulunan genlere ........ gen adı verilmektedir. Allel denir

Diyelim ki F1 nesli Aa heterozigot olsun Aa ve Aa bireyler melezlendiğinde 

oluşacak genotipler AA, Aa ve aa dır dolayısı ile F2 neslinde birbirinden farklı yani her iki ebeveyninde karakteri fenotipte görülmektedir, hem dominant AA hem resesif aa ...

resesif homozigot bir birey ile başka bir birey çaprazlandığında ortaya çıkan bireylerde hiç genotipi bilinen bireyin özelliği bulunmuyorsa bu bilinmeyen bireyin homozitot ve baskın olduğunu gösterir

Dihibrit birleşma iki karakterib bulunma durumunu ifade eder. Diyelim karakterlerden biri baskın olunca A çekinik olunca a ile ifade edilsin. Diğer karakter baskın olunca B ve çekinik olunca b ile ifade edilsin. Soruda her iki karakter açısından heterozigot dediği için bireylerin genotipi  AaBb  şeklindedir. 

AaBb iki bireyin cağrazlaması sonucu sayfa 45 resim 3.8 de ayrıntılı olarak verilmiştir. 16 farklı genotip oluşabilir bu genotiplerden fenotipler yani dış görünüşler ise şu şekilde şekillenir. 9/16 AB,  3/16 Ab, 3/16 aB, 1/16 ab

dolayıısyla bireyin ABB fenotipinde olma olasılığı 9/16 dır.

Mendelin ikinci yasası bağımsız düzenleme ilkesi olup ayrı özelliklere sahip gen çiftlerinin birlikte değil ayrı davrandığını ve kalıtıma birlikte etki etmediklerini göstermiştir.

İzotip: Fenotipik olarak birbiriyle aynı özellikleri taşıyan, birbirine tıpatıp benzeyen fertlere izotip fertler denilmektedir. “Eştiplilik” olarak da ifade edilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Mendelin genetik çaprazlamaları 8 yıl sürmüştür. Doğru cevap A'dır.

Bireyin sahip olduğu fenotipi belirleyen genotip dışındaki hastalıklar, besleme, bakım, iklim vb. gibi etkenlere çevresel etkenler denir.

İstenmeyen tozlaşmayı engellemek amacıyla, başçıkların veya erkek organların olgunluğa erişmeden önce kesilip uzaklaştırılmasına kastrasyon denir.

F2 kuşağından biri homozigot resesif genotipe sahip olurken diğer bir yavru homozigot dominant genotiplidir. İki yavru ise heterozigot yapılıdır.

Mendelin deneyinde heterozigot yapılı sarı tohumlu bezelyeler kendi aralarında birleştirildiğinde oluşan yeni nesillerin üçe bir oranında sarı ve yeşil renkte olması gizlilik yasası ile ilişkilidir. Gizlilik yasasına göre ebeveynlerin fenotipinde olmayan bir karakter yavruda kendini gösterebilir.

Mendel yaptığı monohibrit birleştirme çalışmaları ile sadece dominant karakterin dişi ve erkek ebeveyn cinsiyetlerinden bağımsız olarak kendisini fenotipte gösterdiğini tespit edilmesi otozomal kalıtım ile açıklanır. Doğru cevap A'dır.

Farklı iki canlı arasında üç karakter açısından gerçekleştirilen birleştirmelere trihibrit denir. Doğru cevap C'dir

Trihibrit bir birleşmede F2 bieylerinin genotip oranları 27:9:9:9:3:3:3:1'dir. Doğru cevap E'dir.

Bağımsız ayrılış prensibi gamet hücreleri oluşurken genlerin birbirinden bağımsız olarak yavru hücrelere geçtiğini ileri sürer. Doğru cevap D'dir

Fenotipik olarak birbirleriyle aynı özellikleri taşıyan bireylere izotip denir. Doğru cevap B'dir.

1856 yılında ilk defa bezelyelerde mono-hibrit çaprazlama deneylerini gerçekleştiren bilim adamı, yaptığı bir seri melezleme çalışmalarını sekiz yıl sürdürmüştür. Gerçekleştirdiği bu çalışmaları 1865 yılında bilimsel bir kongrede sunmuştur. Doğru cevap E'dir.

Canlıların karakterlerini belirleyen, en az bir çift gen mevcuttur. Birisi anadan diğeri babadan gelen ve homolog kromozomların karşılıklı lokuslarında bulunan genlere, allel gen adı verilmektedir. (dominant : baskın ; resesif : çekinik). Doğru cevap C'dir.

Bezelye bitkisi oluflum itibariyle hermafrodittir (çift cinsiyetli). Dolayısıyla yapı bakımından içerisine başka çiçeklerin polenlerinin girmesi olanaksızdır. Bu bitkiler kendileşme yoluyla ve eşeyli olarak çoğalmaktadır. Erkeklik organı olan anterler, çiçek henüz tomurcuk halinde iken olgunlaşıp çatlayarak bitkiyi (yumurtayı) döllemektedir. Bu özellik sayesinde, bitki henüz tomurcuk halinde iken açılıp erkeklik organı (anter) uzaklaştırılarak kastrasyon (kısırlaştırma) işlemi gerçekleştirilebilir. Kastre edilen bitkiye zıt özellikte olan başka bir bitkinin polenleri kullanılarak suni yoldan tozlaştırılabilir. Böylece kendileşme engellenmiş olur. Bu bitkide tohum kabuğu rengi, çiçek rengi, tohum rengi, tohum şekli, tohum zarfı rengi, tohum zarfı şekli, çiçek konumu ve gövde yüksekliği gibi pek çok zıt karakter mevcuttur. Doğru cevap E'dir.

F2 neslinde oluşan 4 yavru bitkiden 2 tanesi, heterozigot (Bb) yapıda olup kırmızı renk görünüş açığa çıkmaktadır. Diğer bir yavru ise sahip olduğu 2 dominant allel gen (BB) sayesinde fenotipte tekrar kırmızı rengi vermektedir. Geriye kalan son yavru ise resesif allel genleri homozigot (bb) olarak taşıdığı için sarı renk fenotip vermektedir. Buradaki oran 3’e 1 şeklinde ifade edilmektedir. Doğru cevap B'dir. Doğru cevap B'dir.