TEMEL VETERİNER GENETİK

PCR yönteminin uygulanması için kalıp adı verilen DNA molekülünün bulunması gerekir. Ancak bu yöntemle DNA çok az miktarlarda elde edilse bile çalışılabilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

PCR’ın ilk aşamasında kalıp DNA’nın birkaç dakika süresince 90°C’de tutularak zincirlerin birbirinden ayrılması gerekmektedir (denatürasyon). İkinci aşamada sıcaklık 50-60°C civarına düşürülerek, primerlerin kalıp DNA üzerindeki komplementer dizilerine bağlanması sağlanmaktadır (bağlanma-annealing aşaması) olarak isimlendirilmektedir. Son aşamada ise 70°C’de ısıya dirençli polimeraz enzimi primerlerin 3’ ucundan başlayarak yeni bir DNA sentezlemektedir (uzama, elongation). Doğru cevap E seçeneğidir.

PCR ürünleri genellikle jel elektroforezi yoluyla görüntülenmektedir. Jel elektroforezi, DNA, RNA ve protein gibi biyolojik makromoleküllerin, elektriksel bir alanda, katı bir ortamda molekül ağırlıkları ve sahip oldukları elektrik yüküne göre göç etmeleri prensibine dayanmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Restriksiyon enzimleri çift ya da tek zincirli DNA üzerinde yer alan özel nükleotid dizileri tanıyarak, aralarındaki fosfodiester bağlarını kırarlar. Doğru cevap C seçeneğidir.

DNA dizi analizi bir DNA parçasının sahip olduğu tüm baz dizilimini ortaya koyar, böylece diğer tekniklere oranla, bireylerin ya da populasyonların farklılaşmasında rol oynayan mutasyonları da daha net bir şekilde ortaya koyabilmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Moleküler genetik ile fenotipik verilere dayanan seleksiyonun beraber kullanılması seleksiyonun etkinliğini ve doğruluğunu arttırmaktadır. Bu seleksiyon modelinin adı Belirteç Yardımcılı Seleksiyon’dur (Marker Assisted Selection, MAS).

QTL, Nicel Karakter Lokusları (Quantitative Trait Loci) anlamında kullanılmaktadır.

Rekombinant DNA aktarımın yapıldığı organizmaya ise transgenik organizma adı verilmektedir.

rDNA birçok yöntemle oluşturulabilmektedir ancak genel olarak aşağıdaki sıra takip edilir:
• Hedef DNA parçasının verici organizmadan elde edilmesi,
• Hedef DNA’nın restriksiyon enzimleriyle kesilmesi,
• Kesilen parçanın farklı bir organizmanın DNA’sı ile birleştirilmesi,
• Oluşan yeni DNA’nın direk olarak ya da vektör aracılığıyla bakteri gibi bir konak hücreye aktarılması.

Tekniği geliştiren Sanger değil Amerikalı Biyokimyacı Karry Banks  Mullis’dir. Bu ifade dışındaki ifadeler PCR ile ilgili olarak doğru ifadelerdir.

Maxam ve Gilbert’in 1977 yılında yayınladıkları kimyasal kırılma yönteminde, baz-spesifik-kimyasallar yardımıyla, DNA’da yer alan bazı nükleotit bölgelerinde şeker-fosfat iskeletinde rastgele kırılmalar oluşturulmaktadır. Bu amaçla hidrazin, dimetil sülfat ya da formik asit kullanılarak bazlar değişikliğe uğratılmakta ve daha sonra piperidin yardımıyla degişikliğe uğramış nükleotitlerin bulunduğu noktalardan DNA zinciri kırılmaktadır. Bu yöntemde, nükleotit dizisi saptanacak olan DNA önce 5’ ucundan radyoaktif bir madde ile işaretlenmektedir. Daha sonra DNA’nın ayrı ayrı A, C, G ya da T nükleotitlerinden kırılması için dört ayrı tüpte değişime uğrama ve kırılma tepkimeleri gerçekleştirilmekte ve böylece her tüpte farklı nükleotitlerden kırılmış boyları birbirinden farklı DNA parçaları elde edilmektedir. ddNTP Sanger yönteminde kullanılan, zincir sonlanmasına neden olan dideoksi ribonükleozit trifosfattır. Poliakrilamid, Selüloz asetat ve Agaroz ise PCR ürünlerini görüntülemek için kullanılan jel Elektroforezinde kullanılmaktadır.

Elektroforez işleminde elektrik akımını ileten bir tampon sıvı, kullanılmaktadır. Anot artı (+) yüklü iletken uçtur. Poliakrilamid jel elektroforezi, akrilamidin polimerize olması temeline dayanmaktadır. Bu dört terim jel elektroforezi ile ilişlikidir. Mikroarray, cam, plastik gibi küçük katı bir yüzey üzerine çok sayıda  probun belirli noktalara mikroskobik düzeyde tutturulmasıyla elde edilmektedir,jel elektroforezi ile ilişkili değildir.

PAGE Poli Akrilamid Gel Elektroforesis in kısaltmasıdır, elektroforez işleminde kullanlmaktadır.

AFLP:  Çoğaltılmış parça uzunluk polimorfizmi (amplified fragment length polymorphism)

RAPD : Polimorfik DNA’nın rastgele çoğaltılması (random amplified polymorphic dna)

RFLP:Kesilmiş parçacık uzunluk polimorfizmi (restriction fragment length polymorphism)

SNP : Tekli nükleotit polimorfizmi (TNP; single nucleotide polymorphism,) Genom üzerinde belirli bölgelerde bireyler arasındaki tek bazlık farklılığa dayanan (A,T, G ya da C) polimorfizm türüdür. Bu tek bazlık farklılıklar, bazı hayvanların farklı görünmesinin, bazı hayvanların hastalıklara dirençli olmasının ya da davranış

farklılıkları olmasının sebebi olabilmektedir. Genomun herhangi bir bölgesinde olabilirler

ve sayıları her 1000-1500 baz da bir olacak şekilde 2-3 milyon arasıdır.

Hayvan yetiştiriciliğinde eldeki hayvanlardan olası en üstün verimin alınması hem genotipin geliştirilmesini hem de çevre şartlarının iyileştirilmesini gerektirmektedir. Bu amaçla seleksiyon ve bazı birleştirme sistemleri kullanılmaktadır. Seleksiyon, bir populasyon içerisinde istenilen karakterler yönünden üstün verim özellikleri taşıyanlara, taşımayanlara oranla daha fazla üreme fırsatı verilmesidir. Geleneksel olarak bu işlemler ele alınan karakter yönünden verim düzeylerine bakılarak yapılır.

Doğru işlem sıralaması şu şekilde olmalıdır:

III-Hedef DNA parçasının verici organizmadan elde edilmesi,

I- Hedef DNA’nın restriksiyon enzimleriyle kesilmesi,

II- Kesilen parçanın farklı bir organizmanın DNA’sı ile birleştirilmesi,

IV-Oluşan yeni DNA’nın direk olarak ya da vektör aracılığıyla bakteri gibi bir konak hücreye aktarılması

Amip klonlamada kullanılan vektörlerden biri değildir, bunun dışındaki Plazmit, Faj, Virüs ve Bakteri

klonlamada kullanılan başlıca 4 vektördür.

Biyoreaktör amaçlı üretilen transgenik hayvanlar en sık eczacılık ile ilgili (büyüme hormonları, insan fibrinojeni ,insan serum albümini, pro-insulin vb.) kimyasalların üretiminde kullanılmaktadır. III dışındaki diğer maddeler doğrudur.

Filogenetik teriminin sözlük anlamı, bir türün ya da yüksek taksonomik grupların soy gelişimi ve evrim geçmişidir. Bir grubun evrimsel tarihi, onun filogenisi olarak adlandırılmaktadır. Türler arasındaki ilişkiler, ırkların tarihi ve genetik çeşitlilik çalışmaları ise filogenetik çalışmalardır ve populasyonlar arasındaki fenotipik ve genetik farklılıkların belirlenmesini amaçlarlar.

Biyoreaktör hayvan olarak inek, koyun, keçi ve fare kullanılmaktadır. Köpek bu hayvanlar arasında yer almamaktadır. Doğru cevap D'dir.