TEMEL VETERİNER FİZYOLOJİ

Hedef hücre: Belli bir hormon için özgün reseptörleri taşıyan hücre o hormonun hedef hücresidir.

Endokrin sistem, iç salgı bezlerinden salgılanan hormonlar aracılığı ile organiz- mada metabolizmanın düzenlenmesi, sıvı ve elektrolit dengesinin korunması, bü- yüme, gelişme ve üremenin düzenlenmesi ile görevlidir.

Sinerjik (aynı yönde) etkileşim: İki farklı hormonun hücrede aynı etkiyi oluşturmak üzere beraber hareket etmeleridir.

Limbik sistem: Merkezi sinir sisteminde amigdala, koku alma soğanı, hipokampusdan oluşur.

Hipofiz, ‘sella tursika’ denilen kemik doku içinde yer alan endokrin bir bezdir.

Diurnal ritim: Gün ışığı varlığında hormon salınım düzeyinin artmasına denir.

Somatomedinler: IGF- 1,IGF-2 gibi karaciğer, kemik gibi dokularda yapılan ve büyüme hormonun etki göstermesi için aracılık eden moleküllerdir.

Eş etkinlik: Sinerjik etki, hormonların hücresel düzeyde aynı etkiyi oluşturmak üzere beraber çalışmalarına denir.

Laktasyon: doğum sonrası meme bezlerinden süt yapımının başlaması ve yavrunun emzirilmesi.

Hipotiroidi: Tiroid hormonlarının az salınmasıdır.

Hedef hücre: Belli bir hormon için özgün reseptörleri taşıyan hücre o hormonun hedef hücresidir. Doğru cevap B'dir.

Hormonlar bedende metabolizmanın düzenlenmesi, hücrelerin yenilenmesi,
büyüme ve gelişme, üreme, bağışıklık gibi işlevlerin, elektrolit ve su dengesinin düzenlenmesi, davranışların kontrolünde önemli role sahiptir. Hormonlar birer besin değildir ve vücutta besin işlevi görmezler. Doğru cevap A'dır.

Antagonist (zıt) etkileşim: Bir hormonun etkisi ile diğer hormonun etkisinin azalması veya ortadan kalkmasıdır. İnsulin ve glukagonun kan glikoz düzeyine etkisi zıt etkileşime bir örnektir. Doğru cevap C'dir.

Steroid hormonlar, kolesterolden sentezlenen hormonlardır. Protein yapıdaki hormonlara göre daha uzun ömürlüdürler. Gonadlardan sentezlenen östrojen, progesteron, testosteron, adrenal bez korteks hormonları Steroid yapıdaki hormonlardandır.

Katekolaminler: Dihidroksifenilalanin (DOPA), dopamin, epinefrin ve norepinefrin hormonlarıdır. Doğru cevap D'dir.

Hipotalamus, talamus, retiküler formasyon, limbik sistem ve optik sinirden aldığıbilgileri değerlendirerek homeostasisin korunmasını sağlar. Bedende başlıca ısıdüzenlemesi, açlık, tokluk duyumunun oluşmasına bağlı besin alımınının kontrolü, enerji ve su dengesi, cinsel davranışlar gibi birçok fizyolojik işlevin düzenlendiği merkezdir.
Hipotalamustaki bazı sinir hücreleri hormon üretebilme özelliğine sahiptir.
Nöroendokrin hücre olarak nitelendirilen endokrin işleve sahip bu nöronlarda
sentezlenen hormonlar nöronların aksonu boyunca taşınarak akson sonlanmalarından kan dolaşımına bırakılır. Doğru cevap D'dir.

Oksitosin, arka hipofizden kana verildiğinde meme alveollerini çevreleyen miyoepiteliyal hücrelerin kasılmasını sağlar ve sütün inmesine neden olur. Oksitosin, doğumda uterus düz kaslarını uyararak kuvvetli ritmik kasılmalara neden olur.

Tiroid hormon salınımı ile besin alımı ve ısı yapımı artar. Hem kemiklerin
hem de kasların büyüme ve gelişimi hızlanır. Kalp atım sayısı artar, kalbin vurumu güçlenir. Doğru cevap C'dir.

Hipotiroidi: Tiroid hormonlarının az salınmasıdır. Yeterince iyot alınamadığında gerçek hormon sentezi gerçekleştirilemediği için tiroid bezinin büyümesi ile kendini gösteren ‘Guatr’ şekillenir.

Hipotiroidi olan hayvanlarda bazal metabolizma hızı düşer, soğuğa dayanıksızlık, sinirsel uyarılabilirliğin azalması, uyuşukluk ve kilo artışı görülür. Dişilerde döl tutma, erkeklerde dölleme kabiliyeti azalır. Süt verimi azalır. Deri, kıl, tüy ve yapağı kalitesi bozulur.

Doğru cevap A'dır.

Hipertiroidi: Tiroid hormonun fazla salınmasıdır. TSH hormonunun tiroidi
fazlaca uyarması metabolik hız ve sinirsel uyarılabilirliğin artışına kalpte atım sayısının artmasına neden olur. İştah artmıştır ancak kilo kaybı görülür. Hayvan sıcağa duyarlıdır. Bez büyümüştür. Guatr şekillenir. Doğru cevap E'dir.