TEMEL VETERİNER FİZYOLOJİ

Morfoloji, canlıların biçim ve yapısını;  histoloji dokuları; embriyoloji embriyo ve gelişimini; sitoloji bedeni oluşturan hücre gruplarını inceleyen bilim dalıdır. Canlıda meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişikliklerin tümüne birden yaşam denir. Canlı organizmadaki canlılık olayı ve çeşitli organların işlevlerini inceleyen bilim dalı fizyoloji’dir. Doğru cevap D'dir.

Filtrasyon bir zarın iki kesimindeki hidrostatik basınç farkı nedeniyle sıvının membranda bulunan porlardan zarın bir bölümünden diğer bölümüne geçişi olayıdır.Doğru cevap B'dir.

Diffüzyonun hızı, sıcaklıkla artar. Küçük tanecikler büyüklerden daha hızlı yayılırlar. Diffüzyona etki eden faktörlerden birisi de konsantrasyon farkıdır. Diffüzyonda çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçiş söz konusudur. Yoğunluk farkı ne kadar fazla ise diffüzyonun hızı da o kadar yüksektir. Doğru cevap D'dir.

Hücre içi sindirim sistemini oluşturan organel lizozomdur. Doğru cevap C'dir.

Hücrenin enerji santrali olan organeli mitokondridir. Doğru cevap E'dir.

Vakuol bitkilere has bir organel olup, hücrenin gerginliğini ayarlar.

Doğru cevap A'dır.

Bikarbonat tampon sistemi beden sıvılarına veya kana kuvvetli bir asit girdiğinde etkinlik göstererek bunu zayıf aside dönüştürür. Doğru cevap D'dir.

Solunumun tam yapılamaması sonucu bedende normalden fazla CO2 birikmesi durumudur. Solunuma bağlı asidozisin nedenleri:
• Solunumun felç olması.
• Bronşiollerin daralması (asthma).
• Alveollerin veya duktus alveolarislerin elastikiyetini kaybetmesi(emphysema).
• Alveollerin sıvı ile dolması (pneumoni, akciğer ödemi).

Salisilat zehirlenmesi, solunuma bağlı alkalozis nedenleri arasındadır. Doğru cevap A'dır.

Sitoplazmada protein sentezinin yapıldığı organel ribozomdur. Doğru cevap B'dir.

Plazmada suyun azalması kanın viskositesini arttırır. Takiben dolaşım hızı azalır, kan basıncı yükselir ve kalp yorulur. Sonuçta idrarın konsantrasyonu yükseldiğinden böbrek yetmezliği oluşabilir. Doğru cevap B'dir.

Filtrasyon; Bir zarın iki kesimindeki hidrostatik basınç farkı nedeniyle sıvının membranda bulunan porlardan (deliklerden) zarın bir bölümünden diğer bölümüne geçişidir. Özellikle kılcal damarlarda meydana gelen bu olayda süzülen maddenin miktarı ile ortamda bulunan basınç farkı ve hücre zarının geçirgenliği etkilidir. Böbrek glomerullerinde ve kılcal damarlarında plazmanın süzülmesi de buna güzel bir örnektir.

Plazmada bulunan proteinli maddeler hücre zarından geçemezler. Plazmada proteinlerin derişimi hücrelerarası sıvıdan beş kat daha fazladır. Kılcal damarlardaki osmotik basıncın bir bölümü bu proteinlerce oluşturulur. Bu şekilde yarı geçirgen zardan geçemeyen kolloid maddelerin meydana getirdiği basınca onkotik basınç ya da kolloid osmotik basınç denir.

Maddenin, hücre zarını geçen bir protein tarafından enerji kullanılarak taşınmasıdır. Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama doğrudur. Sodyum, potasyum, kalsiyum, glikoz, amino asitler çoğu kez bu şekilde taşınırlar. Buna örnek olarak çoğu hücrede bulunan sodyum potasyum pompasını verebiliriz. Ayrıca kasların kasılmasında rol alan kalsiyum pompası da buna örnek verilebilir. Aktif taşıma mekanizmasında molekül bir taşıyıcı proteine bağlanır.

Lipidler suda erimezler ancak yağ çözücülerde (alkol, eter, kloroform gibi organik eriticiler) erirler. Hücrelerin çoğundaki en önemli lipidler fosfolipidler ve kolesteroldür. Toplam hücre kitlesinin yaklaşık %2’sini oluştururlar. Kolesterol önemli bir hücre zarı bileşenidir. Fosfolipidler ve kolesterol dışında hücrelerde çok miktarda nötral yağlar (trigliseritler) bulunur. Yağ hücrelerinde hücre kitlesinin %95’i trigliseritlerden oluşmuştur. Bu hücrelerdeki yağ, vücudun gereksinim duyduğu her durumda çözünerek enerji sağlayan besinlere dönüşen ana depolardır.

İntegral proteinlerin taşıma, sentezleme ve reseptör görevleri vardır. Hücre zarında maddelerin taşınmasını sağlayan proteinlere permeazlar denir. Maddelerin, hücre zarından iç tarafa ya da dış tarafa doğru taşınmasında görev alırlar.

Ribozomlar, çekirdekten sitoplazmaya geçen rRNA molekülleri tarafından oluşturulur. Sitop­lazmada protein sentezinin yapıldığı yerlerdir. Amino asitler tRNA tarafından, genetik bilgi ise mRNA tarafından buraya getirilir.

Erişkin bir insanda beden ağırlığının yaklaşık %18’i protein, %7’si mineral, %15’i yağ ve geriye kalan %60’ı da sudan oluşmaktadır.

Hücre içi sıvıda proteinler ve potasyum, hücre dışında ise sodyum ve klor çoğun­luktadır. Magnezyum'un hücre içi konsantrasyonu hücre dışı konsantrasyonundan daha yüksektir (Tablo 1.2 Beden sıvılarının bileşimi).

Solunuma bağlı alkalozis, solunum sayısının artmasıyla bedenden fazla miktarda CO2 çıkarılmasıdır. Nedenleri ateşli hastalıklar, ensefalitis (kafa travması) ve salisilat zehirlenmesi olarak sıralanabilir. Diğer seçeneklerde verilenler ise solunuma bağlı asidozisin nedenleridir.

İyon ve moleküllerin hareketlerine bağlı olarak bir maddenin diğer bir madde içinde yayılmasına diffüzyon denir. Yayılmanın hızı, sıcaklık, taneciklerin büyüklüğü ve çözeltinin derişim (konsantrasyon, yoğunluk) farkına bağlıdır.