TEMEL VETERİNER FİZYOLOJİ - Deneme Sınavı - 8

Hücre gövdesi içinde çekirdekçikten başka nissel granülleri, ribozomlar, mitokondri, golgi aparatı ve nörofibriller bulunur. Doğru cevap E şıkkıdır.

Hücre gövdesi içinde çekirdekçikten başka nissel granülleri, ribozomlar, mitokondri, golgi aparatı ve nörofibriller bulunur. Bunlardan nörofibriller hem akson hem de dentritlerin içinde de bulunarak destek görevi görürken, mitokondriler hücre gövdesinin yanı sıra akson içinde de bulunmaktadır. Nissel cisimcikleri diğer hücrelerde bulunan endoplazmik retikuluma benzerler. Nissel cisimcikleri hücre sitoplazması içinde bir takım kıvrıntılar yaparak, ribozomlarla bağlantı halindedir ve hücrenin esas işlevini belirleyen protein sentezinin yapıldığı yerdir. Mitokondriler, nöronlarda bol miktarda bulunur ve hücrenin enerji santrali yani biyolojik oksidasyonun ve enerjinin sağlandığı yerlerdir. Golgi aparatı nöronlarda, nissel cisimcikleri ve ribozomlar tarafından sentezlenen proteinlerin olgunlaştırıldığı yerler olarak görev yaparlar. Doğru cevap A şıkkıdır.

Sinir sisteminde sadece sinir hücreleri bulunmaz. Bunların yanında, merkezi sinir sisteminde çok sayıda glia hücreleri olarak adlandırılan yardımcı hücreler vardır. Glia hücrelerinin genel işlevleri, sinir hücrelerinin ve sinir sisteminin fonksiyonunu sürdürmesine yardımcı olmaktır. Oligodendrosit adı verilen glia hücreleri, merkezi sinir sistemi içinde, yan yana ve sıkı bir dizilim içinde seyreden aksonları saran miyelin kılıfı oluşturmakla görevlidirler. Diğer bir glia hücresi olan mikroglia hücrelerinin görevi, sinir sistemini yabancı madde ve mikroorganizmalara karşı korumaktır. Bu hücreler, fagositoz yapabilirler. Astrosit glia hücreleri ise, kan damarları ile nöronlar arasında bağlantılar kurarak, sinir hücreleri için gerekli maddeleri sağlarlar. Doğru cevap B şıkkıdır.

Dinlenme zar potansiyeli veya polarize durum olarak bilinen durumda hücre içi ile hücre dışı arasında -70 mV’luk potansiyel fark vardır

Beyincik doğrudan doğruya hiçbir kasa emir vermeksizin beynin motor merkezlerinin oluşturduğu kas hareketlerini kuvvetlendirebilir, inhibe edebilir ya da değiştirebilir. Omurilik, esas olarak çevreden gelen bilgilerin merkezi sinir sistemine girdiği ve merkezden gelen emirlerin periferik sinir sistemine aktarıldığı yerdir. Refleks, reseptörlerin uyarılması ile kas ve bezler gibi iş yapan organlarda oluşan istek dışı harekettir. Örneğin, yanlışlıkla sobaya dokunulduğunda hızla sobaya değen kısım uzaklaştırılır. Bu hareket refleks yayı elemanlarının devreye girmesi sonucu çok kısa bir sürede fark edilmeden gerçekleştirilen bir olaydır ve omurilik kontrolünde gerçekleştirilir. Anatomik olarak, omurilikle beyni birbirine bağlayan bir köprü görevi gören beyin sapı, omuriliğe göre daha karmaşık sinirsel bağlantıları içeren bir merkezi sinir sistemi bölgesidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Kinetik reseptörler; vücut pozisyonunu algılayan reseptörlerdir. Kemoreseptörler; lezzet, koku, O2, CO2 ve pH değişikliklerini algılayan reseptörler. Fotoreseptörler; gözün retinasında bulunan ışığa duyarlı reseptörler. Ozmoreseptörler; su dengesi ve kan basıncına duyarlı reseptörler. Nosiseptörler; Acı ve ağrı duyularını alan reseptörler olarak ayrılırlar. Doğru cevap B şıkkıdır.

Beyin kabuğu (Korteks) merkezi sinir sisteminin en üst kontrol noktasıdır. His, irade, hafıza, düşünce, zeka gibi ruhsal fonksiyonlar ve kasların koordinasyonundan sorumludur. İskelet kaslarının motor aktivitelerini idare eden motor merkezler ve duyuların idrak edilmesini sağlayan duyu merkezleri beyin korteksinde bulunur. Beyincik doğrudan doğruya hiçbir kasa emir vermeksizin beynin motor merkezlerinin oluşturduğu kas hareketlerini kuvvetlendirebilir, inhibe edebilir ya da değiştirebilir. Omurilik, esas olarak çevreden gelen bilgilerin merkezi sinir sistemine girdiği ve merkezden gelen emirlerin periferik sinir sistemine aktarıldığı yerdir.  Anatomik olarak, omurilikle beyni birbirine bağlayan bir köprü görevi gören beyin sapı, omuriliğe göre daha karmaşık sinirsel bağlantıları içeren bir merkezi sinir sistemi bölgesidir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Otonom ve Somatik Sinir Sistemi Arasındaki Farklar

• Somatik motor sinirlerin hücre gövdeleri merkezi sinir sistemindedir ve bu nöronların aksonları hiçbir yerde sinaps yapmadan iskelet kasına giderler. Otonom sinir sisteminin hücre gövdeleri hem merkez de hem de periferdedir ve iç organa ya da salgı bezine gelmeden önce mutlaka sinaps yaparlarlar.
• Somatik sinirler için merkezi inhibisyon söz konusu iken otonom sinirler hem merkezi hem de sinaps sonrasındaki post sinaptik nöronda inhibe edilebilirler.
• Somatik sinir yaralanır ya da kesilirse aktive ettiği kas atrofiye olur. Otonom sinir sisteminin aktive ettiği kaslarda bu durum söz konusu değildir.
• Somatik sinirler istemli çalışan iskelet kası gibi organları, otonom sinirler ise istem dışı fonksiyon yapan düz kas, kalp kası ve bezler gibi organları aktive ederler.
• Somatik sinirlerin çapları büyük ve hızlıdır. Otonom sinirlerin çapları küçük ve yavaştır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Gözakının hemen altında, gözün yan ve arka bölümlerini çepeçevre saran damar tabaka (koroit) bulunur. Göz hücrelerine kan taşıyan damarlar, adından da anlaşıldığı gibi, bu katmandadır. Gözün arka duvarının ortalarında, görme sinirinin ağtabakadan ayrıldığı yerde bir kör nokta vardır. Bu noktada duyu hücreleri olmadığı için ne ışık algılanır, ne de görüntü oluşur. Gözün ön bölümünde iris ile göz bebeği bulunur. İris, gözün halka biçimindeki renkli bölümü, gözbebeği de bunun ortasında siyah bir nokta gibi görünen yuvarlak bir deliktir. Işık ışınları gözbebeğinden geçerek içeri girer; iris de gözbebeğinin açıklığını denetleyerek giren ışığın miktarını ayarlar. Kısacası bu iki yapının görevi fotoğraf makinelerindeki diyafram düzeneğiyle aynıdır. İristeki incecik kaslar çok parlak ışıkta gözbebeğini bir topluiğne başı kadar küçültebilir, karanlıkta ise gerektiği kadar genişletebilir. İris ile gözbebeğinin hemen arkasında göz merceği yer alır. İki kenarı da dışbükey olan bu saydam yapı gerçekten de bildiğimiz büyüteç merceklerine benzer. Hem esnek oluşu hem de çevresel kaslar aracılığı ile bakılan nesnelerin yakınlığına ya da uzaklığına uygun olarak biçimi ayarlanabilir. Göz merceği gelen ışınları kırarak hepsini ağtabakaya odaklar ve bakılan nesnenin net bir görüntüsünün oluşmasını sağlar. Doğru cevap E şıkkıdır.

İç kulak: Denge ile ilişkili olan vestibüler sistem ve işitme merkezi olan kohlear sistemi içeren karmaşık yapılı bir bölgedir. Kulak kepçesi dış kulakta yer almaktadır. Çekiç, örs ve üzengi ise orta kulakta yer almaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır.