TEMEL VETERİNER FİZYOLOJİ - Deneme Sınavı - 13

Anaerobik glikolizde glikoz ya da glikojen oksijene ihtiyaç göstermeden laktik asite kadar parçalanır ve 4 ATP molekülü oluşur.

Aktif haldeki bir kasın enerjisi, i) kasta mevcut ATP’den, ii) kasta depo edilmiş kreatin fosfattan iii) kasta mevcut glikojenin anaerobik glikoliz yoluyla laktik aside parçalanmasından iv) mitokondride meydana gelen aerobik oksidasyondan sağlanır.

Kırmızı kaslar, kırmızı kasa rengini de veren bol miktarda miyoglobine sahiplerken; beyaz kaslar, kırmızı kaslara oranla çok daha az miyoglobine sahiptir.

Beyaz kaslar, kırmızı kaslara oranla daha hızlı kasılırlar.

Kırmızı kaslar, beyaz kaslara oranla daha fazla kan damarına sahiptir. Bu nedenle uzun süre yorulmadan kasılabilirken; beyaz kaslar çabuk yorulur.

Kırmızı kas telleri, beyaz kas tellerinden daha ince bir yapıya sahiptir.

Kırmızı kaslar, beyaz kaslara oranla daha bol miktarda mitokondriye sahipken; beyaz kaslar da kırmızı kaslara oranla daha fazla glikojen depo ederler. Bu nedenle kırmızı kaslar enerjisinin çoğunu aerobik glikozdan sağlarken, beyaz kaslar ise enerjisinin çoğunu anaerobik glikolizden sağlarlar.

Rigor mortis veya ölüm sertliği, kaslardaki biyokimyasal bir değişiklikten kaynaklanır ve ölümden sonra kasların katılaşmasıdır ve bir ölüm belirtisidir. Bu olgu, oda sıcaklığındaki ölümden 3-4 saat sonra görülmeye başlar, 12 saat sonra doruk noktasına ulaşır ve 36 saat sonra ortadan kalkar.

Bedende en çok görünen 4 aktif taşıma sistemini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Sodyum-potasyum pompası, özellikle sinir hücrelerinde yaygındır. Sinir
hücrelerinde, Na-K yoğunluklarındaki değişiklikler elektriksel yük meydana getirirler. Hücre zarı boyunca Na ve K’un sürekli diffüzyonu ve sızması,
Na - K pompası ile gerçekleşir.
• Kalsiyum pompası, kas kasılmasında kalsiyum iyonlarının taşınması için
gereklidir.
• Sodyum bağlı kotransportta, şeker ve aminoasitler aktif olarak taşınırken
Na iyonları da pasif olarak eşlik eder.
• Hidrojen bağlı kotransportta ise hidrojen iyonları bağlanırken, şekerler
aktif olarak taşınır.

Hücre çekirdeği hücrenin beynidir, kromozomları içerir ve hücre bölünmesine yardım eder. Nukleusun içinde zar içermeyen nukleoulus vardır (çekirdekçik).

Apnea (IV): Solunumun geçici bir süre durması halidir.

Nissel cisimcikleri diğer hücrelerde bulunan endoplazmik retikuluma benzerler.

Kas dokusu; i) uyarılabilirlilik; uyarıma tepki verme, ii) iletebilme; uyarımları iletebilme yeteneği, iii) kasılabilirlilik; uyaranlara cevap olarak boyunu kısaltması ve kalınlaşabilmesi, iv) uzayabilirlilik; eklem etrafında bulunan kaslar eklemin hareket etmesini sağlamak için bazı kasların boylarının kısalırken bazı kasların boylarının uzaması, v) esneyebilirlilik; kasın kasılma veya gevşemeden sonra orijinal durumuna geri dönebilmesi gibi 5 temel özelliğe sahiptir. Aşınabilirlik kasların temel özelliklerinden biri değildir. Doğru cevap D'dir.

Kalp kası, iris kası, sindirim kanalı kası ve büyük kan damarı kası otonom sinir hücreleri, iskelet kası ise somatik sinir hücreleri tarafından idare edilir. Doğru cevap A'dır.

Kasta bulunan diğer üç protein olan aktin, tropomiyozin ve troponin ise ince flamenti oluştururlar. Doğru cevap B'dir.

Miyofibrillerdeki açık renkli kısımlar aktinden yapılmıştır ve I bandı adını alırlar. Doğru cevap C'dir.

Kalp kası hücreleri hem iskelet kasının hem de düz kasın özelliklerini taşır. İskelet kası gibi çizgilidir ve hızlı kasılır, düz kas gibi istek dışı aktivite gösterir ve otonom sinirlerle aktivitesi düzenlenir. Doğru cevap D'dir.

Stagnant Hipoksi: Bir organa, vücudun bir kısmına veya tamamına giden kanın azlığından meydana gelen bir hipoksidir. Oksijen basıncı normaldir. Kalp yetmezliğinde, vena kanının kalbe dönmesindeki bozukluklarda, kan kayıplarında ve şokta görülür.

Hücre gövdesi içinde çekirdekçikten başka nissel granülleri, ribozomlar, mitokondri, golgi aparatı ve nörofibriller bulunur. Bunlardan nörofibriller hem akson hem de dentritlerin içinde de bulunarak destek görevi görmektedir.

Mikroglia hücrelerinin görevi, sinir sistemini yabancı madde ve mikroorganizmalara karşı korumaktır. Bu hücreler, fagositoz yapabilirler.

İç organlara ya da salgı yapan bezlere giden efferent sinirlere ise otonom efferentler denir.

Merkezi sinir sistemi üç katlı bir zar yapısı ile çevrelenmiş durumdadır. Bu zarlar dıştan içe doğru duramater, araknoid zar ve piamater olarak sıralanırlar. Bu üç zar, kesintisiz bir biçimde tüm merkezi sinir sistemini sarar.

Refleks dediğimiz, ani ve istemsiz hareketler, omurilik tarafından kontrol edilir.

Kemoreseptörler; lezzet, koku, O2, CO2 ve pH değişikliklerini algılayan reseptörlerdir.