TEMEL VETERİNER FİZYOLOJİ - Deneme Sınavı - 11

Hemoliz, hemoglobinin alyuvar membranından dışarı çıkması durumudur.

Akyuvarlar dolaşımda, damarların endotel yüzeyine sürtünerek hareket ederler, kılcal kan damarı endotel hücreleri aralığından yalancı ayaklar (pseudopod) çıkararak doku aralığına geçebilirler. Bu olaya diapedesis adı verilir.

Kan, kalbin sağ kulakçığına vena kavalar aracılığı ile getirilip, kalbin sağ karıncığından arteria pulmonalis aracılığıyla gönderilir; kalbin sol kulakçığına ise vena pulmonalis ile getirilip, kalbin sol karıncığından aorta ile gönderilir. Doğru cevap A'dır.

Kalp enerji kaynağı olarak daha çok yağ asitlerini (%65 oranında), daha az olarak da glikoz, laktat, piruvat ve keton cisimlerini (%35 oranında) kullanır. Doğru cevap C'dir.

A, B, D ve E seçemeklerindeki bilgiler doğrudur. Kalbin pompalayacağı kan miktarını belirleyen en önemli faktör, venalar aracılığı ile kalbe gelen kan miktarıdır. Buna göre karıncık içine giren kan miktarı ne kadar çok olursa, karıncık kasları o kadar çok gerilip uzayacak, kasılma da buna bağlı olarak daha kuvvetli olacak ve kalbin pompaladığı kan miktarı artacaktır. Buna Starling Kalp Yasası denir ve yasaya göre, kalp ne kadar kan alırsa o kadar kanı pompalar ve kalbin iki tarafı her zaman aynı miktar kana sahiptir ve aynı miktar kanı pompalar. Yoksa kalp durur. Doğru cevap C'dir.

Kanın kapillar damarlardan kalbe dönüşünü sağlayan damarlar venalardır. Venalar kan basıncı en az ve dolayısıyla kan akış hızı en az olan damarlardır. Venaların çapları çevreden merkeze doğru gittikçe büyür. Venalarda kan yer çekimine ters yönde dolaştığından içlerindeki kanın geri dönmesini engelleyen kapakçıklar bulunur. Kanın akış hızı arterlerde venalara göre daha fazladır. Doğru cevap B'dir.

Kalbin kasılmasına sistol, gevşemesine de diyastol adı verilir. Kalbin bir sistol, diyastol ve peşi sıra dinlenme evresine kalp siklusu denir. Doğru cevap E'dir.

Filtrasyon; Bir zarın iki kesimindeki hidrostatik basınç farkı nedeniyle sıvının membranda bulunan porlardan (deliklerden) zarın bir bölümünden diğer bölümüne geçişidir. Özellikle kılcal damarlarda meydana gelen bu olayda süzülen maddenin miktarı ile ortamda bulunan basınç farkı ve hücre zarının geçirgenliği etkilidir. Böbrek glomerullerinde ve kılcal damarlarında plazmanın süzülmesi de buna güzel bir örnektir.

Plazmada bulunan proteinli maddeler hücre zarından geçemezler. Plazmada proteinlerin derişimi hücrelerarası sıvıdan beş kat daha fazladır. Kılcal damarlardaki osmotik basıncın bir bölümü bu proteinlerce oluşturulur. Bu şekilde yarı geçirgen zardan geçemeyen kolloid maddelerin meydana getirdiği basınca onkotik basınç ya da kolloid osmotik basınç denir.

Maddenin, hücre zarını geçen bir protein tarafından enerji kullanılarak taşınmasıdır. Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama doğrudur. Sodyum, potasyum, kalsiyum, glikoz, amino asitler çoğu kez bu şekilde taşınırlar. Buna örnek olarak çoğu hücrede bulunan sodyum potasyum pompasını verebiliriz. Ayrıca kasların kasılmasında rol alan kalsiyum pompası da buna örnek verilebilir. Aktif taşıma mekanizmasında molekül bir taşıyıcı proteine bağlanır.

Lipidler suda erimezler ancak yağ çözücülerde (alkol, eter, kloroform gibi organik eriticiler) erirler. Hücrelerin çoğundaki en önemli lipidler fosfolipidler ve kolesteroldür. Toplam hücre kitlesinin yaklaşık %2’sini oluştururlar. Kolesterol önemli bir hücre zarı bileşenidir. Fosfolipidler ve kolesterol dışında hücrelerde çok miktarda nötral yağlar (trigliseritler) bulunur. Yağ hücrelerinde hücre kitlesinin %95’i trigliseritlerden oluşmuştur. Bu hücrelerdeki yağ, vücudun gereksinim duyduğu her durumda çözünerek enerji sağlayan besinlere dönüşen ana depolardır.

İntegral proteinlerin taşıma, sentezleme ve reseptör görevleri vardır. Hücre zarında maddelerin taşınmasını sağlayan proteinlere permeazlar denir. Maddelerin, hücre zarından iç tarafa ya da dış tarafa doğru taşınmasında görev alırlar.

Ribozomlar, çekirdekten sitoplazmaya geçen rRNA molekülleri tarafından oluşturulur. Sitop­lazmada protein sentezinin yapıldığı yerlerdir. Amino asitler tRNA tarafından, genetik bilgi ise mRNA tarafından buraya getirilir.

Erişkin bir insanda beden ağırlığının yaklaşık %18’i protein, %7’si mineral, %15’i yağ ve geriye kalan %60’ı da sudan oluşmaktadır.

Hücre içi sıvıda proteinler ve potasyum, hücre dışında ise sodyum ve klor çoğun­luktadır. Magnezyum'un hücre içi konsantrasyonu hücre dışı konsantrasyonundan daha yüksektir (Tablo 1.2 Beden sıvılarının bileşimi).

Solunuma bağlı alkalozis, solunum sayısının artmasıyla bedenden fazla miktarda CO2 çıkarılmasıdır. Nedenleri ateşli hastalıklar, ensefalitis (kafa travması) ve salisilat zehirlenmesi olarak sıralanabilir. Diğer seçeneklerde verilenler ise solunuma bağlı asidozisin nedenleridir.

Kalbin dakika hacminin organların ve dokuların kan ve oksijen ihtiyacını karşılayamaması sonucu oluşan dolaşım yetmezliği şok olarak tanımlanır.  Nedenlerine göre travmatik şok, hipovolemik şok, kardiyojenik şok, septik şok ve anaflaktik şok olarak sınıflandırılır. Doğru cevap D'dir.

Burnun arka kısmına östaki boruları açılır. Bu kanal dış ortamdaki basınç değişikliklerinde, orta kulağın uyum göstermesini sağlar.

İnspirasyonda kostaların dışa ve öne doğru hareketi göğüs kafesini genişletir. Kostaların bu hareketlerinin yapılmasında rol oynayan kaslar m. intercostales externi, m. intercostales interni, m. levatores costarum, m. serratus posterior superior, m. latissimus dorsi ve m. serratus thoracis’dir.

Diyafram, göğüs boşluğunu karın boşluğundan ayırır ve solunumun %75’inden sorumludur.