TEMEL VETERİNER FARMAKOLOJİ VE TOKSİKOLOJİ

Kemoterapötik ilaçlar şu şekilde sınıflandırılabilir: 

Antelmintikler

Dış prazitleri etkileyen ilaçlar

Antiseptik-dezenfektanlar (jermlere etkiyen maddeler)

Mantarlara etkiyen ilaçlar

Protozoa türlerini etkiyen ilaçlar

Virüslere etkiyen ilaçlar

Kanser sağaltımında kullanılan maddeler, 

E deneğinde verilen ilaç sınıfı ağrı tedavisinde kullanılan ilaçların genel adıdır. Bu sebeple işaretlenmesi gereken doğru cevap 'E' seçeceğidir.

Yapılarında birisi azot, üçü karbon atomundan oluşan dört üyeli bir halka  bulunan ilaçlar beta-laktam antibiyotikler diye bilinirler. Penisilinler ve sefalosporinler bu grupta incelenirler. Bu açıklamaya göre doğru cevap 'A' seçeceğidir.

A, B, C ve D seçeneklerinde verilen ilaç etken maddeleri sefalosporin grubu antibiyotik ilaçlardır. Soru kökünde istenen ise penisilinler grubuna ait olan ilacı belirlemektir. 'E' seçeneğindeki verilen 'Amoksisilin' penisilinler grubuna dahildir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E' seçeceğidir.

A, B, C ve E seçeneklerinde verilen antihelmentik gruplar geniş spektrumlu antihelmentiklerdir; fakat 'D' seçeneğindeki verilen 'Piperazinler' grubu dar spektrumludur. Bu sebeple doğru seçenek 'D' seçeceğidir.

B,C, D ve E seçeneklerinde verilen ilaç ve ilaç grupları Kaslarda gerilimin artırılması yoluyla antihelmentik etki gösterir. 'A' seçeneğindeki verilen Befenium ise kolinerjik agonist etki sergileyerek antihelmentik etki gösterir. bu açıklamaya göre doğru seçenek 'A' seçeceğidir.

Dış parazitleri etkileyen ilaçlar insan ve hayvanların vücut yüzeyi (bazen vücutlarında) ya da bitki ve cansız cisimler üzerinde veya çevresinde bulunan ya da gelişen parazitleri (haşarat, böcek, pest) öldürür veya gelişmeleri veya üremelerini engellerler; bu maddeler genellikle insektisit- ler veya pestisitler olarak bilinirler. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'A' seçeceğidir.

Çevrede insan ve hayvan sağlığıyla ilgili olarak su, toprak, alet vb malzemelerdeki mikroorganizmaların yok edilmesi amacıyla kullanılan maddelerle yapılan işlemlere 'Sanitizer' adı verilir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'C' seçeceğidir.

A, B, C ve D seçeneklerinde verilen zehirlenme belirtileri muskarinik belirtiler olup 'E' seçeneğindeki verilen 'Kas seğirmesi' belirtisi nikotinin bir belirtidir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E' seçeceğidir.

Piretroitler; Memeliler için çok güvenli, balıklar için de çok zehirlidirler. Balıklarda hiç kullanmamalı, diğer amaçlarla kullanılırken, balıklar veya balık yetiştirme yerlerine, her ne şekilde olursa olsun, temas etmemeleri için, gerekli ihtimam gösterilmelidir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'A' seçeceğidir.

ikroorganizmaları genellikle öldürmeyen fakat üreme veya gelişme hızını yavaşlatan ya da engelleyen maddelere antiseptik maddeler denir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'C' seçeceğidir.

Antibiyotikler: Antibakteriyel ilaçlar olarak da bilinirler; bakteri, rickettsia, chlamydia, bazı iç ve dış parazitlere etkilidirler. • Antelmintikler: Yuvarlak ve yassı kurtları (şerit ve kelebekler) etkileyen maddelerdir. • Antiseptik-dezenfektanlar (jermlere etkiyen maddeler): Canlı ve cansız yüzey veya yerleri mikroplardan arındırmak için kullanılan maddelerdir. • Mantarlara etkiyen ilaçlar: Mantarlara etkili ilaçlardır. • Virüslere etkiyen ilaçlar: Virüsleri etkileyen maddelerdir. 

Doğru cevap B şıkkıdır.

Benzimidazol türevi antelmintiklerden albendazol, kambendazol,
mebendazol, oksibendazol, oksfendazol ve parbendazol gebeliğin özellikle ilk 1-1.5 ayı
esnasında kullanılmamalıdırlar.  A şıkkı doğru cevap olmakla birlikte diğer seçeneklerde yer alan ilaçlar antibiyotik grubuna dahil ilaçlardır.

antibiyotik direnci antibiyotiklerin bakterilere artık etki edememesi ve dolayısıyla tedavi sağlamaması durumudur. tedaviyi erken kesmemek gibi mümkün oldukça doğru bakteriye spesifik ilaç seçimi, gereksiz antibiyotik kullanımından sakınmak gibi bir takım yaklaşımlarla direnç gelişiminin önüne geçilmeye çalışılır. bu bağlamda doğru cevap D şıkkıdır.

Antihelmintikler sindirim kanalı, solunum yolları, karaciğer, göz, kalp gibi yerlerde bulunan iç parazitlere etkirler. Parazitleri ya konakçının vücudunda öldür ya da sadece vücut dışına çıkarılmasını sağlarlar. Geniş ve dar spektrumludurlar. Örnekler; 
Geniş spektrumlular: Benzimidazollar ve ön-benzimidazollar, avermektinler, imidazotiyazollar, tetrahidropirimidinler, milbemisinler, bir ölçüde de bazı organik fosforlu
(OF) bileşikler.Dar spektrumlular: Piperazinler, praziquantel, salisilanilidler, iki-fenollu bileşikler, bunamidin, triklabendazol. Doğru cevap D şıkkıdır. Diğer şıklardaki durumları antibiyotikler, antiviraller, insektisidler sağlamaktadır.

Praziquantel şeritlere, netobimin ve levamizol yuvarlak kurtlara, doksisiklin bakterilere etkir. Kelebekler Doğru cevap B şıkkıdır.

Doğal piretrinlere benzerler; sentetik maddelerdir. Parazitlere etkileri daha güçlü ve uzun sürelidir. Işık, ısı ve hava ile fiziki, kimyasal ve biyolojik etkenlere oldukça dayanıklıdırlar. Piretroitler uygulandıkları çevrede 1-16 hafa süreyle etkili miktarda kalırlar. Işığa duyarlılık-dayanıklılıklarına göre ikiye ayrılırlar. Memeliler için çok güvenlidirler. Veteriner hekimlikte kullanım alanı bulan sentetik piretroitlerin başlıcaları: Alletrin, deltametrin, fenvalerat, phenotrin, flumetrin, permetrin, resmetrin, siflutrin, sipermetrin, tetrametrin. Memeliler için çok güvenli, balıklar için de çok zehirlidirler.

Doğru cevap C şıkkıdır. Direnç antibiyotik kullanımı açısından önemli bir unsurdur.

Kinolonlar bakterilere, benzimidazol türevleri iç parazitlere, organik fosforlu insektisidler ve karbamatlar dış parazitlere etkir. Doğru cevap B şıkkı halojenli bileşiklerdir. Meme
başı antisepsisi için en fazla halojenli bileşikler (klorlu, iyotlu bileşikler), yüzeyde etkin
maddeler ve klorhekzidin kullanılır.