TEMEL VETERİNER FARMAKOLOJİ VE TOKSİKOLOJİ - Deneme Sınavı - 17

Kelasyon (Şelasyon)
Kelasyon, metal iyonlarının organik maddelerle halka oluşturarak bağlanması durumudur. Organik madde molekülünde metalle (arsenik, bakır, civa, kurşun gibi) halka yapan gruba ligand adı verilir; ligandlar genellikle sülfidril grupları (-SH) ihtiva eden enzim veya proteinlerdir. Metallerin hemen tamamı da bu etki şekliyle hücrelerde hayati önem taşıyan birçok sülfidrilli enzimin etkinliğini engellerler. Arsenik tarafından lipoik asitin etkinliğinin engellenmesi durumu bu etkileşmenin en tipik örneğidir.

İLAÇLARIN ETKİSİNİ DEĞİŞTİREN FAKTÖRLER
Farmasötik şekil ve taşıt: İlacın katı veya sıvı formülasyonda olması ve taşıt maddesinin cinsi etkisini değiştirebilir. Aynı ilacın katı ve sıvı formülasyonu ağızdan verildiğinde, sıvı şekli sindirim kanalından hemen emilirken, tablet, draje gibi katı şekilleri önce dağılmaya ve çözünmeye maruz kalırlar; küçük parçalara ayrılma ve çözünme zaman alacağı için emilmesi ve etkinin başlaması gecikir. İlacın etkisi çözücü ve taşıtın cinsine göre de değişir; mineral yağlarla (vazelin gibi) hazırlanan merhemlerin etkisi hayvansal yağlarla (içyağı, lanolin gibi) hazırlananlardan daha zayıftır.

İLAÇLARIN İSTENMEYEN ETKİLERİ

İlacın normal sağaltım dozunda kullanılması sırasında karşılaşılan etkiler yan etkiler; sağaltım dozu üzerindeki miktarların kullanılması ile oluşan etkiler zehirli etkiler olarak tanımlanır.

İLAÇLARIN İSTENMEYEN ETKİLERİ

Yalın Zararlı Etkiler

Yapısal zararlı etkiler: İlaçların doku veya hücre düzeyinde yol açtıkları şekil bozukluklarıyla ortaya çıkan zararlı etkilerdir. Burada, ilacın kendisi etken olabileceği gibi, BT’si sırasında veya sonucu ortaya çıkan etkin metaboliti(leri) de etken olabilir. Bazı etkin ara metabolitler (epoksidler, amin N-oksitleri gibi) hücrelerde çeşitli büyük moleküllere (DNA, RNA, proteinler gibi) sıkıca bağlanarak, bunlarda kimyasal değişikliklere ve sonuçta da organik bozukluklara kadar varabilen görevsel ve biyokimyasal değişikliklere yol açabilirler. Çeşitli organ veya dokulara olan istenmeyen etkilerine göre ilaçlar karaciğer, böbrek, kemik iliği, kan, sinir, göz, kulak, akciğer, kas için zehirli olanlar diye çeşitli alt
gruplara ayrılabilirler.

Başlıcaları, tirotropin salıverici hormon (TRH), kortikotropin salıverici hormon (CRH),
gonadotropin salıverici hormon (GnRH), büyüme hormonu salıverici hormon (GHRH),
somatostadin (büyüme hormonu salınımını inhibe edici hormon), prolaktin salıverici
hormon (PRH), prolaktin salınımını baskılayıcı hormon (PIH)’dur. Veteriner hekimlikte
en fazla kullanım alanı bulan GnRH’dır.

Kriptorşizm: Testislerin, testis kesesi içine zamanında inememesi durumu.

Etkileri: Uterus düz kaslarında kasılmaya, meme kaslarını etkileyerek sütün dışarı çıkarılmasına (ejaküle edilmesi) neden olur.

Striknin

Oksitosin

1974

Tuz

50 mg

Maserasyon

Süblime olmak

Taşıt madde içermemeli

merhem

TSH

Famotidin

Megestrol

Kodein