TEMEL VETERİNER ANATOMİ

Denge ve işitme organı (organum vestibulocochleare) kulak; hem işitmeye hem de kanatlılarda çok önemli olan denge sistemine ait kompleks bir anatomik yapılanmayı içinde barındırır.

Cranium cerebrale kemikleri olarak arda kafa kemiği (os occipitale), kamamsı kemik (os sphenoidale), duvar kemiği (os parietale), alın kemiği (os frontale) ve şakak kemiği (os temporale) sayılabilir. Memelilerden farklı olarak ara duvar kemiği (os interparietale) bulunmaz.

Cranium cerebrale kemikleri olarak arda kafa kemiği (os occipitale), kamamsı kemik (os sphenoidale), duvar kemiği (os parietale), alın kemiği (os frontale) ve şakak kemiği (os temporale) sayılabilir. Memelilerden farklı olarak ara duvar kemiği (os interparietale) bulunmaz.

Kanatlılarda bel (lumbal) ve sakral omurlar biribiriyle kaynaşarak os lumbosacrale’yi oluşturur.

İki clavicula göğüs kemerini tamamen bağlamak üzere orta hatta birleşerek lades veya çatal kemiğini yani furcula’yı oluşturur.

Memelilerden farklılaştığı en önemli nokta ise yemek borusunun vücut boşluğuna girmeden hemen önce boynun alt kısmında yaptığı genişlemedir. Depo organı olarak kullanılan bu yapıya kursak yani ingluvies ismi verilir. Kursak konumuza giren kuşlarda mevcut ise de her kuş türünde bulunmayabilir.

Kassel mideye taşlık da denmektedir.

Kuşlarda yemek borusundan sonra mide; bezsel mide (proventriculus, ventriculus glandularis) ve kassel mide (ventriculus, ventriculus muscularis) olmak üzere iki kompartımanlıdır.

Syrinx soluk borusunun ikiye çatallanıp akciğerlere girdiği noktada bulunan bir organdır. Ötme, kur yapma, avını şaşırtma gibi birçok ses faaliyeti için gerekli olan kanatlılara özgü bir ses organıdır.

Lokomotor sistem kanatlıların uçma, zıplama, ayakta kalabilme, kimilerinde koş­ma vb. hareketlerinin tamamını kapsayan bir sistemdir. Kısaca hareket sistemi de denilmektedir.

Kanatlılarda alt çene (mandibula) 11 kemikten oluşur.

Evcil kanatlıların arka ayaklarında 4 parmak vardır. Her parmaktaki par­mak kemiği (phalanx) sayısı parmak numarasından 1 fazladır. yani 4. parmağın kemik sayısı 5'tir.

Cranium viscerale kemikleri ise; gözyaşı kemiği (os lacrimale), burun kemiği (os nasale), kesici diş kemiği (os incisivum), üst çene kemiği (os maxillare), el­macık kemiği (os zygomaticum), damak kemiği (os palatinum), kanatsı kemik (os pteryoideum), saban kemiği (os vomer), alt ve üst çeneyi birleştiren kemik (os qu­ adratum) ve alt çene kemiğinden (mandibula) oluşur.

Ördek, tavuk kaz ve güvercin gibi kanatlı hayvanların belinde 4 adet omur bulunmaktadır. daha detaylı bilgi için kitabın 157. sayfasında yer alan tablo 10.1'i inceleyebilirsiniz.

Göğüs Kemiği (Sternum), vücut organlarını alttan saran ve koruyan alt tarafı dışbükey bir kemik durumundadır. Uçucu kuşlarda göğüs kemiğinin altındaki ibiksi çıkıntı aerodinamik yapısı ile havayı yarmaya yardım eder.

Memelilerde hem idrar kesesi hem de kulak kepçesi bulunur. Kanatlılarda idrar kesesi yoktur, dolayısıyla idrar depolanması söz konusu olmadığı için vücudun genel ağırlığı azaltılmış olmaktadır. Kanatlılarda kulak kepçesi yoktur. Gözün gerisindeki küçük delikçikler dış kulağın başlangıcını teşkil eder. Göz kapakları ve koku organı (organum olfactus) hem memelilerde hem de kanatlılarda bulunur. Doğru cevap C'dir.

Kanatlılarda alt çene (mandibula) 11 kemikten oluşur. Doğru cevap C’dır.

Cranium cerebrale kemikleri olarak arda kafa kemiği (os occipitale), kamamsı kemik (os sphenoidale), duvar kemiği (os parietale), alın kemiği (os frontale) ve şakak kemiği (os temporale) sayılabilir. Doğru cevap E’dır.

Cranium viscerale kemikleri ise; gözyaşı kemiği (os lacrimale), burun kemiği (os nasale), kesici diş kemiği (os incisivum), üst çene kemiği (os maxillare), elmacık kemiği (os zygomaticum), damak kemiği (os palatinum), kanatsı kemik (os pteryoideum), saban kemiği (os vomer), alt ve üst çeneyi birleştiren kemik (os quadratum) ve alt çene kemiğinden (mandibula) oluşur. Doğru cevap A’dır.

 Kanadı oluşturan kemikler sırasıyla kol kemiği (humerus), ön kol kemikleri (radius-ulna), 2 adet el bilek kemiği (ossa carpi), kanatlılarda bilek kemiklerinden sadece üst sırayı oluşturanlardan iki tanesi mevcuttur, alt sıra tarak kemiği ile kaynaşmıştır), 2 adet ossa carpometacarpalia (tarak kemikleriyle bilek kemiklerinin alt sırasının kaynaşmasıyla oluşur) ve devamında parmak kemikleridir (ossa digitorum manus). Doğru cevap B’dır.