TEMEL VETERİNER ANATOMİ - Deneme Sınavı - 8

Göz küresi (Bulbus oculi), Görme fonksiyonunu yapan organdır.
Göz küresi, orbita adı verilen göz çukurunun ön kısmı içine yerleşmiş olarak
sığır ve atta başın yan tarafında lokalize olduğu halde köpekte rostrolateral’inde
(ön-yan) yer almıştır. Göz küresi, orbita içinde önde göz kapakları ve tunica conjunctiva, diğer yönlerden fascia bulbi, göz kasları ve yağ dokusu ile korunmuştur.

Dıştan içe doğru üç tabakadan oluşmuş olan göz küresinin en dışta bulunan
fibröz katı, tunica fibrosa bulbi olup saydam ve dayanıklı bir yapıya sahiptir. Bu
kat cornea ve sclera olmak üzere iki kısımdan oluşur. Göz küresinin ön 1/5’ini
oluşturan cornea’nın dış bükey olan dış yüzü tunica conjunctiva ile örtülmüştür.
Dışa doğru hafif konveks olan cornea göze giren ışığın kırılmasını sağlar. İç bükey
olan iç yüzü ise ön göz kamarası içindeki humor aquosus ile temastadır.

Discus n.optici’nin biraz
lateral’inde yer alan en iyi ışık ve görüntü alan bölge insanda sarıya yakın bir renkte
olduğu için macula lutea, hayvanda ise area centralis rotunda olarak adlandırılmıştır. Area centralis rotunda çift gözle (binoculer) görmeye yarar. Ayrıca tektırnaklılar,
gevişgetiren ve domuzda discus n. optici yakınında tek gözle (monoculer) görmeye yarıyan açık renkli çizgi gibi görünen bölge area centralis striaeformis bulunur.

Gözyaşı bezi (gl. lacrimalis) ile onun salgısı olan gözyaşını (lacrima) burun boşluğuna nakleden kanallardan oluşan sisteme gözyaşı aygıtı (apparatus lacrimalis)
denir. Gözyaşı bezi, orbita’nın oluşumuna katılan alın kemiğinin (os frontale) iç
yüzündeki çukur içinde bulunur. Bu bölge bulbus oculi’nin dorsolateral’ine rastlar. Gözyaşı önce tunica conjunctiva’nın oluşturduğu kese içerisine akar, medial
göz açısındaki gözyaşı etçiğinin (caruncula lacrimalis) çevresinde toplanır. Üst ve
alt göz kapağının birleştiği medial göz açısındaki iki ince kanalla os lacrimale’de
yer alan gözyaşı kesesi çukurluğundaki (fossa sacci lacrimalis) gözyaşı kesesine
(saccus lacrimalis) ulaşır, oradan da gözyaşı kanalı (ductus nasolacrimalis) aracılığıyla burun boşluğuna açılır.

başlarını sabit tutup kulak kepçelerini çevirir. İnsanda bulunmayan scutulum
isimli kıkırdağın varlığı ve dış kulak kaslarının hayvanda iyi gelişmiş olması, kulak kepçesinin hayvan türlerinde oldukça hareketli olmasını sağlamıştır. Kulak
kepçesinin dik ya da sarkık olması hayvan türlerine göre değişiklik göstermektedir. Sesi toplayan kulak kepçesi, dış kulak yolu (meatus acusticus externus) aracılığı ile ses dalgalarını orta kulağa doğru getirir. Orta kulağa açılan oval bir delik
olan anulus tympanicus üzerinde kulak zarı (membrana tympani) gerilmiştir.

Deri (Cutis), üstte epidermis ve onun altında dermis (corium) olarak ikiye
ayrılır. Deriyi altındaki dokulara bağlayan deri altı dokusu (subcutis) ise gevşek
bağ doku ve yağdan oluşmuştur. Deriyi fascia veya perios’ta bağlayan katmandır.
Ancak dudak, göz kapağı ve genital organların bulunduğu bölgelerde subcutis
çok azdır.

Ductus incisivus: Burun
- damak kanalı. Üst kesici
dişlerin caudal’inde sağlı sollu
bulunan ve ağız boşluğu ile
burun boşluğunu birleştiren
kanal.

Tunica conjunctiva: Göz
kapaklarının iç yüzünü
sardıktan sonra göz küresinin
üzerini örten özelleşmiş bir
mukozadır

Tapetum lucidum:
Choroidea’da discus n. optici’nin
hemen üzerinde rastlayan
bölgede tapetum lucidum
denilen parlak ve renkli bir
bölge bulunur. Türlere göre
mavi-yeşil (at), mavi ya da
sarışyeşil (gevişgetirenler),
portakal veya altın sarısı (etçil)
renkte olan bu oluşum üzerine
düşen ışığı yansıttığı için
hayvanların karanlıkta daha
iyi görmesini sağlar. Domuz ve
insanda tapetum lucidum iyi
gelişmemiştir.

Akomodasyon: Göz dinlenme
anındayken uzağa ayarlıdır.
Yakındaki cismin görülebilmesi
için lens’in ışığı daha fazla
kırması, yani ortasının
kalınlaşması gerekir. Yoksa
görüntü retina’nın arkasına
düşer. Corpus ciliare’de
yer alan m.ciliaris kasılırsa
fibrae zonulares gerginliği
azalır lens’in iki yüzününde
dışbükeyliği artar. Böylece
gözün yakına uyum yapması
sağlanır. Kasın gevşemesi
ile lens’in konveksliği azalır.
Böylece uzaktaki cismin
görünmesi sağlanır.

Glokom: Göz içerisinde üretilen sıvının gözü terk etmesinde doğan aksaklıktan
kaynaklanan, artan göz içi basıncının görme sinirini olumsuz etkilemesi sonucu
ortaya çıkan bir hastalıktır.

Gözün eklenti organları, anatomik olarak göz çukuru (orbita), göz küresini ve göz
kapağının iç yüzünü saran seröz zar (tunica conjunctiva), göz kapakları (palpebrae),
gözyaşı organı (apparatus lacrimalis) ve göz kaslarından (mm. bulbi) oluşmaktadır.

ORGANUM VESTIBULOCOCHLEARE, İŞİTME VE DENGE ORGANI
İşitme duyusu ve denge organı olarak iki görevi olan kulak (auris), sekizinci çift
beyin siniri olan n. vestibulocochlearis aracılığı ile işitme ve denge merkezine bağlanmıştır. Kulağın en önemli bölümleri os temporale’nin pars petrosa’sı içine yerleşmiştir. Kulak, dış kulak (auris externa), orta kulak (auris media) ve iç kulak
(auris interna) olmak üzere üç kısımdan oluşmuştur.
Dış Kulak (Auris Externa)
Kulak kepçesi (auricula), dış kulak işitme yolu (meatus acusticus externus), kalkan
kıkırdağı (scutulum) ve dış kulak kasları, dış kulağı oluşturan yapılardır.
İnsanlar, sesin geldiği yöne doğru her zaman başını çevirdiği halde hayvanlar başlarını sabit tutup kulak kepçelerini çevirir. İnsanda bulunmayan scutulum
isimli kıkırdağın varlığı ve dış kulak kaslarının hayvanda iyi gelişmiş olması, kulak kepçesinin hayvan türlerinde oldukça hareketli olmasını sağlamıştır. Kulak
kepçesinin dik ya da sarkık olması hayvan türlerine göre değişiklik göstermektedir. Sesi toplayan kulak kepçesi, dış kulak yolu (meatus acusticus externus) aracılığı ile ses dalgalarını orta kulağa doğru getirir. Orta kulağa açılan oval bir delik
olan anulus tympanicus üzerinde kulak zarı (membrana tympani) gerilmiştir.

Os temporale’nin pars tympanica’sı içine yerleşmiş olan orta kulak, içi mukoza
ile örtülü şekilsiz bir boşluktan (cavum tympani) ibarettir. Hava ile dolu olan bu
boşluk membrana tympani ile dış kulaktan ayrılır, östaki borusu (tuba auditiva)
aracılığıyla yutak (pharynx) ile bağlantılıdır.

sebum

Organum Digitale

Dil üzerinde tad almayı sağlayan üç tür papilla bulunur.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Dilde iki papillae vallatae arasından geçirilen transversal çizgi dilin ön 2/3’ünü ayırır. Bu bölgenin tad alma siniri nervus lingualis ve chorda tympani’dir. İki sinir birlikte dilin belirtilen bölgesinde bulunan tad papillalarına dağılır. Dokuzuncu
çift beyin siniri olan nervus glossopharyngeus, dilin kök kısmının 1/3’ünü sensitif olarak innerve eder. Bu sinir yumuşak damağa, yutak girişine (isthmus faucium) ve tonsilla’ya kollar verir. Bu sinirlerden başka n. vagus da dil kökünün arka kısmının tad duyusunu alır. Dil ekşi, tatlı, tuzlu ve acı olmak üzere dört esas tad duyusunu alır.
ORGANUM VİSUS, GÖRME DUYUSU ORGANI
Omurgalı hayvanlarda görme duyusu organı göz küresi (bulbus oculi) dir. Ayrıca ona yardımcı organlar olan göz kapakları (palpebrae), göz çukuru (orbita), göz kasları (mm. bulbi) ile gözyaşı aygıtı (apparatus lacrimalis) bulunur.

Doğru cevap E şıkkıdır.

M.stapedius vücudun en küçük çizgili kasıdır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Corpus mammae ve papilla mammae içinde yer alan aynı zamanda sütü depo eden boşluk sistemi (sinus lactiferi), meme kompleksini oluşturan üçüncü kısımdır. Boşluk sistemi, corpus içerisinde ise pars glandularis, papillanın içinde ise pars papillaris olmak üzere iki kısma ayrılır. En büyük boşluk sistemi keçide sonra sırasıyla büyük ruminantlarda ve koyunda bulunur.

Doğru cevap E şıkkıdır.