TEMEL SÜRÜ SAĞLIĞI YÖNETİMİ

Oksitosin: Alveollerdeki miyoepitel hücrelerinin kasılmasını sağlayan ve böylelikle sütün sağılabilmesine olanak sağlayan bir hormondur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Papillomatozis: Viral kökenli, iyi huylu, çoklu neoplazmaya (tümör) neden olur; özellikle genç düvelerde, genellikle meme, meme başı derisi, karın altı, baş ve boyunda görülür. Etkeni BPV’dir (Bovine Papilloma Virus). Doğru cevap C seçeneğidir.

İmpetigo, irinli deri yangısı olarak da bilinir. 2-4 mm çapında püstüller oluşur. Meme başı ve memenin alt kısımlarında görülür. Önce içi su dolu açık renkli kabarcıklar oluşur, sonra bunlar kızarık bir hal alır. İçi su dolu kabarcıklar irinleşir, patlar, kabuklaşır. Zoonoz bir hastalıktır. İnsanlara da geçer, sağımcılar başta olmak üzere özellikle çocuklarda el ve yüzde lezyonlar oluşturur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Mastitis sürü içerisinde memeden memeye ve hayvandan hayvana sağımcıların elleri, kurulama havluları ve sağım ekipmanı ile bulaşmaktadır. Bu nedenle mastitis bir sürü problemidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kolay sağılan ineklerde zor sağılanlara göre daha sık mastitis görülmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bir mastitis vakasında, toplam zararda en fazla paya sahip olan gider türü % 69'luk oranla azalmış süt üretimidir. Diğer giderlerin oranları % 2 ile 5 arasında değişiklik göstermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

California Mastitis Test (CMT): Somatik Hücre Sayısı’nın (SHS) yaklaşık değerinin yarı sayısal (semikantitatif) olarak tespit yöntemidir. Yarı kantitatif olmasına karşın çabuk sonuç vermesi, güvenilir ve uygulamasının kolay olması ve maliyetinin fazla yüksek olmaması nedeniyle işletmede sıklıkla uygulanabilecek bir testtir. Aynı zamanda sütün pH’sının belirlenmesini de sağlamaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Mastitis ile mücadelede, günlük olarak her sağımda Strip Cup Testi muhakkak yapılmalıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bugün için Avrupa’da normal süt normu için kabul edilen 250.000 SHS/ml süt sağlıklı sürüler için uygun kabul edilebilecek, gerçekleştirilebilir bir hücre sayısı sınırı olmakla birlikte; Avrupa Birliği normları hem süt, hem de süt ürünleri imalatında kullanılacak sütlerin SHS’sinin 400.000 /ml’nin altında olması gerektiği şeklindedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Her bir meme lobu meme bafl› (papilla mamma), bez bofllu¤u (sinus lactiferus veya meme bezi sarn›c›), süt kanallar› (canalis lactiferus, canalis galactophorus, ca- nalis lobularis, canalis interlobularis) ve süt yapan dokulardan (süt yapan paren- flim hücreleri ve alveoller) oluflmaktad›r.

Tüm bu süreç başta prolaktin olmak üzere bazı hormonların etkisi altında meydana gelmektedir. Bu hormonlardan bazıları ACTH, östrojen, somatotropin ve tiroid hormonlar›d›r.

Memenin süt yapan dokusunun, süt kanallarının ve sütü depolayan kısımlarının tümünde görülebilen yangısal bozukluklara mastitis adı verilir.

Enfeksiyöz Meme Hastal›klar›

Viral veya bakteriyel etkenlerin neden oldu¤u hastal›klard›r. Meme bafl› ve meme derisinde olabilece¤i gibi meme bezi dokusunda da hastal›k oluflabilmektedir.

Papillomatozis viral kökenli, iyi huylu, çoklu neoplazmaya (tümör) neden olur; özellikle genç düvelerde, genellikle meme, meme bafl› derisi, kar›n alt›, bafl ve bo- yunda görülür. Etkeni BPV’dir (Bovine Papilloma Virus).

fiap çok bulafl›c› di¤er bir viral hastal›kt›r. Genel durumdaki bozukluklar yan›n- da, meme derisinde tipik lezyonlar oluflturdu¤u gibi meme bezi epitelinde de önemli hasara yol açar. Bunun sonucu süt yap›s›nda ve miktar›nda belirgin de¤i- fliklikler olur. ‹nce derili meme ve memebafl› k›s›mlar›nda veziküller oluflur ve pat- lar, k›rm›z› deri alt› dokusu a盤a ç›kar. Bu lezyonlar çok a¤r›l›d›r.

Akne, furunkuloz, follikülitis, apseli dermatit gibi meme bafl› derisindeki yar›k ve çatlaklardan, irinli yang› oluflturan bakterilerin k›l follikülleri ve ya¤ bezlerine girmesi ve sonra deri alt›nda di¤er dokulara da yay›lmas›yla, apse odaklar› tarz›n- da hastal›k flekillenir.

‹mpetigo, irinli deri yang›s› olarak da bilinir. 2-4 mm çap›nda püstüller oluflur. Meme bafl› ve memenin alt k›s›mlar›nda görülür. Önce içi su dolu aç›k renkli ka- barc›klar oluflur, sonra bunlar k›zar›k bir hal al›r. ‹çi su dolu kabarc›klar irinleflir, patlar, kabuklafl›r. Zoonoz bir hastal›kt›r. ‹nsanlara da geçer, sa¤›mc›lar baflta ol- mak üzere özellikle çocuklarda el ve yüzde lezyonlar oluflturur.

‹ntertrigo denen ve wolf meme, bacak aras› dermatit, nekrotik dermatitis isim- leriyle de bilinen bu hastal›k ineklerde ve özellikle ilk do¤umunu yapan düveler- de, çanak memeli, memesi yüksek olarak selekte edilmifl (ay›klanm›fl), yüksek ve- rimli hayvanlarda görülür. Herfleyden önce fliddetli ödeme ba¤l› olarak düvelerde meme ve bacaklar›n iç yüzünde fliddetli bas›nç ve sürtünme oluflur.

Hayvana Bağlı Etkenler

yaş ve laktasyon sayısı

Laktasyon dönem

Süt verimi

Irk

Mastitisi etkileyen çevresel etkenler:

- Barınak

- Beslenme

- İklim

- Sağım

Sütte Somatik Hücre Say›s›n› Etkileyen Faktörler:

- Mastitis

- Laktasyonun evresi

- Stres ve İneğin Konforu

- Sağım aralıkları

- Kızgınlık

Sağım Öncesinde Sağım Hijyeni ile ilgili işler

Memelerin yıkanması ve temizliği

Kurulama

Strip Cup Testi

Dezenfeksiyon

Hijyenik Açıdan Tekniğinin Kontrolü
• Günlük temizlik ve dezenfeksiyon

• Haftalık bakım

• Periyodik bakteriyolojik kontrol,

Sağım başlığı lastikleri

Periyodik bakteriyolojik kontrol

Ahır, Barınak ve Bakım Şartları

Duraklar

Gezinti yerleri ve mera

Yemleme ve sulama

Dışkı ve gübre

Her bir inek meme lobu meme başı (papilla mamma), bez boşluğu (sinus lactiferus veya meme bezi sarnıcı), süt kanalları (canalis lactiferus, canalis galactophorus, canalis lobularis, canalis interlobularis) ve süt yapan dokulardan (süt yapan parenflim hücreleri ve alveoller) oluşmaktadır.