TEMEL SÜRÜ SAĞLIĞI YÖNETİMİ

Süt ineği yetiştiriciliğinde uzun yıllar boyunca daha çok süt verimi dikkate alınmıştır. Damızlık seçiminde süt verimine önem verilmiş, diğer özellikler (üreme performansı, ayak hastalıklarına yatkınlık v.b.) ya hiç önemsenmemiş ya da süt verimi yüksek hayvanlardan yavru alabilmek uğruna görmezden gelinmiştir. Zaman içinde süt verimi yönünde yapılan seleksiyon çalışmaları istendiği gibi yüksek süt verimli hayvanlar elde edilmesini sağlarken, bazı özelliklerde de istenmeyen gerilemelere neden olmuştur. Örneğin, süt ineklerinde ayak problemleri her geçen yıl daha da artmaktadır. Meme hastalıkları eskiye oranla günümüzde çok daha fazla görülmektedir. Yüksek süt verimi için gerekli yoğun besleme sindirim sistemi sorunlarını da beraberinde getirmiştir. Yüksek süt verimli hayvanlar hem çevresel şartlara hem de hastalıklara karşı eskiye oranla artık daha hassastırlar. Ortaya çıkan bu tür sorunlar günümüzde damızlık hayvan seçiminde dikkate alınan kriterlerin değişmesine neden olmuştur. Günümüzde kimi gelişmiş ülkelerde süt verimi damızlık hayvan seçiminde artık önceliğini yitirmiş durumdadır. Yetiştiriciler, yüksek süt verimli ama meme, ayak ya da üreme ile ilgili pek çok sorunu olan, sık sık tedaviye ihtiyaç duyan kısa ömürlü inekler yerine; daha düşük süt verimli ancak, hastalıklara karşı daha dirençli, tedavi giderleri düşük ve daha uzun ömürlü hayvanları tercih etmektedirler.

Tohumlamadan 3 hafta önce: • Dişilerin sağlık kontrolü,• Dişiler eğer çok zayıfsa rasyonlarının düzenlenmesi, • Arama koçları ya da tekelerin sürüye katılması, • Gerekli ise uygun aşı ve antiparaziter uygulamaların yapılması,  • Gerekli ise hormonal desteğin yapılması.

Tohumlama sezonu: • Kızgınlık ve tohumlama indekslerinin hesaplanması, • Tohumlama sezonu boyunca uygulanan besleme programına, tohumlamanın bitinminden sonra 3 hafta daha devam edilmesi.

Tohumlama sezonunun sonunda: Erkeklerin sürüden ayrılması, arama koçlarının (ya da tekelerinin) gebe kalmayan ve tekrar kızgınlık gösteren dişilerin tespiti için yeniden sürünün içine salınması

Erkeklerin sürüye ilk katılmasından 12 hafta ya da sürüden çıkarılmalarından 7 hafta sonra: • Gebelik kontrolü, • Gebelik oranının hesaplanması, • Gebe olan ve olmayanların ayrılarak rasyonlarının düzenlenmesi.

Dişilerin sağlık kontrolü,

Dişiler eğer çok zayıfsa rasyonlarının düzenlenmesi,

Arama koçları ya da tekelerin sürüye katılması,

Gerekli ise uygun aşı ve antiparaziter uygulamaların yapılması,

Gerekli ise hormonal desteğin yapılması.

Buzağı Ölümlerinde En Sık Karşılaşılan Sebepler • İshal • Solunum Sistemi Hastalıkları • Çeşitli Travmalar • Eklem ve Göbek Enfeksiyonları • Diğer (bilinmeyen) nedenler % 52,2 % 21,3 % 2,4 % 2,2 % 21,9

Tohumlamadan 6-8 hafta önce yapılanlar:

Erkeklerin sağlık kontrolü

Uygun erkek/dişi oranı için yeterli erkeğin planlanması

Erkekler eğer çok yağlı ya da zayıf iseler rasyonlarının düzenlenmesi

Tablo 2.1 Koyun ve keçi sürülerinde döl verimi performansı değerlendirilmesinde kullanılan veriler tablosu incelenmelidir