TEMEL SÜRÜ SAĞLIĞI YÖNETİMİ

Koyun ve Keçi yetiştiriciliğinde performans değerlendirilmesinde kullanılan ve tüm dünyaca genel kabul görmüş bazı parametreler ve hesaplamaları aşağıdaki gibidir:

Bir Batındaki Yavru Sayısı

Kızgınlık Gösterme Oranı

Tohumlama Oranı

Tohumlama Sezonu

Erkek/ dişi  oranı;
- Erkeklerin yaşlarına

- Tohumlamanın yapıldığı yere (arazi, tohumlama bölmesi).

- Kızgınlığın senkronize edilip edilmediğine bağlıdır.

Kızgınlık indeksi, tohumlama sezonunun ilk 14 gününde tohumlanan dişi oranıdır.

Abort yapanların gebelere oranına yavru atma oranı olarak tanımlanır.

Tohumlama sezonunda:

Kızgınlık ve tohumlama indekslerinin hesaplanması

Tohumlama sezonu boyunca uygulanan besleme programına, tohumlamanın bitinminden sonra 3 hafta daha devam edilmesi

Arama koçları ya da tekelerin sürüye katılması tohumlamadan 3 hafta önce yapılmaktadır.

3 Aylık Yaşa Kadar Buzağılarda En Sık Karşılaşılan Hastalıklar

• İshal
• Göbek enfeksiyonları

• Pneumonie

Üretim kolları için performans hedefleri; et üretimi, yapacağı üretim ve uzun ömürlülüktür.

Tüm maddeler ülkelerin vermiş olduğu destekler arasındadır.

Üreticinin eğitilmesi bu destekler kapsamında yer almamaktadır.

Tüm destekler büyük süt üreticisi olan gelişmiş ülkelerde üreticiye sağlanmaktadır.

İthalatın sınırlandırılması bu kapsamda değildir.

Tüm maddeler hayvan refahı için üreticilerin dikkat etmeleri gereken kurallar arasındadır.

Tüm seçenekler  sürü sağlığı programı için başvurulacak en iyi yöntemler arasında yer almaktadır.

Hizmetiçi eğitimlerin düzenlenmesi Mastitis kontrol programları kapsamında yer almamaktadır.

Tüm maddeler bu program kapsamında dikkat edilmesi gereken değişkenler arasında yer almaktadır.

Tüm seçenekler meme enfeksiyonuna neden olmaktadır.

Tüm seçenekler Mastisisi etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.

Performans hedefleri, sürü sağlığı yönetiminin başarısı hakkında bilgi edinilebilmesi açısından önemli ipuçları verir. Sürünün ulaşması istenen hedeflerin bilinmesi, bu hedeflerde meydana gelen sapmaların sebeplerinin ortaya konabilmesi açısından büyük önem taşır.

Performansa ilişkin hedeflerin ortaya konması, aynı zamanda sürünün performansının nereye gittiği ya da nereye kadar gidebileceğine ilişkin planlama yapabilmek için de son derece önemlidir. Performans hedefinin yorumlanabilmesi için en önemli unsur veri kayıt sistemidir. Tutulan kayıtların görevli personel (Ve­teriner Hekim, Teknisyen) tarafından yorumlanabilmesi, hedeflenen performans değerlerinin anlaşılabilir olması gerekir. Çünkü sürü performansına ilişkin elde dilen veriler doğal olarak belirli düzeyde varyasyon gösterirler. Söz konusu varyasyonun yorumlanması sırasında yapılabilecek bazı hatalar, aslında sürüde var olmayan bir sorunun olduğu şeklinde değerlendirilebilir. Bu nedenle sürü performasına ilişkin değerlendirme yapan profesyonellerin, sürü hakkında sağlıklı bilgi edinebilmeleri ya da yorum yapabilmeleri için verilere ilişkin (veri girişi, alt ve üst değerler v.b.) gerekli donanıma sahip olmaları gerekir. Pek çok değerin aritmetik ortalamalarına bakılarak performansa ilişkin değerlendirme yapılması, dağılımın normal olduğu yani ölçülen değerler arasında ciddi farkların olmadığı ya da varyasyonun makul bir düzeyde olduğu durumlarda uygundur. Süt, et, yağ verimi gibi pek çok verim bu anlatılan kriterlere uygundur. Ancak geniş bir varyasyonun görüldüğü yani ölçülen değerler arasındaki farkların yüksek olduğu durumlarda aritmetik ortalama sürü performansının değerlendirilebilmesi için yeterli değildir, hatta sürü performansının yanlış yorumlanmasına bile yol açabilir. Örneğin sütteki somatik hücre sayısı normal dağılıma uymadığından aritmetik ortalamaya bakılarak yorum yapılması sağlıklı bir değerlendirme olmaz. Somatik hücre sayısı: bir ml sütte bulunan toplam hücre sayısı.

Performans hedefleri, beklentilerin ne düzeyde gerçekleştirilebileceği konusunda daha gerçekçi tahminler yapılabilmesi için düzenli aralıklarla gözden geçirilmelidir. Bu durum sürü sağlığı programlarının yeni hedeflere ya da hedeflerde meydana gelebilecek sapmalara göre yeniden planlanması için büyük önem taşır.

İnek, koyun ve keçiler tıpkı diğer memeli hayvanlarda olduğu gibi doğumdan sonra süt vermeye başlarlar, dolayısıyla başarılı bir süt üretiminin temelinde üreme etkinliğindeki başarı yatar. Süt üretiminde temel hedef, minimum yem gideri ile mümkün olan en yüksek süt üretimi sağlamaktır. Bu nedenle süt üretimi amacıyla yetiştirilen hayvanların düzenli aralıklarla yavru vermeleri istenir ve bunun içinde doğum sonrası mümkün olan en uygun zamanda tohumlanmaları ve tekrar gebe kalmaları gerekir. Doğum sonrası tohumlamanın dolayısıylada gebeliğin gecikmesi ineklerde süt veriminin düşmesinin en önemli nedenidir.