TEMEL SÜRÜ SAĞLIĞI YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 7

Bu tür kayıt sistemleri daha çok gelişmiş ülkelerde ve genelliklede devlet eliyle düzenlenen kayıt sistemlerinden oluşur.Veriler yetiştirici birliklerinin personelince toplanmakta ve sisteme girilmektedir. Destekleme primlerinin dağıtılması, alım-satım işlemleri, mezbahaya sevk ya da hayvan nakli gibi işler bu kayıtlar üzerinden yürütülür

Üreme parametrelerini etkileyen pek çok faktör söz konusudur. Bunlar:

• Genetik
• Besleme
• Barınaklar
• Baz› yeni metotlar

• Teknoloji
• Finansalsorunlar

olarak sınıflandırılabilir.

Bakteriyel kaynaklı hastalıklarda genellikle antimikrobiyal ilaçlar kullanılarak hastalığın verimler üzerideki olumsuz etkisi, meydana gelebilecek muhtemel ölümler ya da hastalığın diğer hayvanlara bulaşma ihtimali azaltılmaya çalışılır. Antibiyotikler, viral hastalıklarda meydana gelebilecek bakteriyel kaynaklı sekonder enfeksiyonların önlenmesi amacıyla da kullanılırlar. Henüz hiçbir hastalığın olmadığı bazı durumlarda da antibiyotikler profilaktik amaçlı olarak kullanılırlar.

Yaşam boyu verimin düşmesini etkileyen faktörler:

• Beslemeye bağlı faktörler

• Hastalıklar
• Üremedeki Yetersizlik
• Uygun Olmayan Barınak

Çiftlik hayvanları yetiştiriciliğinde teknisyenler boynuz köreltme, kastrasyon ve tırnak kesimi gibi pek çok rutin uygulamayı yapabilecek bilgi ve beceriye sahip olmalıdır. Çünkü rutindeki uygulamalar aslında genel yetiştiricilik pratiği içinde yer alsa da sürü sağlığı uygulamaları için vazgeçilmezdir. Özellikle sığır yetiştiriciliğinde, damızlık değeri yüksek olanlar gibi kıymetli hayvanlar için yoğun bir tedavi süreci vardır. Teknisyenler bu süreçte yoğun tedavinin gereği olan damar içi ilaç ya da sıvı tedavisi gibi uygulamaları yapabilecek nitelikte olmalıdırlar.

Koyun ve Keçi yetiştiriciliğinde performans değerlendirilmesinde kullanılan ve tüm dünyaca genel kabul görmüş bazı parametreler ve hesaplamaları aşağıdaki gibidir:

Bir Batındaki Yavru Sayısı

Kızgınlık Gösterme Oranı

Tohumlama Oranı

Tohumlama Sezonu

Erkek/ dişi  oranı;
- Erkeklerin yaşlarına

- Tohumlamanın yapıldığı yere (arazi, tohumlama bölmesi).

- Kızgınlığın senkronize edilip edilmediğine bağlıdır.

Kızgınlık indeksi, tohumlama sezonunun ilk 14 gününde tohumlanan dişi oranıdır.

Dışarıdan işletmeye getirilen hayvanlar her zaman bazı hastalık risklerini de beraberlerinde işletmeye taşırlar. Bu ihtimal biyogüvenlik(Hastalıkların hayvancılık işletmelerine girişinin ve işletme içinde yayılmasının sınırlandırılması ya da engellenmesi amacıyla uygulanan koruma programı) planlarının sıkı bir şekilde uygulanması zorunluluğunu doğurur

Abort yapanların gebelere oranına yavru atma oranı olarak tanımlanır.

Tohumlama sezonunda:

Kızgınlık ve tohumlama indekslerinin hesaplanması

Tohumlama sezonu boyunca uygulanan besleme programına, tohumlamanın bitinminden sonra 3 hafta daha devam edilmesi

Arama koçları ya da tekelerin sürüye katılması tohumlamadan 3 hafta önce yapılmaktadır.

Sıfat sezonu: Koyun ve keçi yetiştiriciliğinde, dişi ve erkeklerin çiftleştirildiği dönem

3 Aylık Yaşa Kadar Buzağılarda En Sık Karşılaşılan Hastalıklar

• İshal
• Göbek enfeksiyonları

• Pneumonie

Üretim kolları için performans hedefleri; et üretimi, yapacağı üretim ve uzun ömürlülüktür.

Üretimi Sınırlandıran Hastalıkların Teflhis ve Tedavisini İçeren Programlar: Düşük üreme etkinliği, düşük ikizlik oranı, yüksek yavru ve anne ölümleri ve iç parazitler üretimi sınırlandıran unsurlardır ve mücadele için sistematik bir plan gerektirir.

Sürüden çıkarma ya da diğer bir ifade ile ayıklama, sürüde istenmeyen hayvanların yetiştirmeden çıkarılmasıdır. Sürüden çıkarma denildiğinde genellikle düşük verimli hayvanların yetiştirme dışı bırakılması akla gelir. Ancak, ayıklamanın bir diğer önemi de işletme de sürü sağlığı programları gereğince alınan tedbirler kapsamında yapılmasıdır. Nitekim bu amaçla sürüden çıkarılan hayvanlar, her zaman düşük verimli olmazlar, kimi zaman da işletmede en yüksek verime sahip olanlar sürüden çıkarılırlar. bazı hastalıkların (abomasum deplasmanı, enfekte olmamış bazı ayak sorunları v.b.) enfektif ya da bulaşıcı bir özelliği olmasa da, gerek tedavilerinin uzun sürmesi gerekse tedavi sonrası hayvanların tekrar toparlanıncaya kadar ki verim kayıpları hatta tedavi sırasında ya da sonrasında ölüm ihtimalinin olması bu hayvanların sürüden çıkarılmasını gerektirmektedir. Bu tür hayvanlar genellikle düşük verimli olduklarından sürüden çıkarılmaları ciddi sorun yaratmaz.

Çünkü yetersiz besleme, uygun olmayan bakım ve idare, kuru dönem bakım ve besleme koşullarının yetersizliği ya da doğum sonrası görülen başka hastalıklar da süt veriminde hafif düşüşler meydana getirebilir.

Kayıt sistemleri, hayvanlara ait verileri tarih sırasına göre kaydetmelidir. Bu veriler, doğum tarihi, doğum ağırlığı, geçirilen hastalıklar, yapılan tedaviler ve uygulanan ilaçlar, üreme göstergeleri (ilk tohumlama yaşları, gebelik başına tohumlama sayısı v.b.) uygulanan aşılar, yapılan diğer uygulamalar (boynuz köreltme, kuyruk kesme v.b.) ve hayvanların karakteristik özelliklerinden oluşur.

Sürü sağlığı programlarının başarısızlık sebeplerinden bazıları şöyle sıralanabilir:

• Veteriner Hekimlerin bilgi ve motivasyonlarının üreticilerin (ya da işletmecilerin) beklentilerini karşılayamaması (ya da tam tersi).

• Veteriner Hekimlerin acil durumlar dışında, düzenli yapılması gereken kontrol ve değerlendirme amaçlı çiftlik ziyaretlerini gerçekleştirmemeleri.