TEMEL SAĞLIK VE HASTALIK BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 25

Katarakt
Lensin yani göz merceğinin şeffaflığını yitirmesidir. Bunun

Doku, aynı görevi yapmak üzere birleşmiş hücrelerden oluşan yapıdır. Örneğin kas dokusu, kemik dokusu, bağ dokusu gibi.

Kalbi besleyen damarlara “koroner arter” denir. Kalbin kasılmasını ve gevşemesini
sağlayarak kalbin kanı pompalamasını sağlayan kalbin içinde otonom (kendiliğinden, istemsiz çalışan) bir sinir sistemi vardır.

Kalpten çıkan kanın arter duvarına yaptığı basınca “tansiyon” denir.

Akut Farenjit ve Tonsillit: Farinksin ve ağız boşluğunda 2 kenarda yer alan
tonsillerin (bademcik) inflamasyonuna denir ve solunum sistemi rahatsızlıklarındandır.

Sistit: Özellikle kadınlarda daha sık görülen mesanenin bakteriyel enfeksiyonuna
“sistit” denir. Belirtileri idrar yolu enfeksiyonlarında görüldüğü gibidir.

Beyinde talamus adlı bir yapının altında bulunan bir beyin bölgesidir. Görevi kafatasında lj“sella tursica” denilen kemik yapının içerisinde yer alan hipofiz bezini yönetmek, böylece beyin ve endokrin sistem arasındaki bağlantıyı sağlamaktır. Salgıladığı hormonlar aracılığı ile hipofizden salgılanan hormonları kontrol eder. Endokrin sisteminin beyni hipotalamustur.

Presbiyopi: Göz merceğinin, uyum amacıyla gözün odağını değiştirme yeteneğini kaybetmesidir. Kırklı yaşlarda hemen herkes de oluşur.

Hücrelerin yaşaması için gerekli her türlü madde dolaşım sistemi aracılığıyla sağlanır. Vücuttan gelen karbondioksitçe (CO2) zengin, oksijence (O2) fakir kan sağ atriuma (kulakçık) gelir. Oradan trikuspit kapağı geçer ve sağ ventriküle (karıncık) dökülür. Sağ ventrikülden kan kalbin pompalaması ile pulmoner arterden (akciğerlere giden atardamar) geçerek akciğerlere ulaşır. Akciğerlerde temizlenen kan pulmoner ven (akciğerlerden temiz, yani oksijence zengin kanı sol atriuma taşıyan toplardamar) aracılığı ile kalbin sol atriumuna gelir. Bu dolaşıma “Küçük Dolaşım” denir. Oksijence zengin kanın sol ventrikülden aort yoluyla vücuda dağılmasına, hücre ve dokulardan CO2 ve atık maddelerin alınarak tekrar sağ kalbe gelmesine ise “Büyük Dolaşım” denir.

Oksijence zengin ancak bazı kimyasal atık maddelerce kirli olan kan, kalpten aorta ile çıkar ve renal arter ile (böbrek atardamarı) böbreğe ulaşır. Böbreğin süzme birimine “nefron” denir.

Beyin üstten bakıldığında ortadan ikiye ayrılır. Bunlara “hemisfer (yarım küre)” denir. Sağ hemisfer vücudun solunu, sol hemisfer ise vücudun sağ tarafını kontrol eder. Her hemisferde 4 lob vardır:
1. Frontal Lob: Alnın arkasındaki beynin ön bölümüdür. Vücudun istemli hareketlerinin motor kontrolünü sağlar. Ayrıca konuşma merkezi buradadır.
2. Parietal Lob: Beynin üst bölümüdür. Genel duyu ve tat duyusunu algılar.
3. Oksipital Lob: Ensenin üstünde, beynin arka bölümüdür. Görmenin merkezidir.
4. Temporal Lob: Kulak kemiğinin arkasında beynin yan bölümüdür. İşitme, denge
duyusu ve hafıza merkezleri bu bölgededir.

Bazı doku, organ ve sistemlerin cinse özgü olması, cinsler arasındaki davranışsal özellik farklılıkları, gender nedeniyle cinslere yüklenen roller, kadın ve erkek anatomik ve antropometrik özelliklerin farklı olması, kadının doğurganlığı, genetik, biyokimyasal ve hormonal farklılıklar nedeniyle bazı hastalıkların bir cinsteki görülme sıklığı diğerinden daha yüksek olabilir.

Aile planlaması iki gebelik arasındaki sürenin anne sağlığı için risk oluşturmayacak şekilde düzenlenmesini sağlar. Bu süre en az 2 yıl, ideali de 3 yıl olmalıdır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Hastalık, yalnızca o kişiyi ilgilendirmez; ailesinden başlayarak tüm toplumu ilgilendirir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda risk gurupları aşağıdaki gibidir;

• Ergen Yaştaki Kızlar: Vajen ve serviks (rahim ağzı) dokusunun zayıf olması nedeniyle
enfeksiyonlara duyarlı olması, ilk cinsel deneyim yaşının düşmesi ve birden fazla cinsel eşin olması durumunda enfeksiyon etkenlerinin bulaşmasını kolaylaştırmaktadır.
• Kadınlar: Cinsel organlarının anatomik ve fizyolojik yapısı nedeniyle erkeklere göre mikroorganizmaların daha rahat bulaşabildiği, üreyebildiği ve etkilenmesine neden oldukları bir durum oluşturmaktadır.
• Sünnetsiz Erkekler: Sünnet derisi ile penis arasındaki boşluk, mikroorganizmalar için uygun ortam oluşturur.
• Birden fazla cinsel eşi olanlar.
• Birden fazla cinsel eşi olup korunmasız ilişkide bulunmuş/devamlı bulunan kişiler.
• Uyuşturucu kullananlar ve uyuşturucu kullanan cinsel eşi olanlar. Doğru cevap C şıkkıdır.

Kuvvet egzersizleri ya da direnç egzersizleri kaslarda hacim artışına (hipertrofi) yol açarak kasları daha da güçlendirir.

Fenilketonüri: Otozomal resesif (çekinik) kalıtım gösteren doğumsal bir hastalıktır.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Kalbin kasılmasına, yani kanı pompalamasına “sistol”, kalbin gevşemesine yani kanın kalbe gelmesinin sağlanmasına ise “diyastol” denir. Kalbin stetoskop adı verilen dinleme cihazı veya vücuttaki arterlerden (atardamarlar) atımın hissedilmesine “nabız” denir. Nabız sayısı 60/dakika altında ise “bradikardi”, nabız sayısı 90/dakika üzerinde ise “taşikardi” denir. Kanın damar duvarına yaptığı basınca ise “tansiyon” denir.

Venül: Kapillerden gelen CO2 ve atık maddelerden zengin kanı toplayan küçük toplardamarlardır. • Ven: CO2 ve atık maddelerde zengin kanı, yani kirlenmiş kanı kalbe taşıyan toplardamarlardır.

Kalp yetmezliğinin genel semptomları dispne, ortopne, çabuk yorulma, kuru öksürük, hemoptizi, taşikardi ve terlemedir.