TEMEL SAĞLIK VE HASTALIK BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 15

Rinit: Nezle olarak bilinen tablodur. Viral etkenlerle veya alerjiye bağlı gelişebilir. Viral rinitte hapşurma, hafif bir ateş, yorgunluk, kırgınlık ve seröz (su gibi) bir akıntı vardır. Doğru cevap A'dır.

Akalazya: Yutma güçlüğüne neden olan yutma sırasında oluşması gereken peristaltik hareketlerin az veya olmaması ile karakterize bir bozukluktur. Doğru cevap B'dir.

Koledok Obstrüksiyonu: Ana safra yolunun taş, tümör vb. nedenlerle tıkanmasıdır.

Patojenik; hastalık oluşturabilen demektir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Vektör; hastalık etkenlerini kendi biyolojik ve anatomik özelliklerine göre farklı şekillerde vücutlarında taşıyan ve bunları diğer canlılara nakleden canlılardır. Doğru cevap E seçeneğidir.

İnfeksiyöz hastalıklar içerisinde canlıdan canlıya bulaşma
özelliği olan hastalıklar bulaşıcı hastalıklar (kontagiyoz) olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Geçmişte büyük salgınlar hâlinde devam eden vebanın kızamık, sıtma ve zatürre gibi hastalıkların yerini alan AIDS, Kuş Gribi, Domuz Gribi, SARS, Ebola, KKKA gibi hastalıklara karşı mücadelelerde çok da başarılı olunduğunu söylememiz doğru olmayacaktır. Doğru cevap E seçeneğidir.

SARS haricindeki diğer tüm seçeneklerdeki hastalıklar sindirim sistemi yoluyla yani ağız yoluyla bulaşmakta, SARS ise solunum yoluyla bulaşan bir hastalıktır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Tüberküloz (verem) dünyada hâlâ ciddi en yaygın ölümlere sebep olan bu hastalık insanlık tarihinin en eski hastalıklarındandır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Hastalık etkeninin bulaşması ve ilerlemesi çok sinsi ve yavaş geliştiği için bulaşmada en etkin olan yol tam olarak belirlenememiştir. Fakat çok kalabalık ve yoğun ortamlarda direkt olarak hasta kişilerle temas sonrası hastalığın deri yolu ile bulaştığı bilinmektedir. Ayrıca solunum yolu ile bulaşabileceği de bildirilmiştir.

Oysa diğer tüm seçeneklerdeki hastalıklar solunum yoluyla bulaşan hastalıklardır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Dünya üzerinde 3 pandemi oluşturan veba hastalığı milyonlarca insanın ölümüne neden olmuştur. Hastalık o kadar çok yayılmıştır ki Avrupa’daki hekimler o dönemde tanınmamak ve hastalarla ilgilenmeyerek kendilerini korumak amacıyla garip şekilli maskeler takmışlardır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Tifüs İkinci Grup: B Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklardan biridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Tetanos; Birinci Grup: A Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklardan biridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Anemi: Anemi, eritrositlerin içinde bulunan hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre normal değerlerin altında olması olarak tanımlanmaktadır. Akut kan kaybı, beslenme bozukluğu (demir, vit B12 ve B9 ’un yetersiz alınması), bağırsakları tutan paraziter hastalıklar nedenleridir. Aneminin genel belirtileri gözün sklerasında ve mukozalarda solukluk, çabuk yorulma, halsizlik, çarpıntı ve taşikardi, cilt renginde solukluk ve cansızlık, nefes darlığı ve üşüme hissidir.
Anemi çeşitleri;
a. Demir Eksikliği Anemisi (Hipokrom Mikrositer Anemi): Kanda demir miktarındaki düşmeye bağlı olarak gelişen anemidir. Mikroskobik muayenede eritrositler küçük (mikrositik) ve demir eksikliği nedeni ile orta kısımların renkleri soluk (hipokrom) gözükür.
b. Megaloblastik Anemi: Vit B12 ve folikasitin eksikliği sonucu ortaya çıkan anemidir. Adından anlaşılacağı üzere eritrositlerin boyutu normalden büyüktür. Vit B12 yetersizliği sonucu oluşan anemiye “pernisiyöz anemi” denir. Vit B12’nin sindirim sisteminden emilebilmesi için mideden salgılanan “intrensek faktör (IF)” ile birleşmesi gerekir. İleri yaşlarda midede atrofi (mide hücerelerinin geri dönüşümsüz bozulması) gelişince IF salınamaz, bu nedenle Vit B12 kana geçemez ve anemi gelişir.
c. Hemolitik Anemi: Eritrositlerin yaşam sürelerine göre erken bir şekilde parçalanması sonucu ortaya çıkar. Eritrositlere karşı antikor vardır. Dalak bu parçalanmada önemli bir rol oynar.
d. Aplastik Anemi: Kemik iliğinde eritrositin yapılamamasıdır.
e. Talasemia: Hemoglobin yapım bozukluğudur. Akdeniz anemisi de denir.

Cevap D şıkkıdır.

Morbidite: Bir popülasyonda hastalığa yakalananların sağlamlara oranının yüzde
veya binde olarak ifade edilmesidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Letalite: Ölenlerin hastalananlara oranıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Pandemik: Bir ülkeden diğerine yayılabilecek derecelerdeki geniş salgınlardır. Örneğin; domuz gribi, SARS. Doğru cevap C seçeneğidir.

Paratifo, Salmonella paratyphi tarafından oluşturulur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Çocuk felci, Türkiye’de en son 1998 yılında bildirilmiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Sarılık; A, B, C, D, E ve G harfleri ile isimlendirilen 6 farklı virüsle oluşan karaciğerin yaygın iltihabi hastalığına verilen isimdir. Doğru cevap E seçeneğidir.