TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ

Vücut Suyunun Kaybı Sonucu Ortaya Çıkan Durumlar
• % 1 inin kaybı: susama hissi
• % 5 inin kaybı: halsizlik, nabızda artış, vücut ısısında artış
• %11-15inin kaybı: Delirium, sağırlık, böbrek yetmezliği tablosu
• %20den fazlasının kaybı: ağır dehitratasyon, deri buruşması, vücuttan terle
karışık kan sızması, gözyaşı yerine kan gelmesi

İnkontinans Tipleri ve Bulguları
1. Urge İnkontinans (Sıkışma tipi)
En sık karşılaşılan tiptir. Aniden ortaya çıkan aşırı idrar torbası kasılmaları
sonucu kişi idrarını tutamaz ve idrarını kaçırır.
2. Stres İnkontinans
Stres inkontinansında hastanın öksürme, aksırma, örneğin spor aktivitesi
ve ani pozisyon değişikliği gibi fiziksel çaba sırasında istemsiz idrar kaçırmasından şikayet etmesidir.
3. Bilinçsiz İnkontinans
Semptom; urge veya stres ile birlikte olmayan istemsiz idrar kaybıdır. Bulgu; hastada stres veya urge olmadan idrar kaçağının gözlenmesidir.
4. Sürekli Sızıntı
Hasta sürekli idrar kaçırmadan şikayetçidir.
5. Noktürnal Enürezis
Noktürnal enürezisde hasta sadece uyku sırasında idrar kaçırmadan şikayetçidir.

6. İşeme Sonrası Damlama:
Hasta işemeden sonra gelişen damlamayla idrar kaçağından şikayetçidir.
7. Taşma İnkontinansı:
Mesane idrarla doludur ve idrarı boşaltma görevini yerine getiremez. Hastalar sık aralıklarla idrar çıkma ihtiyacı hissederler. Erkeklerde görülen en
sık sebep, prostat büyümesidir. İdrar yapmada zorlanma ve idrar sonrası
damla damla idrar gelmesi düşündürebilir.

Bası yarası belli bir deri alanının aralıksız ve uzun süre süren bası sonucu meydana gelen iskemi, hücre ölümü ve doku nekrozudur. Yük binen kemiksi çıkıntılar üzerindeki deride daha sık görülür. Bu bölgelerde kemik çıkıntısının üzeri sadece deri ve belki de biraz kas ve subkutan doku ile kaplıdır

Bası yaralarının gelişmesinde rol oynayan en önemli faktör basınçtır. Basınç;
vücut ile destek yüzey arasında birim alana düşen dik kuvvet olarak tanımlanmaktadır. Bu basıncın 32mm Hg’nın üzerinde olması kapiller yatakların kapanmasına ve doku iskemisine yol açmaktadır.

Bası Yaralarının Oluşmasında Rol Oynayan Risk Faktörleri
1. Basınç Noktaları

2. Sürtünme:
3. Yaş
4. Isı artışı
5. Ödem
6. Anemi (Kansızlık)
7. Enfeksiyon
8. İdrar-Dışkı Tutamama
9. Beslenme
10.Psikolojik faktörler

Solunum sayısı: Normal koşullarda sağlıklı yetişkin bir birey dakikada 16-20
solunum yapar. Yaş ilerledikçe solunum sayısı düşer.

Bireyi Koruyucu Önlemler;
• Sigarayı bırakması önerilir ve önemi anlatılır.
• Enfeksiyonlara karşı koruyucu önlemler alınır.
• Bireyin öksürmesi sağlanır. Sekresyonların uzaklaştırılması sağlanır.
• Solunum öksürük egzersizleri yaptırılarak etkili öksürmesi sağlanır. Uygun
aralıklarla pozisyon değiştirilir.
• Oral hijyene önem verilir.
• Tedavide kullanılan araç gerecin uygun şekilde temizlenmiş olduğundan
emin olunmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.

Kronik Bronşit
Birbirini takip eden iki yıl boyunca her yıl en az üç ay süren ve aşırı trakeabronşial mukus sekresyonuna bağlı olarak ortaya çıkan öksürük ve balgam çıkarılması ile seyreden bir hastalıktır. Risk faktörleri, sigara, hava kirliliği, polenler, sık sık üst solunum yolları enfeksiyonlarıdır.

Periferik Damar Hastaliklarinda Risk Faktörleri
• Yaşlılığa bağlı ateroskleroz
• Hiperlipidemi
• Sigara kullanımı
• Hipertansiyon
• Şişmanlık
• Yetersiz fiziksel aktivite
• Stres
• Diyabet
• Genetik faktörler

İnsanda Sıvı Kaybını Arttıran Faktörler
• Sıcak bir çevre
• Kusma
• Böbreklerin kusurlu çalışması
• Kan kaybı
• Ateş
• Yara akıntısı

İnkontinans Tipleri ve Bulguları
1. Urge İnkontinans (Sıkışma tipi)
En sık karşılaşılan tiptir. Aniden ortaya çıkan aşırı idrar torbası kasılmaları
sonucu kişi idrarını tutamaz ve idrarını kaçırır.
2. Stres İnkontinans
Stres inkontinansında hastanın öksürme, aksırma, örneğin spor aktivitesi
ve ani pozisyon değişikliği gibi fiziksel çaba sırasında istemsiz idrar kaçırmasından şikayet etmesidir.
3. Bilinçsiz İnkontinans
Semptom; urge veya stres ile birlikte olmayan istemsiz idrar kaybıdır. Bulgu; hastada stres veya urge olmadan idrar kaçağının gözlenmesidir.
4. Sürekli Sızıntı
Hasta sürekli idrar kaçırmadan şikayetçidir.
5. Noktürnal Enürezis
Noktürnal enürezisde hasta sadece uyku sırasında idrar kaçırmadan şikayetçidir.

6. İşeme Sonrası Damlama:
Hasta işemeden sonra gelişen damlamayla idrar kaçağından şikayetçidir.
7. Taşma İnkontinansı:
Mesane idrarla doludur ve idrarı boşaltma görevini yerine getiremez. Hastalar sık aralıklarla idrar çıkma ihtiyacı hissederler. Erkeklerde görülen en
sık sebep, prostat büyümesidir. İdrar yapmada zorlanma ve idrar sonrası
damla damla idrar gelmesi düşündürebilir.

Ağrı Eşiği
Kişinin tanımlayabileceği en hafif ağrı düzeyine ağrı eşiği denir. Ağrı eşiği kişiden
kişiye değişebildiği gibi, aynı kişide zaman içinde de değişiklik gösterebilir. Psikolojik durum, kültürel farklılıklar, dini inanç, yorgunluk, ağrı hafızası, fiziki ortam ağrıya karşı oluşan reaksiyonu, tepkileri ve ağrının şiddetini etkiler