TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ

Tüm bu özellikleri taşıyan bir kadında gelişmesi en muhtemel kanser çeşidi, serviks kanseridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Tedavi şansını artırır. Sakatlığı önler. Yaşam süresini uzatır. Tedaviyi kolaylaştırır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Erken tanının faydaları; 1. Tedavi şansını artırır. 2. Tedaviyi kolaylaştırır. 3. Tedavi giderlerini azaltır. 4. Sakatlığı önler. 5. Doku ve organ kaybını önler. 6. Hayat kurtarır. 7. Yaşam sürsini uzatır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Erken tanı “ikincil düzeyde koruma” olarak da adlandırılmaktadır. İkincil korumanın temel amacı, kronik hastalığın presemptomatik dönemde erken tanısıyla hastalığın ilerlemesinin durdurulması ve komplikasyonların önlenmesidir.

Erken yakalama, "Belli bir hastalığı, hastalık sürecinin başlangıcında hastalığın belirti ve bulgularını henüz ortaya çıkmadan önce saptamak amacı ile sağlıklı toplumun bütününü ya da risk altında olduğu kabul edilen bölümünü hedef alarak yürütülen her türlü sağlık hizmeti faaliyeti" olarak tanımlanabilir. Dğğru cevap B seçeneğidir.

Pasif taramanın; Avantajları • Basittir, kolay uygulanır. • Koruyucu hizmet için başvurmayan kişileri de kapsar. Dezavantajları • Organizasyon gerektirir. • Hedef grubun tümünü kapsayamaz. • Zaman planlaması yapmak zordur. • Kişi başka bir hastalık için başvurduğundan sağlık eğitimi yapmak güçtür. Doğru cevap E seçeneğidir.

Aktif taramanın; Avantajları • Tarama yapılan kişi ile konuşulup, tartışılabilir. • Taramayı yapan da taranan kişide amacı anlamıştır. • Birkaç sorun için bir arada yapılabilir. • Sağlık eğitimi için yeterli zaman vardır. • Sağlık eğitimi çok iyi yapılabilir. Dezavantajları • İyi bir organizasyon gerektirir. • Kaynakların kötü kullanılma olasılığı yüksektir. • Taramaya çoğunlukla hizmete en az gereksinimi olanlar katılır. • Yönetimi güçtür. Doğru cevap d seçeneğidir.

Akciğer grafisi (mikrofilm), tüberküloz, akciğer kanseri ve kalp hastalıkları için kullanılabilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Mamografi, günümüzde meme kanserinin erken tanısında en sık kullanılan radyolojik yöntem olup düşük dozda çekilen bir meme röntgen filmidir.

Farklı yaş ve cins grupları için anlamı değişik olmakla birlikte, çeşitli kanserler için uyarıcı olup erken tanı faaliyetleri sırasında üzerinde durulması gereken ve hekime başvurmayı gerektiren belli başlı belirtiler şöyle sıralanabilir: 1. Vücudun herhangi bir yerinde şişlik veya kitleler 2. İyileşmeyen ve iyileşmesi geciken yara 3. Ben ve siğillerdeki değişiklik 4. Olağan dışı kanama 5. Yutma güçlüğü 6. Sürekli öksürük 7. Ses kısıklığı 8. İdrar ve dışkılama alışkanlıklarında değişiklik 9. Nedeni açıklanmayan ateş ve zayıflama 10. İnatçı hazımsızlık

Erken tanı, erken teşhis ve erken yakalama kavramları bazen birbiri yerine kullanılan terimlerdir. Erken yakalama, "Belli bir hastalığı, hastalık sürecinin başlangıcında hastalığın belirti ve bulgularını henüz ortaya çıkmadan önce saptamak amacı ile sağlıklı toplumun bütününü ya da risk altında olduğu kabul edilen bölümünü hedef alarak yürütülen her türlü sağlık hizmeti faaliyeti" olarak tanımlanabilir. Erken tanı; kişinin hastalığının klinik belirtilerinin ortaya çıkmadığı veya ona acı ve sıkıntı vermeyen silik belirtilerin bulunduğu dönemde (presemptomatik dönem) hastalığın tanısı demektir. Erken tanı uygulamaları, bir sağlık riskini ya da hastalığı, kişiye en az zarar verecek şekilde ya da zarar vermesini önleyecek şekilde, seyri esnasında yeterince erken dönemde saptamak için yapılan, vaka bulma ve sağlık taraması gibi tüm yaklaşımları kapsar. Tarama, “erken tanı” veya “sekonder korunma” ile eş anlamlı olarak kullanılır ve preklinik veya gizli hastalığı olan kişilerin araştırılmalarını kapsar.

Kişilerin ve toplumun sağlığını korumak, hastalandıklarında tedavilerini yapmak, tam olarak iyileşmeyip sakat kalanların başkalarına bağımlı olmadan yaşayabilmelerini sağlamak ve toplumların sağlık düzeylerini yükseltmek için yapılan planlı çalışmaların tümü “Sağlık Hizmetleri” olarak adlandırılır.

Hastalıklar ne kadar erken dönemlerinde teşhis edilirlerse, tedavileri de o kadar kolay ve başarılı olur. Bu ilke, bütün hastalıklar için geçerlidir. Kanser, diyabet ve tüberküloz gibi hastalıklarda hastalığın erken tanısı kişinin yaşam süresini uzatması bakımından çok önemlidir.

Erken tanının faydaları;1. Tedavi şansını artırır. 2. Tedaviyi kolaylaştırır. 3. Tedavi giderlerini azaltır. 4. Sakatlığı önler. 5. Doku ve organ kaybını önler. 6. Hayat kurtarır. 7. Yaşam süresini uzatır.

Farklı yaş ve cins grupları için anlamı değişik olmakla birlikte, çeşitli kanserler için uyarıcı olup erken tanı faaliyetleri sırasında üzerinde durulması gereken ve hekime başvurmayı gerektiren belli başlı belirtiler şöyle sıralanabilir: 1. Vücudun herhangi bir yerinde şişlik veya kitleler 2. İyileşmeyen ve iyileşmesi geciken yara 3. Ben ve siğillerdeki değişiklik 4. Olağan dışı kanama 5. Yutma güçlüğü 6. Sürekli öksürük 7. Ses kısıklığı 8. İdrar ve dışkılama alışkanlıklarında değişiklik 9. Nedeni açıklanmayan ateş ve zayıflama 10. İnatçı hazımsızlık. Göğüs sıkışmasını, gaz sancılarına veya başka nedenlere yorarak kalp krizi geçirene kadar kalp hastalıklarının farkına varılmaması, kişilere erken tanısı önemli olan hastalıkların belirtilerini öğretmek gereğini ortaya çıkarır.

Evlenme muayenesi, şoför muayenesi, gıda üretim ve satış işlerinde çalışanların muayenesi, sıtmalı bölgelerde kan muayenesi gibi muayeneler kanunların zorunlu kıldığı muayenelerdendir. Periyodik sağlık muayeneleri özellikle riskli grupların; gebelerin, çocukların, işçilerin ve yaşlıların sağlıklarının korunması için gereklidir.

Kan basıncı ölçümü-Hipertansiyon; Tonometri Glokom.

Genetik düzensizlikler, Kan grubu uyuşmazlığı, Cinsel yolla bulaşan hastalıklar: Sifiliz, hepatit B, gonore, Herpes, Aids , Rubella, toxoplazmozis, Doğum kusurları: Nöral tüp bozuklukları, Down sendromu, Tıbbi sorunlar: Diabet, hipertansiyon, anemi, tüberküloz, kalp hastalığı, Hipotiroidi, Böbrek enfeksiyonları, Obstetrik sorunlar: Baş-pelvis uygunsuzluğu, tekrarlayan düşükler, düşük tehdidi, Annenin alkol ve sigara kullanımı.Baş çevresi taraması, gelişme geriliği Bebeklik (0–18 Aylar) ile ilgilidir.

Kadının öz ve soy geçmişinde meme kanseri ile ilgili hiçbir ek risk etmeni yoksa bile, bu kadının yaşamı boyunca meme kanseri olma şansı %12 (yüzde oniki)' ye yakındır.