TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ

Enfeksiyon hastalıklarının en sık görülen genel belirtileri Ateş, Hâlsizlik, iştahsızlık, Kilo kaybı, Deri döküntüleri ve Ağrılardır.

İnsanlar tarihin başlangıcından bu yana hastalıklarla savaştıkları halde bu çabaların bilimsel bir temele oturtulması ancak 200 yıl öncesine dayanır. Eskiçağlarda hastalıkların tanrılarca verilmiş bir ceza olduğuna ve insanların içine giren "kötü ruhlar"dan kaynaklandığına inanılırdı. Çünkü o zamana kadar hastalıkların nedeni bilinmiyor ve korkunç salgınlara yol açan bulaşıcı hastalıkların önünü almak için hiçbir şey yapılamıyordu. Ortaçağ boyunca milyonlarca insan vebadan öldü ve insanlar "Kara Ölüm" dedikleri bu hastalığı bir alınyazısı gibi kabul ettiler. 18. yüzyılın sonlarına doğru İngiliz doktor Edvvard Jenner çiçek aşısını geliştirdi. Fransız bilim adamı Louis Pasteur birçok hastalığın gözle görülemeyecek kadar küçük canlılardan ileri geldiğini ortaya koyarak, 17. yüzyıldan beri varlığı bilinen bu mikroskobik canlılar ile hastalıklar arasındaki ilişkilerin araştırılmasına öncülük etti.

En sık görülen hastalık belirtileri arasında kilo alımı, yürüyememe, terleme, konuşmama, uykusuzluk, titreme, aşırı uyuma, dengesizlik, bilinç kaybı gibi birçok durum sayılabilir. Ancak; esneme bir hastalık belirtisi değildir.

Enfeksiyon hastalıklarının tamamına yakınında ateş artar. Vücut ısısının yüksek olmasına hipertermi denir.

Sindirim sistemi hastalıklarından mide hastalıklarının belirtileri arasında; bulantı, kusma, şişkinlik, kanama, kilo kaybı, ağrı, iştahsızlık, geğirme, kansızlık sayılmaktadır.

Dupuytren kontraktürü; sindirim sistemine dahil olan karaciğer ve safra yolları hastalıkları içinde parmak şekil bozukluğuna verilen addır.

Sinir sistemi iki beyin lobundan, beyincik, omurilik ve omurilikten çıkan sinirlerden oluşur. Bu bölgenin hastalıkları damar hastalıkları, enfeksiyon, tümör, kalıtsal hastalıklar, bağışılık sistemi hastalıkları şeklinde olup, tutulan yere göre belirti verir. Kişilik ve davranış değişiklikleri, duyu ve motor bozukluklar, yürüme bozuklukları, nöbetler, denge bozuklukları, görme bozuklukları, başdönmesi, bulantı kusma, yürüyememe, kaslarda gerginlik ve kramplar, titreme, bellek bozuklukarı, yutma bozuklukları, idrar kaçırma, başağrısı, felçler görülebilir.

Tansiyonu kısaca kan basıncı olarak tanımlayabiliriz. Damarlarınızdaki kan, dolaşım sırasında bir basınç oluşturur. Bu basınç alınan gıda, yapılan iş ve harcanan güçle bağlantılı olarak gün içinde küçük değişiklikler gösterebilir. Tansiyon ölçen aletlere sfigmomanometre denir. Ateş ölçümü için kullanılan gereçlere ısıölçer veya termometre adı verilir.

Vücudun bölgelerine göre ateşölçerle yapılan ölçüm türleri; Koltuk altı (aksiller) ölçüm, kulak (timpanik) ölçüm, Ağız içinden (oral) ölçüm ve rektal (anus ölçümdür.

Sağlıklı insanda soluk alıp verme sayısı dakikada 12 – 16'dır.

Ayağa kalkıldığında ortaya çıkan kan basıncı düşmesine ortostati̇k veya postüral hi̇potansi̇yon denilir. Özellikle uzun süre yatmış olan (günlerce, haftalarca ya da ameliyat ve kaza sonrası kişilerin ayağa kaldırılması sonrasında ortostatik hipotansiyon nedeniyle kişi baş dönmesi, bulantı yaşayabilir, bilincini kaybedebilir(bayılma/senkop); O nedenle bu gibi kişiler yataktan yavaş yavaş kaldırılır.

Normal bir yetişkinde, bir dakikadaki solunum sayısı dakikada 15-20 arasındadır; 25 ten fazla, 12 az ise sorun olabilir. Artışa, TAŞİPNE, azalmaya ise BRADİPNE denilir. Solunumun tamamen durması APNE olarak bilinir. Hızlı, yüzeysel ve güçlükle yapılan solunum DİSPNE olarak adlandırılır.