TEMEL KLİNİK BİLGİSİ

Temel ilk yardım uygulamaları: Soğukkanlı yaklaşım, Veteriner hekimin en kısa sürede bilgilendirilmesi, Yardımcı personelin korunması, Hastanın değerlendirilmesi, Solunumun kontrolü, Kanamanın durdurulmasını içerir.

Şokun belirtileri: Güçsüzlük ve bilinç kaybı, Müköz membranlarda solgunluk, Deri ve bacaklarda soğuma, Hızlı kalp atımı, Düşük nabız, Hızlı ve yüzeysel solunum, Düşük kapillar dolum zamanıdır.

Şokun bilinen birçok sebebi vardır. Bunların arasında kan hacminin düşmesi, aşırı stress, enfeksiyon, anormal kardiyak fonksiyon yer almaktadır.

Şok terimi karmaşık ve çok tehlikeli bir hastalık tablosunu tanımlamak için kullanılmaktadır. Genellikle kardiyovasküler sistemden dokulara kanın yetersiz perfüzyon ile karakterizedir. Hücrelerde hipoksi ile sonuçlanır. Eğer tedavi edilmez ise hipoksi hücre ölümüne yol açmakta ve canlı için ölümcül olabilmektedir.

Kardiyak arrestin belirtilerinden: Bilinç kaybı, Solunum durması, Nabız yokluğu, Kalp atımlarının yokluğudur.

Enzisyonlar cam ya da metal parçası gibi keskin cisimler tarafından meydana getirilen düzgün kesiklerdir.

Krepitus: Kırık kemiğin kırık uçlarının birbirine sürtünmesi sonucunda duyulan sestir.

Kafa travmasının belirtileri: Bilinç seviyesinde azalma, Anormal görüş, Anormal göz bebeği büyüklüğü ve yanıtı, Anormal duruş ve hareket, Anormal solunum, Kulak kanallarında kanamadır.

Doğru tedavi etkilenen dokuların ılık su ile yıkanması ve ardından kurulanmasıdır.

Atel; kırık kemiği sabitlemek amacıyla kullanılan sert cisimlerdir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Şokun belirtileri;
-Güçsüzlük ve bilinç kaybı
-Müköz membranlarda solgunluk
-Deri ve bacaklarda soğuma
-Hızlı kalp atımı
-Düşük nabız
-Hızlı ve yüzeysel solunum
-Düşük kapillar dolum zamanı

Doğru cevap C şıkkıdır.

Parmak arası sıcaklığı ile rektal sıcaklığı karşılaştırılır. Termometre ucu iki arka ayağın parmakları arasına konulur ve buraya flaster yardımı ile sabitlenir. Ayak parmağı arası sıcaklığı ve rektal sıcaklık karşılıklı belli aralıklarla kontrol edilmeli. Ayak parmak arası sıcaklığı rektal sıcaklıktan -14°C daha düşük olmalıdır. Eğer aradaki fark -12°C den büyük ise hasta şoktadır. Fark -6°C den daha büyük ise derin şok durumu bulunmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Kompresyon yaparken 2, bırakırken 1’e kadar sayıp dakikada 60 kompresyon olacak şekilde kalp masajı yapılmalıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Turnike, kanama arteriyel ise üstüne, venöz ise altına turnike uygulanır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Turnike her 1 dakikada bir gevşetilerek 10 dakika içinde çözülmelidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Abrazyon; deri ya da müköz membranlarda oluşan sıyrıklara abrazyon adı verilir ve ağrılı olabilirler. Enzisyonlar cam ya da metal parçası gibi keskin cisimler tarafından meydana getirilen düzgün kesiklerdir. Laserasyon, yırtık anlamına gelir ve oluşan yaranın kenarları girintili çıkıntılıdır. Delikler, tırnaklar, dişler gibi delici cisimler tarafından oluşturulurlar. Deri üzerinde küçük delikler halinde gözlenselerde bu deliklerin altında daha büyük hasar alanları olabilir. Küçük ve yüzlek görünmelerine rağmen derin ve ciddi olabilecekleri akılda tutulmalıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Oluşacak yeni bir hasarın önlenmesi ilk yardımın temelini oluşturur. Hayvanlar sakin bir ortamda tutulmalı ve kendi kendine zarar vermesi engellenmelidir. Enfeksiyonu önlemek ve ağrıyı azaltmak için soğuk kompresler uygulanır. Eğer veteriner hekimin hastayı görmesi için daha zaman var ise hastanın yanık bölgesinin üzerine isotonik NaCl ile ıslatılmış gazlı bezler konulmalı yanık bölgenin kuruması ve gerilmesi engellenmelidir. Yanık bölgeye yağlı preperatlar konulmamalıdır. Hayati bulgular izlenmeli ve eğer gerekli ise şoka yönelik tedavi uygulanmalıdır. Eğer yanığın sebebi yakıcı bir kimyasal ile temas ise yara steril izotonik solüsyon ile yıkanmalı ve yakıcı maddenin mümkün olduğunca bölgeden uzaklaştırılması sağlanmalıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Etkilenen dokuların ısıtılması uygulanması gereken yaklaşımdır. Donan dokuya masaj uygulanmamalı ya da ovalanmamalıdır. Bölgeye kar ya da buz uygulanmaz. Ilık su ile bölge ısıtılmaya çalışılır. Havlular kullanılarak bölge kurulanır. Son olarak ta hastanın kendi kendine zarar vermesi engellenmelidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Kafa Travması Belirtileri:
-Bilinç seviyesinde azalma
-Anormal görüş
-Anormal göz bebeği büyüklüğü ve yanıtı
-Anormal duruş ve hareket
-Anormal solunum
-Kulak kanallarında kanama

Doğru cevap E şıkkıdır.