TEMEL KLİNİK BİLGİSİ

Ağaçkakan grubu kuşlara örnek olarak Ağaçkakanlar ve Tukan gösterilebilir.

Papağanlar grubundaki kuşların üst gagaları aşağı doğru eğridir ve üst gaga düz, geniş bir yapıda olan alt gaganın üzerini örter. Ötücü ve ağaçkakan grubu olarak isimlendirilen kuşlarda üst ve alt gagaların uçları sivri olarak bir noktada birleşir. Kafes kuşlarının boyutları değişiktir. Papağan grubu kuşlarda en küçük boyutlu olanı muhabbet kuşu, en büyük boyutlu olanı makavdır. Ağaçkakan kuşlarının
vücut ölçüsü Tukanlardan daha küçüktür. Kafes kuşlarının yaşı yıl olarak papağan grubunda olanlardan iri Makav’da 50 ve üzeri, küçük Makav’da 30, Kokadu’da 40-60, Afrika grisi’nde 40-60, Amazon’da 60, Konur’da 15-40, Sultan papağanında 25-20, Pareket’de 15-30, Lori’de 10-15, Cennet kuşu’nda 10-15, Muhabbet kuşu’nda ortalama 8, Saka’da 5-10, kanarya’da 10-15, Tukan’da 10-20, Ağaçkakan’da 10-15’dir.

Muayenede kuş sahiplerinden şu bilgiler alınır;
• Kuşun ne zamandan beri kendilerinde bulunduğu,
• Kuşu nereden satın aldıkları,
• Evde başka bir pet hayvanının bulunup bulunmadığı,
• Evde başka kafes kuşu varsa onların sağlık durumları,
• Kafesin boyut ve tipi ve kafes tabanındaki malzemenin ne olduğu, tüneğin tipi ve kafes aksesuarları,
• Kuşun kafes dışına çıkıp çıkmadığı, çıkıyorsa ne sıklıkta çıktığı, kuşun açık havayla temasının olup olmadığı,
• Kafesin temizliğinin ne sıklıkta yapıldığı ve temizlikte hangi malzemelerin kullanıldığı,
• Kuşun bulunduğu ortamın sıcaklığı,
• Kuşun bulunduğu odanın ışık kaynakları ve bu ışık kaynaklarında yapılan değişiklikler,
• Kafesin bulunduğu yerdeki nem, su ve nemin kaynağı,

• Verilen gıdanın ticari markası, gıdanın satın alındığı yer, gıdanın ne sıklıkta ve ne miktarda verildiği, kuşun ne sıklıkta ve ne kadar yem tükettiği,
• Kuşun çıkardığı damlaların rengi, miktarı ve yoğunluğu,
• Kullanılan ilaçların markası ve dozu,
• Verilen vitamin ve mineraller,
• Kullanılan dış parazit öldürücüler ve bakım ürünleri,
• Kuşun temas ettiği diğer evcil hayvanlar,
• Kuşun temas edebileceği olası toksinler (temizlik maddeleri, sigara izmariti, ağır metaller ve dış parazit öldürürcüler),
• Kuşun cinsiyeti ve üreme durumu,
• Davranış değişiklikleri,
• Çiftleşme hikâyesi,
• Kuşta görülen akıntılar, damlasındaki değişiklikler, ağzına aldığı yabancı cisimler, yaralanmalar, şişlikler.

Reptiller boynuzumsu ve kabuğumsu derileriyle tanınırlar. Kaplumbağa, yılan, iguana, kertenkele ve bukalemun bu gruptaki hayvanlardandır (Resim 7.21 ve 7.26 arası). Reptillerin derisi kurudur ve çoğu reptilde deri üzeri pullarla kaplıdır. Epidermisin yüzeyi kalındır ve keratinleşmiştir. Bazı reptillerde (büyük kaplumbağalar ve bazı kertenkeleler gibi) pullar daha fazla keratinize olmuştur. Kaplumbağalarda deri yapısı kabuk şeklinde gelişmiştir. Deride müköz bezler ve zehir bezleri bulunmaz.

Reptillerin çoğunda vücut sıcaklığı çevre ısısına göre değiştiğinden çevre ısısına bağımlıdırlar.

Reptillerin yaşadıkları ortamın nemi %35’den az olursa deride kuruma ve soyulma, nem %75’den fazla olursa mantar ve bakteriyel hastalıklar meydana gelir.

Papağan grubu kuşlara örnek olarak Muhabbet kuşu, Cennet kuşu, Sultan papağanı, Paraketler, Loriler, Konur, Amazon papağanı, Afrika Gri papağanı, Makavlar, Kokadular gösterilebilir. Sakalar ötücü kuşlara örnektir. Doğru cevap D'dir.

Papağan grubu kuşlarda en büyük boyutlu olanı makavdır. Doğru cevap C'dir.

Ülkemizde yaşayan kaplumbağalardan Trakya Kaplumbağası kara kaplumbağasına, Fırat kaplumbağası tatlı su kaplumbağasına ve Carreta carreta deniz kaplumbağasına örnek olarak verilebilir. Mahmuzlu Akdeniz kaplumbağası kara, yeşil kaplumbağa ise Deniz kaplumbağası türlerine aittir.

Yılanlarda üç odacıklı kalp bulunur. Alt çenede birer sıra, üst çenede ikişer sıra olmak üzere altı sıra diş vardır. Gün ışığı veya geniş spektrumlu floresan ışık gün boyunca iyi aydınlık sağlar. Yılan 12 saat aydınlık, 12 saat karanlık ortamda kalmak ister. Barınakta taze su bulundurulmalı, suluk yılanın deviremeyeceği kadar ağır olmalıdır. Suyun ısısı 22-26°C olmalıdır. Yılan genellikle suda dışkılar. Yaşam süreleri 13-30 yıl arasında değişir.

Kuşlarda hareketsiz dururken ortaya çıkan tıksırma A vitamini yetersizliği ile sinüs enfeksiyonlarında ortaya çıkar.Doğru cevap A'dır.

Kafesin, su ve gıda kaplarının rutin olarak yüzde 3 oranında sulandırılmış çamaşır suyu ile yıkanıp durulanması dezenfeksiyon açısından önemlidir. İguanalar “Salmonella” denilen bakteriyi taşıdığından temizlik yapan kişilerin eldiven kullanmaları ve temizlik sonrası ellerin iyice yıkanması gerekir.

Papağan grubu kuşlar küçük boyuttan büyüğe doğru şöyle sıralanır. Muhabbet kuşu, Love bird, Sultan papağanı, Pareketler, Lori, Konur, Amazon papağanı, Afrika Gri papağanı, Kokadular ve Makavlar. doğru cevap E'dir.

Kertenkeleler saldırı algıladıklarında kuyruklarını bırakma özellikleri vardır. Yeni çıkan kuyruk orijinal renkte ve uzunlukta olmaz ve omurga da yoktur.

Reptillerin çoğu güneşlenerek ısınmak isterler. Bu nedenle direk güneş ışığı bulunamadığında infrared lambaları kullanılır. Doğru cevap C'dir.

Reptillerin yaşadıkları ortamın nemi %35’den az olursa deride kuruma ve soyulma, nem %75’den fazla olursa mantar ve bakteriyel hastalıklar meydana gelir. Reptillerin yaşadıkları ortamın ne oranı asgari %35, azami %75 olmalıdır.Doğru cevap E'dir.

Gıdadaki protein oranı karnivor reptillerde %18-20 olmalıdır.Doğru cevap B'dir.

Kaplumbağalar için  kış uykusu döneminde akvaryum suyu sıcaklığı 4-12°C olmalıdır. Doğru cevap A'dır.

Bir tarafa doğru eğilen kaplumbağalarda pnömoni veya hava kesesi hastalığından şüphelenilmelidir. Doğru cevap D'dir

İguanaların doğal yaşam alanları hava sıcaklığı ve neminin yüksek olduğu Meksika’nın kuzeyi ile Brezilya’nın güneyindeki yağmur ormanlarıdır. Çöllerde yaşayan türleri de bulunur. İguanalar genellikle ağaç dalları üzerinde yaşar ve güneşlenmekten hoşlanırlar. Yiyecekleri çeşitli yaprak, çiçek ve meyvelerdir. Yumurtalarını toprak altına gömerler. Yumurta içinde gelişen yavrular yumurtayı kırarak
dışarıya çıkarlar. Yeşil İguanalar büyüyen canlılardır. Boyları 180 cm, canlı ağırlıkları 8-8.5 kg’a ulaşabilir. İyi bakım şartları sağlandığında ve yaralanmazlarsa 15 yıl ya da daha uzun süre yaşayabilirler. Tüm soğukkanlı hayvanların ortak özelliği olarak iguanalarda da sindirim sisteminin sağlıklı çalışabilmesi ve savunma sisteminin aktif olabilmesi için çevre ısısının gündüz 29-33°C, gece 21 25°C derece olması gerekir. Özellikle erkek iguanalar oldukça sinirli ve saldırgandır. Doğru cevap B'dir.