TEMEL KLİNİK BİLGİSİ

Kafes kuşlarının yaşı yıl olarak papağan grubunda olanlardan iri Makav’da 50 ve üzeri, küçük Makav’da 30, Kokadu’da 40-60, Afrika grisi’nde 40-60, Amazon’da 60, Konur’da 15-40, Sultan papağanında 25-20, Pareket’de 15-30, Lori’de 10-15, Cennet kuşu’nda 10-15, Muhabbet kuşu’nda ortalama 8, Saka’da 5-10, kanarya’da 10-15, Tukan’da 10-20, Ağaçkakan’da 10-15’dir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Evlerde kafeslerin koyulacağı yer kısmen aydınlık bir yer olmalıdır. Bunun için pencere kenarları uygun değildir. Görüntüden ürkerler. Ortam sıcaklığı olabildiğince sabit tutulmalı ve 20°C’nin altında olmamalıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Piyasada dezenfeksiyon için phenol, quarterner ammonium, glutaraldehit,
ve formaldehit içeren solüsyonlar vardır. Dezenfektanların en kolay bulunur ve uygulanabilir ve etkili olanlarından biri çamaşır suyudur. Bunu uygulamadan önce kafesteki kirlilikler sıcak suyla ovularak giderilmelidir. Dezenfeksiyon solüsyonunu hazırlamak için 5 litre suya 150 ml çamaşır suyu konulur. Kafes ve diğer malzemeler 5-10 dakika bu sıvı içinde tutulur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Kafes Kuşlarının Muayenesinde şu yol izlenir;
• Hayvan sahibinden bakım-besleme ve kuşun günlük yaşamı hakkında bilgi alınması,
• Kafes ve kafes içeriğinin kontrolü,
• Damlaların kontrolü,
• Kuşun kafeste gözlenmesi,

Doğru cevap E şıkkıdır.

Sağlık açısından dikkati çeken belirtilerden biri kilo kaybıdır. Kuşlarda bir süredir saptanan vücut ağırlığında ortaya çıkan %10’luk zayıflama sağlık problemine bağlı olabilir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Kuşlarda hareketsiz dururken ortaya çıkan tıksırma A vitamini yetersizliği ile sinüs enfeksiyonlarında ortaya çıkar. Doğru cevap A şıkkıdır.

Reptillerin yaşadıkları ortamın nemi %35’den az olursa deride kuruma ve soyulma, nem %75’den fazla olursa mantar ve bakteriyel hastalıklar meydana gelir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Kaplumbağalarda A vitamini eksikliğinde gözlerde şişme meydana gelir. Doğru cevap A şıkkıdır.

İguanalar genellikle zeminden yüksekte durduğundan UVB lambaları zeminden 45 cm yükseklikte olmalıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Papağan grubu kuşlara örnek olarak Muhabbet kuşu, Cennet kuşu, Sultan papağanı, Paraketler, Loriler, Konur, Amazon papağanı, Afrika Gri papağanı, Makavlar, Kokadular gösterilebilir. Ötücü kuşlara örnek olarak kanaryalar, sakalar ve Mynah gösterilebilir. Ağaçkakan grubu kuşlara örnek olarak Ağaçkakanlar ve Tukan gösterilebilir.

Kafes kuşlarının boyutları değişiktir. Papağan grubu kuşlarda en küçük boyutlu olanı muhabbet kuşu, en büyük boyutlu olanı makavdır. Papağan grubu kuşlar küçük boyuttan büyüğe doğru şöyle sıralanır. Muhabbet kuşu, Love bird, Sultan papağanı, Pareketler, Lori, Konur, Amazon papağanı, Afrika Gri papağanı, Kokadular ve Makavlar.

Kafes kuşlarının yaşı yıl olarak papağan grubunda olanlardan iri Makav’da 50 ve üzeri, küçük Makav’da 30, Kokadu’da 40-60, Afrika grisi’nde 40-60, Amazon’da 60, Konur’da 15-40, Sultan papağanında 25-20, Pareket’de 15-30, Lori’de 10-15, Cennet kuşu’nda 10-15, Muhabbet kuşu’nda ortalama 8, Saka’da 5-10, kanarya’da 10-15, Tukan’da 10-20, Ağaçkakan’da 10-15’dir.

Evlerde kafeslerin koyulacağı yer kısmen aydınlık bir yer olmalıdır. Bunun için pencere kenarları uygun değildir.

Kuşu yakalamak için pencereler, havalandırmalar ve baca kapısı kapalı olmalıdır. Kuş yakalandığında sıkı tutulmalı fakat nefes alabilmesi için sternum hareketine izin verilmelidir. Yakalama esnasında kuşların gözlerinde geçici yer değiştirme meydana gelebilir fakat birkaç dakikada düzelir.

Muayenede kuş sahiplerinden şu bilgiler alınır;

• Kuşun ne zamandan beri kendilerinde bulunduğu, • Kuşu nereden satın aldıkları, • Evde başka bir pet hayvanının bulunup bulunmadığı, • Evde başka kafes kuşu varsa onların sağlık durumları, • Kafesin boyut ve tipi ve kafes tabanındaki malzemenin ne olduğu, tüneğin tipi ve kafes aksesuarları, • Kuşun kafes dışına çıkıp çıkmadığı, çıkıyorsa ne sıklıkta çıktığı, kuşun açık havayla temasının olup olmadığı, • Kafesin temizliğinin ne sıklıkta yapıldığı ve temizlikte hangi malzemelerin kullanıldığı, • Kuşun bulunduğu ortamın sıcaklığı, • Kuşun bulunduğu odanın ışık kaynakları ve bu ışık kaynaklarında yapılan değişiklikler, • Kafesin bulunduğu yerdeki nem, su ve nemin kaynağı, • Verilen gıdanın ticari markası, gıdanın satın alındığı yer, gıdanın ne sıklıkta ve ne miktarda verildiği, kuşun ne sıklıkta ve ne kadar yem tükettiği, • Kuşun çıkardığı damlaların rengi, miktarı ve yoğunluğu, • Kullanılan ilaçların markası ve dozu, • Verilen vitamin ve mineraller, • Kullanılan dış parazit öldürücüler ve bakım ürünleri, • Kuşun temas ettiği diğer evcil hayvanlar, • Kuşun temas edebileceği olası toksinler (temizlik maddeleri, sigara izmariti, ağır metaller ve dış parazit öldürürcüler), • Kuşun cinsiyeti ve üreme durumu, • Davranış değişiklikleri, • Çiftleşme hikâyesi, • Kuşta görülen akıntılar, damlasındaki değişiklikler, ağzına aldığı yabancı cisimler, yaralanmalar, şişlikler.

Reptillerin derisi kurudur ve çoğu reptilde deri üzeri pullarla kaplıdır. Epidermisin yüzeyi kalındır ve keratinleşmiştir. Bazı reptillerde (büyük kaplumbağalar ve bazı kertenkeleler gibi) pullar daha fazla keratinize olmuştur. Kaplumbağalarda deri yapısı kabuk şeklinde gelişmiştir. Deride müköz bezler ve zehir bezleri bulunmaz.

Reptillerin çoğunda vücut sıcaklığı çevre ısısına göre değiştiğinden çevre ısısına bağımlıdırlar. Metabolik aktivitelerinden kaynaklanan sıcaklık sınırlıdır. Ürettikleri sıcaklığın tamamını koruyamazlar. Vücutlarındaki günlük sıcaklık dalgalanmalarını kontrol edebilmek için bazen serin bazen ılık ortam ararlar. Mikroorganizmalarla enfekte olduklarında ılık yerlere giderler. Reptiller düşük çevre ısısı şartlarında hareketsizleşirler. Bu durum ılıman bölge reptilleri için normaldir ve optimal üreme faaliyetleri için gereklidir. Reptillerin çoğu barınakta sinirli ve güvenilmezdir. Bu nedenle reptilin saklanabilmesi ve kendini güvende hissedebilmesi için kafese bazı malzemelerin konulması gerekir.

Ülkemizde yaşayan kaplumbağalardan Trakya Kaplumbağası kara kaplumbağasına, Fırat kaplumbağası tatlı su kaplumbağasına ve Carreta carreta deniz kaplumbağasına örnek olarak verilebilir.

Sivri cisim (balık kemiği, olta iğnesi) ve kavga yaralanmaları, kontamine su, hastalıklı canlı yiyecekler veya parazitler yoluyla vücuda giren mikroorganizmalar immun sistemi zayıflamış olan hayvanlarda septisemik belirtilerin ortaya çıkmasına neden olur. Mikroorganizmalar başlıca karaciğer olmak üzere tüm iç organlara yayılıp lezyonlara yol açar. Septisemiler ölümlerin en sık nedenidir.